چگونه با الگوی سر و شانه در بازار ارز دیجیتال ترید کنیم؟
طوطیا: سر و شانه؛ الگویی محبوب در تحلیل تکنیکال که وقتی روی نمودار دیده میشود باید آماده سقوط بورس یا ارزهای دیجیتال باشیم. با الگوی سر و شانه، یک روند نزولی وحشتناک آغاز میشود. در این مقاله، ابتدا بهطور کامل با الگوی سر و شانه و الگوی سر و شانه معکوس (صعودی) آشنا میشوید و سپس نحوه انجام معامله با کمک این الگوها را یاد میگیرید.
یکی از محبوبترین الگوهای بازگشتی، الگوی سر و شانه میباشد که معمولا بعد ازمشاهده این الگو میتوان انتظار یک حرکت پرقدرت از سهم، در خلاف جهت روند قبلی داشت. به طور کلی این الگو در دو مدل الگوی سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف تقسیم میشوند.
شناخت الگوهای قیمتی در جهت کسب سود از بازار سرمایه، بسیار کارآمد و ثمربخش میباشد. لذا هر شخص که قصد فعالیت تخصصی در این بازار را دارد، لازم است با این الگوهای قیمتی آشنا باشد.
الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال را میتوان به دو بخش تقسیم کرد.
الگوهای ادامه دهنده: این نوع الگوها در میانه یک روند صعودی یا نزولی نمایان میشوند و ادامهدار بودن روند را تایید میکنند.
الگوهای بازگشتی: این نوع الگوها در پایان یک روند صعودی و یا نزولی پدید میآیند و نشان از تغییر جهت روند دارند.
الگوی سر و شانه چیست؟
الگوی سر و شانه (Head And Shoulders) یکی از اصلیترین الگوها برای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی است. این الگو که از نظر شکل، از آسانترین الگوها به شمار میرود و برای اغلب تحلیلگران بهراحتی قابلتشخیص است، شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها از یک خط مبنا (خط گردن) با سه قله (سقف قیمتی) تشکیل شده است و قله وسط، بالاترین سطح است.
علاوه بر این، همین الگو را بهشکل معکوس نیز میتوان برای تغییر روند از نزولی به صعودی استفاده کرد. در این صورت، سر و شانه معکوس (Inverse Head And Shoulders) یا همان سر و شانه کف (Head And Shoulders Bottom) که صعودی است، از یک خط مبنا و سه دره (کف قیمت) تشکیل میشود، بهصورتیکه دره وسط در پایینترین سطح قرار میگیرد.
بنابراین الگوی سر و شانه بهصورت معمولی، نزولی است و سقف قیمت را نشان میدهد. اگر همین الگو بهصورت برعکس دیده شود، صعودی خواهد بود و کف قیمت را نشان میدهد.
الگوی سر و شانه را در تمام بازههای زمانی (تایم فریمها) میتوان یافت و بنابراین تمام معاملهگران و سرمایهگذاران میتوانند از آن استفاده کنند. این الگوی نموداری، به معاملهگر کمک میکند سطوح حائز اهمیتی همچون نقاط ورود به معامله، حد ضرر (فروش اضطراری) و اهداف قیمت را تشخیص دهد.
فراموش نکنید همانند تمام الگوها، در شناسایی این الگو هم امکان اشتباه از سمت تحلیلگر وجود دارد و هرگز نمیتوان از تکمیل یک الگوی سر و شانه اطمینان 100 درصدی حاصل کرد.
اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه
سر: الگوی سر و شانه از سه قله و یا سه دره تشکیل میشود و بلندترین آنها که همیشه در وسط قراردارد، اصطلاحاً «سر» نامیده میشود.
شانهها: به دو قله یا دره مجاور در این الگو «شانه» گفته میشود که همواره ارتفاع کمتری نسبت به سر دارند.
خط گردن: دراین الگو، خطی که نقاط حاصل از برخورد سر و شانهها را به هم متصل می کند اصطلاحاً خط گردن نامیده میشود. هر چه شیب خط گردن ملایمتر باشد، آن خط از اعتبار بیشتری برخوردار میباشد.
