دو سناریوی محتمل برای بازار سهام

احتمال از دست رفتن مقاومت یک میلیون و ۴۵۰ هزار واحد

شاخص کل بازار بورس تهران امروز با افت چهار هزار ۱۹۰ واحدی به سطح یک میلیون ۴۵۹ هزار ۵۰۷ واحد رسید و شاخص کل هم وزن با رشد یک هزار ۳۹۶ واحدی در سطح ۳۹۸ هزار ۶۲۳ واحد قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار ایمنا، بازار امروز شاهد افت چهار هزار واحدی شاخص کل بود، ارزش معاملات و حجم معاملات وضعیت مناسبی داشت اما نمادهای گروه فلزات اساسی و پالایشی‌ها روند خوبی را سپری نکردند، در بازار امروز به ترتیب فولاد مبارکه، فملی، فارس، شپنا، شبندر و کچاد بیشترین تأثیر منفی را بر روند بازار داشتند، در بازارا فرابورس نمادهای بپاس، شراز، شاوان، فغدیر، شجم و کگهر بیشترین تأثیر منفی را بر روند بازار به جای گذاشتند، گروه بانکی و ارتباطات امروز روند خوبی را سپری کردند، وتجارت رشد ۳.۹ درصدی، وبصادر ۲.۹ و ونوین ۱.۹ درصد رشد داشت، در گروه ارتباطات شاهد رشد شش درصدی‌های وب و اخابر بودی، اسیاتیک نیز رشد پنج درصدی را به ثبت رساند.

گروه سرمایه گذاری ها امروز پر عرضه بود، خگستر افت ۲.۷، وبانک ۶، وساپا ۶، حکشتی ۲.۴ و خبمهمن افت ۲.۵ درصد را به ثبت رساندند. یکی از سناریوهای محتمل برای بازار از لحاظ تکنیکال وجود ساختار اصلاحی abcde است که در صورتی که سطح یک میلیون ۴۵۰ هزار واحد از دست برود پیش بینی تکمیل این ساختار را در ادامه بازار خواهیم داشت یعنی به معنای تداوم روند اصلاحی تا چند هفته آینده است، مهم‌ترین محدوده مقاومتی بازار سطح یک میلیون ۴۸۰ هزار واحد است که بازار نتوانست از این سطح عبور کند، برای تحلیلگران و فعالان بازار حفظ سطح یک میلیون ۴۵۰ هزار واحد طی روز آینده مهم تلقی می‌شود.

بازار بورس و فرابورس چه تغییراتی کرد؟

شاخص کل دو سناریوی محتمل برای بازار سهام بازار بورس تهران امروز با افت چهار هزار ۱۹۰ واحدی به سطح یک میلیون ۴۵۹ هزار ۵۰۷ واحد رسید و شاخص کل هم وزن با رشد یک هزار ۳۹۶ واحدی در سطح ۳۹۸ هزار ۶۲۳ واحد قرار گرفت.

تعداد نمادهای مثبت بازار بورس: ۱۷۸

تعداد نمادهای منفی بازار بورس: ۲۱۵

شاخص کل فرابورس هم امروز با افت ۸۲ به سطح ۱۹ هزار ۱۰۲ واحد رسید.

تعداد نمادهای مثبت بازار فرابورس: ۱۴۱

تعداد نمادهای منفی بازار فرابورس: ۱۵۳

ارزش و حجم معاملات

ارزش معاملات: بازار بورس و فرابورس به ترتیب ۳۹ هزار ۸۲۸ و ۱۶۰ هزار ۸۳۹ میلیارد ریال بود.

حجم معاملات: بازار بورس و فرابورس به ترتیب هشت میلیارد ۹۲۶ و دو میلیارد ۵۸۵ برگه سهم بود.

بیشترین ارزش معامله

بیشترین حجم معامله

بیشترین افزایش قیمت

بیشترین کاهش قیمت

وضعیت تکنیکالی شاخص کل

حمایت: محدوده یک میلیون ۴۵۰ واحد.

مقاومت: یک میلیون ۴۸۰ هزار واحد.

پیش بینی: یکی از سناریوهای محتمل برای بازار اصلاح به صورت abcde است که در صورتی که محدوده یک میلیون ۴۵۰ از دست برود احتمال تقویت این سناریو افزایش خواهد یافت و شاخص کل می‌تواند بیش از این سطوح اصلاح کند، شاخص نه تنها نتواست از محدوده مقاومتی یک میلیون ۴۸۰ عبور کند بلکه احتمال از دست رفتن محدوده حمایتی یک میلیون ۴۵۰ نیز وجود دارد.

قیمت پایه سیمان در بورس کالا تغییر کرد

با این تغییر قیمت، معاملات روان تری در بورس کالا شاهد خواهیم بود و در مناطقی که حجم تقاضا به اندازه کافی نباشد قیمت‌ها به تعادل خواهد رسید. از طرفی در مناطقی که سطح تقاضا در سطوح قابل قبولی است، میانگین قیمت پایه با سرعت بهتری نسبت به گذشته تغییر خواهد کرد.

پیشنهاد عرضه خودروهای وارداتی و خارجی در بورس کالا

رئیس انجمن معادن و صنایع اتاق با اعلام دو شرط برای تحقق اهداف ورود خودرو به بورس کالا، پیشنهاد عرضه خودروهای وارداتی و خارجی داد و گفت: پای خودرو دوباره به بورس کالا باز شده است و متقاضیان می‌توانند تا ساعت ۱۷ امروز، نسبت به ثبت سفارش اقدام کنند. براساس مشخصات کالای قابل عرضه هر کد ملی مجاز به ثبت سفارش بر روی یکی از کدهای عرضه شده در تاریخ عرضه و صرفاً برای یک دستگاه خودرو است. صدور سند و شماره گذاری خودرو فقط دو سناریوی محتمل برای بازار سهام به اسم شخص خریدار خواهد بود.

فولاد امیرکبیر کاشان امروز ۲،۰۰۰ تن ورق گالوانیزه G در بورس کالا با قیمت پایه ۲۴۸،۲۰۲ ریال عرضه کرد. ۱،۰۰۰ تن آن تا قیمت ۲۴۸،۹۹۹ ریال رقابت شد که ۰.۳ درصد بالاتر از قیمت پایه است. در جریان معاملات امروز، کل محصول عرضه شده با قیمت میانگین ۲۴۸،۶۶۹ ریال مچ شد که ۰.۲ درصد بالاتر از قیمت پایانی عرضه قبل در ۴ مرداد می‌باشد.

جم پیلن

پلی پروپیلن جم امروز ۹۶۰ تن پلی پروپیلن نساجی HP۵۱۰L در بورس کالا با قیمت پایه ۲۸۳،۱۵۳ ریال عرضه کرد. ۲۴ تن آن تا قیمت ۲۸۵،۲۸۵ ریال رقابت شد که .۶ درصد بالاتر از قیمت پایه است. در جریان معاملات امروز، کل محصول عرضه شده با قیمت میانگین ۲۸۳,۲۱۲ ریال مچ شد که ۹ درصد کم‌تر از قیمت پایانی عرضه قبل در ۱۸ مرداد می‌باشد.

پاسخ شگویا به ادعای صادرات پت به چین؛ ماجرا چه بود؟

در روزهای اخیر شاهد مواجهه برخی از رسانه‌ها با اقدامات پتروشیمی تندگویان بصورت حمایتی و انتقادی بوده‌ایم.

در بخشی از این انتقادها آمده است: به دنبال بررسی‌های انجام شده شرکت‌های تولیدکننده نخ به دلیل نیاز به چیپس تولیدی پتروشیمی شهید تندگویان، هرماه می‌بایست مقداری چیپس از طریق عرضه این محصول در بورس توسط پتروشیمی شهید تندگویان خریداری کنند.

نیاز مبرم تولید کنندگان به این مواد در تولید نخ و صادرات موجب شده تا مصوبه‌ای قانونی از سوی مجلس شورای اسلامی در این باره جهت ممانعت از فروش مواد خام به تصویب برسد؛ با این حال شواهد حاکی از آن است که پتروشیمی شهید تندگویان مواد خام این محصول را به چین صادر می‌کند که رقیب کارخانه‌های ریسندگی ایران به شمار می‌رود.

بدلیل فروش مواد خام به چین عرضه محدودی در داخل انجام می‌گردد. وجه دیگر این ماجرا نابودی صنعت کشور به قیمت تأمین مایحتاج خام رقبای خارجی است. وجه سوم آن، این است که چین از طریق تهیه ارزان این مواد خام از ایران، هزینه‌های دیگر از تولید تا فروش و حمل و نقل آن را جبران می‌کند.