سر و شانه سقف
اینالگو درانتهای روند صعودی نمایان میشود و باعث نزولی شدن روند و افت چشمگیر قیمت سهم خواهد شد. کسب سود از الگوی سر و شانه کف، فقط در بازارهای دو طرفه امکانپذیر میباشد.
سر و شانه کف
این الگو در انتهای روند نزولی نمایان میشود و باعث صعودی شدن روند و رشد سریع قیمت سهم خواهد شد. در بازار سرمایه ایران از این الگو برای کسب سود استفاده میشود.
ترسیم خط گردن
خط گردن (neckline) سطح حمایت یا مقاومتی است که معاملهگرها برای تعیین محدودههای مناسب و استراتژیک بهمنظور سفارشگذاری استفاده میکنند. در حقیقت در سر و شانه، وقتی شانه سمت راست به زیر خط گردن برسد، بهمعنای شکستهشدن حمایت و سقوط بیشتر قیمت است. در سر و شانه معکوس این روند برعکس است و وقتی شانه سمت راست به بالای خط گردن برسد، معنای آن شکست مقاومت و ادامه جهش است.
برای ترسیم خط گردن، اولین قدم مشخصکردن شانه چپ، سر و شانه راست روی نمودار است. در الگوی سر و شانه، کف قیمتیِ بعد از شانه چپ و همچنین کف قیمتیِ بعد از سرِ الگو را به یکدیگر متصل میکنیم تا «خط گردن» ترسیم شود؛ این خط در نمودارهای فوق با خط آبی نشان داده شده است.
همچنین، در الگوی سر و شانه معکوس، اوج قیمت پس از شانه چپ را به اوج قیمت پس از سر وصل و به این صورت خط گردن این الگو را رسم میکنیم.پس از تکمیلشدن سر و شانه، قیمت معمولاً بهاندازه فاصله سر تا خط گردن سقوط میکند. همچنین پس از تکمیلشدن الگوی سر و شانه معکوس، قیمت معمولاً بهاندازه فاصله سر تا خط گردن، افزایش پیدا میکند.
در بخش بعد در خصوص اهمیت و کاربرد خط گردن توضیح خواهیم داد.
نحوه معامله با سر و شانه
برای کسب بیشترین سود از هر الگویی، نیاز است تا نقاط امن ورود، بعد از تشکیل الگو را بشناسیم. درالگوی سر و شانه 2 نقطه امن برای ورود شناسایی شده است. نقطه امن ورود اول بلافاصله بعد از شکست خط گردن و نقطه امن ورود دوم بعد از بازگشت (Pull back) به خط گردن شکسته شده میباشد.
ورود به سهم بعد از مشاهده الگوی سر و شانه کف به وسیله ارسال سفارش خرید صورت میگیرد و با رشد قیمت بعد از شکست خط گردن میتوان با کسب سود پیشبینی شده از معامله خارج شد.
ورود به معامله بعد ازمشاهده الگوی سر و شانه سقف به وسیله ارسال سفارش فروش صورت میگیرد. البته این امکان در بازار بورس و فرابورس ایران، وجود ندارد و تنها در بازارهای آتی میتوان با ارسال سفارش فروش، وارد معامله شد. دراین صورت با نزول قیمت بعد ازشکست خط گردن میتوان با کسب سود مورد انتظار، از معامله خارج شد.
حد ضرر
در الگوی سر و شانه کف، حد ضرر را میتوان کمی پایینتر از شانه راست قرار داد و در الگوی سر و شانه سقف، حد ضرر را میتوان کمی بالاتر از شانه راست درنظر گرفت. در برخی از حالات ممکن است شانه راست تقریباً همارتفاع قسمت سر الگو قرار گیرند که در این صورت میتوان حد ضرر را حوالی قیمت سرِالگو، به عنوان یک حد ضرر مطمئنتر قرار داد.
حد سود
حد سود در این الگوها، به فاصله نقطه راسی سر از خط گردن بستگی دارد. در الگوی سر و شانه کف بعد از شکست خط گردن انتظار میرود قیمت حداقل به اندازه فاصله راس سَر از خط گردن، به رشد خود ادامه دهد. در الگوی سر و شانه کف میتوان حد سود دوم را مطابق شکل به اندازه قیمت ابتدایی موج ورودی در نظر گرفت.