بر طبق آمارهای رسمی موجود با توجه به تولید یک میلیون و ۱۶۲ هزار تن محصول در سال ۱۴۰۰ رکوردی تاریخی در این مجتمع به ثبت رسید و با توجه به ثبت رکورد ماهانه بیش از ۱۰۰ هزار تن برآورد می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۱ تولید در شگویا از مرز یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن عبور کند.

پس از ایرانی سازی گرید چادر مشکی و ثبت رکوردهای تاریخی تولید محصولات زنجیره پلی اتیلن ترفتالات و در آستانه ایرانی سازی کاتالیست پیچیده پالادیوم جریان رسانه‌ای مافیای پتروشیمی دور تازه حملات گازنبری را با دروغ پراکنی به پتروشیمی شهید تندگویان آغاز کرده است. در هرصورت با توجه به اهمیت حمایت از صنایع داخلی با عنایت به قانون مورد نظر موضوع خام فروشی و جلوگیری از توسعه صنایع داخلی باید به صورت جدی مورد بررسی نهادهای نظارتی قرار گیرد و اقدامات لازم در این زمینه صورت پذیرد.

شفاف سازی در خصوص نوسان قیمت سهام آبین

به استناد ماده ۱۲ مکرر یک دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در فرابورس ایران به اطلاع می‌رساند از تاریخ گزارشگری قبلی (صورت‌های مالی و گزارش تفسیری مدیریت دوره مالی ۱۲/۹/۶/۳ ماهه منتهی به ۱۴۰۱/۱۲/۲۹) تا مقطع فعلی تغییر با اهمیتی در وضعیت مالی یا عملکرد شرکت رخ نداده است. بدیهی است در صورت دو سناریوی محتمل برای بازار سهام وقوع هرگونه رویداد با اهمیت، مراتب مطابق مفاد ماده ۱۳ دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان افشا می‌شود.

تعلیق نماد شرکت فرآورده‌های غذایی و قند چهارمحال

تعلیق نماد معاملاتی ناشر به استناد ماده ۱۹ مکرر ۱/ ۱۲ مکرر چهار دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات؛ به استناد به اطلاع می‌رساند، با توجه به عدم افشای بموقع اطلاعات با اهمیت موضوع ماده ۱۳ دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان طی نامه شماره مورخ از ناشر درخواست شد علت تأخیر در انتشار اطلاعات با اهمیت را تشریح نماید (پیوست ۱). لذا به منظور بررسی علت عدم افشای بموقع اطلاعات با اهمیت نماد معاملاتی حداکثر تا تاریخ تعلیق می‌گردد. به منظور بررسی وضعیت شفافیت اطلاعاتی ناشر، نماد معاملاتی حداکثر تا تاریخ ۱۴۰۱/۰۶/۰۷ تعلیق می‌گردد.

مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام شرکت تولید مواد اولیه دارویی البرز بالک

با عنایت به مجوز افزایش سرمایه به مورخ ۱۴۰۰/۰۵/۱۸ و بر اساس تصمیمات مجمع عمومی فوق العاده مورخ ۱۴۰۰/۰۶/۱۶ و صورتجلسه هیئت مدیره مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۰۸ با توجه به افزایش سرمایهُ شرکت از مبلغ ۵۲۰,۰۰۰ میلیون ریال به‌مبلغ ۷۷۰,۰۰۰ میلیون ریال (از محل مطالبات و آورده نقدی مبلغ ۲۵۰,۰۰۰ میلیون ریال،)، مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام از تاریخ ۱۴۰۱/۰۵/۲۰ لغایت تاریخ ۱۴۰۱/۰۷/۱۷ و شماره حساب‌های پیوست شده جهت واریز وجوه تعیین شده است.

سآبیک

اطلاعات و صورت‌های مالی میاندوره‌ای دوره سه ماهه منتهی به ۱۴۰۱/۰۳/۳۱ (حسابرسی نشده) (اصلاحیه) شرکت سیمان ابیک منتشر شد.

شرکت سیمان ابیک در دوره سه ماهه منتهی به ۱۴۰۱/۰۳/۳۱ به ازای هر سهم ۵۳۲ ریال سود محقق کرده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۵ درصد افزایش داشته است.«سآبیک» با سرمایه ثبت شده ۲,۹۵۹,۳۰۱ میلیون ریال طی عملکرد سه ماهه منتهی به ۱۴۰۱/۱۲/۲۹ مبلغ ۱,۵۷۴,۲۸۹ میلیون ریال سود محقق کرده است.

پیش‌بینی کارشناسان بورسی از وضعیت امروز بازار سرمایه ۱۱اسفند ۹۹

پیش‌بینی کارشناسان بورسی از وضعیت امروز بازار سرمایه ۱۱اسفند ۹۹ در ادامه آمده است.

بازار امروز را هم کسل‌کننده و خسته‌آور به پایان رساند. اگرچه فردا روز دیگری است و هر روندی در بازارهای مالی محتمل است، زیرا رفتارهای بازیگران به عنوان تعیین کننده مکانیزم عرضه و تقاضا می‌تواند به تناسب مولفه‌های اثرگذار داخلی و خارجی تغییر کند اما برای ادامه بازار دو سناریوی خوش بینانه و بدبینانه ترسیم شده است.

عده‌ای با اشاره به کاهش سرعت گردش نقدینگی در بازار سهام و موج هیجانی خرید در بازارهای رقیب همچون بیت کوین و اوراق معتقدند انتظارات و دورنمای رشد از بورس و فرابورس حداقل تا پایان سال غیرقابل انتظار است. این را هم باید در نظر گرفت که در روزهای آخر سال به طور طبیعی شدت عرضه‌ها افزایش می‌یابد و شرکت‌ها شروع به خانه تکانی و فروش دارایی‌ها و املاک مازاد خود می‌کنند.

اگرچه موج افزایش سرمایه‌ها، تسعیر دارایی بانک‌ها و افزایش قیمت‌ها در برخی صنایع همچون سیمان همواره اهرم‌های تعیین کننده در مسیر روبه افزایش بازار بوده‌اند اما در شرایط کنونی با موج هیجانی حاکم بر بازار، هیجان غالب بر تحلیل است. بورس بازان بی‎تفاوت به این فاکتورها به دنبال جریان و رفتاری هستند که روایت اصلی بازار است. به همین دلیل تا پایان امسال، انتظار مسیر متفاوتی از آنچه در بازار حاکم است، محتمل اما تا حدودی سخت و دور از دسترس است.

در سوی دیگر میدان انتظارات، ناظرانی هم هستند که امیدوار به روزهای آینده تاکید دارند موج هیجانی خرید در بازارهای رقیب به روزهای آخر خود رسیده و باید منتظر بازگشت دوباره بخشی از پول‌ها به بازار بود. از این نگاه، تنها راهکار برای خروج از وضعیت کنونی هم ورود پول‌ به بازار اعلام شده که اتفاق افتادن این گزاره در روزهای پایانی سال محتمل به نظر می‌رسد. گمانه‌زنی‌های مطرح شده با توجه به شدت افزایش عرضه‌ها در روزهای آخر سال، سناریویی است که البته با مصوبه امشب نهاد ناظر «صندوقهای سرمایه گذاری "دراوراق بادرآمدثابت" ملزم به سرمایه گذاری حداقل ۱۵ درصد وحداکثر ۲۵ درصد ازارزش کل داراییهای صندوق در"سهام، حق تقدم وقرارداد اختیار معامله سهام پذیرفته شده در بورس یا بازار اول و دوم فرابورس، گواهی سپرده کالایی پذیرفته شده دربورس و واحدهای سرمایه گذاری صندوقها هستند.» محتمل‌تر به نظر می‌رسد. صندوق‌های درآمد ثابت بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان خالص دارایی دارند و در نتیجه تا پایان اسفند امسال باید بیش از ۹ هزار میلیارد تومان پول وارد بازار سهام شود.

اکنون اما در کمتر از ۲۰ روز کاری سال ۹۹ باید منتظر ماند که با این تصمیم سیاست‌گذار و اعمال در بورس، وضعیت بازار سهام در روزهای آینده چه خواهد شد، هر چند که با اعمال این مصوبه، احتمال تغییر رفتار بازار از فردا هم بسیار پُررنگ شده است.

تنها راهکار کنترل شرایط فعلی

حسام کرد| کارشناس بازار سرمایه

از دست دادن کانال ۱میلیون ۲۰۰هزار واحدی در دو سناریوی محتمل برای بازار سهام روز معاملاتی گذشته باعث نگرانی برخی سهامداران و فعالان و بخصوص افرادی که در این شرایط صبوری بخرج داده اند شده است.