در الگوی سر و شانه سقف بعد از شکست خط گردن انتظار میرود که حداقل به اندازه فاصله راس سر از خط گردن، شاهد افت قیمت باشیم. در این الگو میتوان حد سود دوم را مطابق شکل به اندازه قیمت ابتدائی موج ورودی در نظر گرفت.
جهت انجام معامله مطمئنتر و کسب سود با ریسک کمتر، توصیه میشود که علاقهمندان، مباحث تحلیل تکنیکال را بهتنهایی مبنای تصمیمگیری خود برای انجام معامله قرار ندهند و در کنار آن، به یادگیری مباحث تحلیل بنیادی، تابلوخوانی و اصول سرمایه گذاری بپردازند.
دلایل کارآمدبودن الگوی سر و شانه در معامله
هیچ الگویی بدون ایراد نیست و هیچ الگویی همیشه مؤثر و مفید واقع نمیشود. با این حال، دلایل مختلفی وجود دارد که نشان میدهد چرا الگوی سر و شانه حداقل روی کاغذ جواب میدهد. در این بخش، به ویژگیهای جالب الگوی سر و شانه اشاره خواهیم کرد، اما این توضیحات برای هر دو نوع سر و شانه صادق است:
با رسیدن قیمت به سقف بازار (سر)، فروشندگان وارد بازار میشوند و فشار خرید کمتر میشود.
با نزدیکشدن به خط گردن، افراد بسیاری که در موج آخر، با قیمتی بیشتر یا در روند افزایش قیمت در شانه راست خرید کردهاند، دچار ضرر هنگفتی میشوند. درواقع، افراد بسیاری در این مرحله از موقعیتهای خود خارج میشوند و قیمت را بهسمت هدف سود سوق میدهند.
تعیین حد ضرر بالای شانه راست از این رو منطقی است که روند بهسمت پایین تغییر مسیر داده است و شانه راست، درواقع قلهای با ارتفاع کمتر نسبت به سر است. بنابراین، تا زمانیکه روند دوباره بهسمت بالا تغییر جهت ندهد، شانه راست شکسته نخواهد شد.
حد سود با این فرض تعیین میشود که بسیاری از معاملهگرهایی که اشتباه کردهاند یا دارایی موردنظر را در زمان نامناسبی خریدهاند، از موقعیتهای خود خارج میشوند. بنابراین، روندی اصلاحی با اندازهای مساوی با میزان رشدِ پیش از آن، ایجاد میشود.
خط گردن سطحی است که در آن، بسیاری از معاملهگرها متضرر و از موقعیتهای خود خارج میشوند؛ بنابراین، روند را بهسمت هدف قیمت سوق میدهند.
حجم معاملات را نیز میتوان در نظر داشت. در طول شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها الگوهای سر و شانه معکوس، بهتر است حجم معاملاتی پس از خط گردن افزایش یابد. این مسئله نشاندهنده افزایش علاقه به خرید است که میتواند قیمت را بهسمت هدف پیش ببرد. کاهش حجم خرید بیانگر بیعلاقگی معاملهگران به حرکت صعودی است و میتواند حاکی از بدبینی سرمایهگذاران باشد.
مشکلات معاملهگری با الگو سر و شانه
همانطور که پیشتر اشاره شد، این الگو نیز با ایراداتی همراه است. برخی از مشکلات احتمالی در معاملهگری با استفاده از سر و شانه عبارتاند از:
شما باید الگوها را تشخیص دهید و روند شکلگیری آنها را دنبال کنید. با این حال، تا زمانی که الگو تکمیل نشده است، نباید از این استراتژی استفاده کنید. این کار میتواند زمانبَر و طولانی باشد.
الگوی سر و شانه همیشه جواب نمیدهد. گاهی روند با حد ضرر تماس پیدا میکند و معامله از دست میرود.
هدف سود همیشه محقق نمیشود. بنابراین، معاملهگرها بهتر است متغیرهایی را که بر خروج آنها از بازار تأثیرگذار است، بهدقت تنظیم کنند.
این الگو همیشه راه معامله شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها را هموار نمیکند. بهعنوان مثال، اگر در حین شکلگیری یکی از شانهها، افت قابلتوجهی بهدلیل اتفاقی پیشبینینشده رخ دهد، ممکن است هدف قیمت محاسبهشده به دست نیاید.
الگوها اغلب بهصورت ذهنی روی نمودار پیاده میشوند. یک معاملهگر ممکن است شانهای از الگو را ببیند و معاملهگر دیگر آن را تشخیص ندهد. پیش از ورود به معاملات براساس الگوها، با نگاهی به توضیحات کلی بالا، تعریف کنید که شرایط و الگوی مطلوب شما چه باید باشد.
اهمیت شیبخط گردن در الگوی سر و شانه سقف
خط گردن در الگوی سر و شانه سقف معمولاً شیب ملایم و رو به شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها بالایی دارد. برخی اوقات این خط افقی میشود. ولی این دو حالت تفاوت چندانی باهم ندارند. هرگاه خط گردن در الگوی سر و شانه سقف دارای شیب نزولی شود، نشانه ضعیف بودن بازار است و اغلب به دنبال آن شانه راست ضعیفی نیز شکل میگیرد. تحلیلگر تا شکسته شدن خط گردن صبر میکند و اگر قصد فروش داشته باشد باید کمی بیشتر صبر کند؛ زیرا در شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها حالتی که شیبخط کاهشی باشد اخطار فروش دیرتر صادر میشود. خط گردن صعودی نشانه قدرت بالای بازار است؛ ولی بازهم این مشکل وجود دارد که اخطار دیرهنگام صادر میشود.
تفاوتهای الگوهای سر و شانه سقف و کف
در الگوی بازگشتی سر و شانه معکوس نیز شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن آن ضروری است و تکنیکهای محاسبه قیمتهای هدف مانند الگوی سر و شانه سقف است. تنها تفاوت جزئی که در کف میتواند وجود داشته باشد این است که تمایل بیشتری برای حرکات بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از موج نزولی اتفاق میافتد.
روش مناسبتر برای بررسی این تفاوت، این است که هر بازار پس از فقط یک رکود یا سکون میتواند نزول کند. کاهش تقاضا یا تمایل برای خرید در میان معامله گران اغلب برای هدایت بازار به سمت نزول کافی است؛ اما بازار پس از سکون و ناکارایی نمیتواند ناگهان صعود کند. قیمتها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان میتوانند صعود کند.
تحلیل الگو های کلاسیک تکنیکال
ساعد نیوز: شناخت الگوهای قیمتی یکی از اولین مفاهیمی است، که معامله گران فنی از همان ابتدای شروع به کار در بازار سهام با آن مأنوس میشوند.الگوهای نموداری، بخش مهمی از تحلیل تکنیکال کلاسیک هستند و معاملهگرانی که با استفاده از نمودار به خرید و فروش سهام میپردازند، باید با این الگوها آشنایی داشته باشند.
شناخت الگوهای شناسایی الگوهای معکوس سر و شانه ها قیمتی یکی از اولین مفاهیمی است، که معامله گران فنی از همان ابتدای شروع به کار در بازار سهام با آن مأنوس می شوند.الگوهای نموداری، بخش مهمی از تحلیل تکنیکال کلاسیک هستند و معامله گرانی که با استفاده از نمودار به خرید و فروش سهام می پردازند، باید با این الگوها آشنایی داشته باشند.یکی از بارزترین ویژگی های ابزار تحلیل تکنیکال، قابلیت تکرارپذیری آن هاست، به گونه ای که به راحتی می توان در هر نمودار و هر تایم فریم، آن ها را مشاهده نمود. الگوهای قیمتی می توانند به عنوان سیگنالی برای ورود، ابزار تایید و یا به منظور پیش بینی جهت و میزان تحرکات قیمتی بازار، مورد استفاده قرار گیرند. در این مقاله بر اساس محبوبیت و میزان کارایی، ۵ مورد از قدرتمندترین الگوهای نموداری را با ذکر جزئیات مهم توضیح خواهیم داد.این الگوها به ترتیب عبارت اند از:
سر و شانه، مستطیل، کف و سقف دوقلو، کف و سقف سه قلو و پرچم.تشخیص این الگوها در نمودار، کمک می کند تا بازار را بهتر درک کرده و نسبت به حرکات قیمت در آینده، ذهنیت داشته باشیم. به طور کلی الگوهای قیمتی به دودسته ادامه دهنده و بازگشتی تقسیم می شوند که الگوهای سر و شانه، سقف و کف دوقلو و سه قلو جزء بازگشتی ها و پرچم و مستطیل در دسته الگوهای ادامه دهنده قرار می گیرند. طبق بررسی های انجام شده از بین موارد مذکور، الگوی سر و شانه از منظر بسیاری از معامله گران، پرکاربردترین الگوی نموداری است. شناخت صحیح و درک عمیق این الگوها، منجر به این می شود که در معامله گری به دید وسیع تری دست یابید، که همین توانایی می تواند مسبب رشد سرمایه و موفقیت در بلندمدت باشد.
۱- سر و شانه
در این الگو، سر باید از شانه چپ و راست بزرگ تر باشد، شانه های چپ و راست بهتر است چه از نظر بازه قیمتی و چه از نظر بازه زمانی تفاوت فاحشی با یکدیگر نداشته باشند. به این معنی که اگر ۱ ماه طول کشیده است تا شانه چپ تشکیل شود، شانه راست نمی تواند ۵ روزه تشکیل شود. واضح است که در این صورت، ما الگو را اشتباه تشخیص داده ایم. اگر فرض کنیم طول شانه چپ از نظر قیمتی بسیار بلند باشد و مثلا ۵۰ تومان نوسان قیمت داشته شانه راست نمی تواند با نوسان قیمت ۵ تومانی تشکیل شود و مسلما الگویی تشکیل نمی شود.
زمانی که سر و شانه را مشاهده می کنیم، یک خط از شانه چپ به سمت شانه راست امتداد می دهیم. به گونه ای که خط به دونقطه ای که سر را تشکیل داده اند، برخورد داشته باشد. در این مرحله اگر قیمت از خط گردن گذر کند، امکان این که به اندازه فاصله خط گردن تا سر افزایش یا کاهش داشته باشد بسیار زیاد است.
2- سقف و کف دوقلو
این الگو نیز همانند الگوی سرشانه یک الگوی بازگشتی است، برای شناسایی این الگو کافی است الگوی همانند شکل زیر را در نمودارهای خود پیدا کنیم.
همان طور که مشاهده می کنید، در صورت وجود روند صعودی و ایجاد چنین الگویی، درصورتی که سهم از نقطه A به سمت پایین خارج شود و به بیان دیگر خط گردن را با حجم زیاد قطع کند، هدف قیمتی را به اندازه فاصله سقف الگو تا خط گردن خواهد داشت .
3- الگوی سقف و کف سه قلو
درصورتی که الگوی دوقلو در شکست سطوح قیمتی ناتوان باشد و فعل و انفعلات میان خریداران و فروشندگان دوباره به همان صورت تکرار شوند، الگوی نموداری مشاهده شده را کف و سقف سه قلو می نامند. معمولاً تشکیل این الگو در نمودار، نشانه بالقوه ای از احتمال تغییر روند بازار است. ازآنجا که این الگو در ابتدا کف و سقف دوقلو بوده است، پس ازلحاظ روانشناسی و خواص تکنیکالی شباهت بسیاری به آن داشته و الگوی بازگشتی محسوب می شود. فلسفه روانی این الگو، گویای سه بار تلاش ناموفق گروهی از معامله گران در راستای ادامه روند غالب بازار است. ازآنجا که تشکیل الگوی سه قلو زمان بیشتری طول می کشد، به همین دلیل می توان استنباط نمود که، سیگنال قدرتمندتری صادر کرده و درنتیجه قیمت در جهت شکست الگو، حرکت بیشتری داشته باشد. به طور مثال در الگوی کف سه قلو، پس از اینکه فروشندگان ناتوانی قیمت در شکست قله اول را مشاهده کنند، به این نتیجه می رسند که توان صعودی بازار کاملاً تخلیه شده و باید منتظر ادامه روند نزولی باشند. اما در ادامه و با رسیدن به سطح حمایتی، دوباره خریداران با ورود پول هوشمند به بازار موجب افزایش قیمت ها می شوند و اما این بار در آستانه مقاومت سخت ناشی از قله ها، با ورود خریداران جدید و افزایش قابل ملاحظه حجم معاملات در نقطه شکست، الگو تایید و روند جدیدی در نمودار شکل می گیرد. بارزترین نکته هنگام شکست نواحی نموداری این است که، بسیاری از فروشندگان با مشاهده حجم معاملات هنگام عبور از سطوح و زمان طولانی شکل گیری الگو، در صف خریداران قرار می گیرند. همانند الگوی قبل، پس از شکست انتظار می رود که، حداقل به اندازه فاصله کف و سقف الگو در نمودار، نوسان قیمتی داشته باشیم .
4-الگوی پرچم(FLAG)
این الگو، یکی از الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است، یعنی سهم در مدار صعود وارد الگو پرچم شده و سپس با هدف مشخص قیمتی به حرکت خود ادامه می دهد.مشابه الگوی پرچم در روندهای نزولی نیز وجود دارد.
این الگو بعضی مواقع باعث تغییر روند در یک سهم خواهد شد! زمانی که سهم وارد الگو شده و به صورت عکس از الگو خارج شود، باعث تغییر روند می شود. در تصویر زیر نمونه اصلی برای یک پرچم را مشاهده می کنید، درصورتی که از نقطه A خارج شود، به صورت ادامه دهنده و درصورتی که از نقطه B خارج شود به صورت بازگشتی عمل می کند .
همان طور که در تصاویر زیر مشاهده می کنید، در بازه تعیین شده پرچم های متوالی و ادامه دهنده تشکیل شده است .
نکات و اهداف قیمتی:
الگوی پرچم از یک پرچم و دسته تشکیل شده است در صورت شکست در ادامه روند به صورت الگوی ادامه دهنده و در غیر این صورت بازگشتی عمل می کند. هدف قیمتی اول به اندازه دسته پرچم و هدف قیمتی دوم به کانال شکل گرفته طول پرچم نباید از ۵۰ درصد دسته پرچم در حالت ایده آل تجاوز کند. این الگو بیشتر در رالی ها (صعودها و یا نزول های متوالی) رخ می دهد.
پرچم برگشتی
5- الگوی مستطیل
این الگو نیز بسته به خروج سهم می تواند صعودی یا نزولی باشد، به نوعی كه طبق تصویر زیر سهم پس از عبور از محدوده مقاومتی توانسته به اندازه عرض مستطیل رشد کند.
تشکیل الگوی سر و شانه معکوس در نمودار سولانا
سولانا پس از ناتوانی در شکست سطح قیمتی ۴۷ دلار و شکست الگوی کنج صعودی خود، اکنون توانسته در محدوده ۳۰ دلار کف موقت شناسایی کند. قیمت بار دیگر با حمایت خط روند بلندمدت خود توانسته از ریزش بیشتر بازمانده و الگوی سر و شانه معکوس تشکیل دهد. ریزش اخیر قیمت منجر به تشکیل شانه راست الگو شده که در صورت بازگشت قیمت به محدوده شکست و بریکاوت از خط گردن در سطح قیمتی ۴۴ دلار، الگوی سر و شانه را فعال خواهد نمود. در این صورت، با توجه به شکلگیری الگو در بازه زمانی بلند، اعتماد بیشتری به الگوی شکلگرفته وجود خواهد داشت. شایان ذکر است که در صورت فعال شدن الگو، این احتمال نیز وجود دارد که سولانا در میانمدت کف قیمتی خود را شناسایی کرده و وارد سیکل حرکتی صعودی جدیدی شود.
دریافت ۳۰,۰۰۰ شیبا رایگان
دیدگاه شما