فضای حاکم باعث شده، بازار به متغیر های مختلف از جمله قیمت های جهانی واکنش خاصی را نشان ندهد و منتظر نشانه های بهتر و قویتری که احتمالا منشاء داخلی دارد بماند. افزایش ۲۷۵درصدی قیمت برق نیز میتواند معاملات صنایع فلزی ، پالایشگاهی و پتروشیمی را تحت تاثیر قرار دهد و بر فشار عرضه بیافزاید.

سهم تازه وارد بازار با نماد اپال نیز با عرضه حقوقی در دومین روز معاملاتی خود صف خرید را در ساعات ابتدایی بازار عرضه کرد و مجددا به صف خرید نشست که ریسک سهم برای خرید را نیز افزایش میدهد.

جو حاکم دو سناریوی محتمل برای بازار سهام بر بازار فقط با ورود نقدینگی قابل کنترل است، در غیر اینصورت باید شرایط فعلی را ادامه دار دانست.

امیدوار به روزهای آینده

علیرضا عزیزالهی | کارشناس بازار سرمایه

این روزها محدود شدن دامنه منفی سهام به منفی ۲ درصد و قفل شدن سهم ها در صفوف فروش، در وهله اول باعث کاهش جریان خروج نقدینگی از بازار به سایر بازارها موازی شده و از سمت دیگر باعث شده است در این شرایط عدم اطمینان، نقدینگی سرمایه گذاران ریسک گریز و همچنین صندوق ها، به سمت اوراق دولتی و صندوق های درآمد ثابت که سود تضمین شده ای دارند سوق پیدا کند.

با توجه به اینکه بخش عمده ای از نقدینگی که دولت برنامه داشت تا از طریق فروش اوراق در بازار سرمایه جذب کند تامین شده است، پیش بینی می شود با فروش تتمه اوراق باقی مانده و بازگشت دامنه نوسان به روال سابق، می توان به بازگشت تعادل نسبی به بازار امیدوار بود.

روزهای غیرجذاب بورس

امیرحسین واعظ | کارشناس بازار سرمایه

در چند ماه نخست سال، معاملات هر روز بازار سرمایه، شگفت‌آور و هیجان‌انگیز بود به نحوی که دو سناریوی محتمل برای بازار سهام اگر سهامداران برای چند ساعت بازار را دنبال نمی‌کردند، رخدادهای متعددی را از دست می‌دادند. خبرهای افزایش سرمایه، توقف نماد به علت رشد ۵۰ درصدی، بازگشایی‌ با نوسان مثبت ، حجم و ارزش معاملات بالا در برخی نمادها و در نهایت رکوردشکنی در تزریق نقدینگی از سوی حقیقی‌ها بازار را به شدت جذاب کرده بود.

اما در ۱۵ روز اخیر روند بورس به قدری یکنواخت شده است که اگر سهامداران برای چند روز بازار را دنبال نکنند، چیز مهمی از دست نمی‌دهند. ارزش معاملات خرد در بازار امروز و در شرایطی که صف خرید سنگین اپال عرضه شد، به زیر ۲ هزار میلیارد تومان رسید که در ماه‌های گذشته بی سابقه بوده است.

با توجه به اینکه خبری از جمع‌آوری صفوف فروش نیست، روند بازار تا پایان این هفته می‌تواند به همین گونه دنبال شود. دغدغه اصلی این روزهای سهامداران، پایان یافتن فروش اوراق دولتی است تا شاید بازار بتواند دوباره جان بگیرد.

نتیجه مذاکرات هرچه باشد دلیلی برای سقوط بورس وجود ندارد

محمد قصری در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با اشاره به این که این روزها معاملات بازار سرمایه و تصمیمات سهامداران تحت تاثیر نتایج مذاکرات سیاسی قرار گرفته است گفت: فضای گمانه‌زنی ها در خصوص نتیجه این مذاکرات دو سناریو را محتمل می سازد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: یک سناریو این است که توافق نهایی در دقیقه 90 رخ خواهد داد و سناریوی دیگر این است که مذاکرات برای مدت چند روز تا چند ماه تمدید خواهد شد.
وی رسیدن به توافق نهایی در کوتاه ترین زمان و رفع تحریم ها را خبری خوش برای اقتصاد و بازار سرمایه برشمرد و تاکید کرد: در صورتی که مذاکرات برای مدت چند روز تا چند ماه تمدید شود دلیل برای ریزش شاخص بورس و قیمت سهام وجود ندارد چرا که شرایط کنونی برای چند ماه دیگر استمرار پیدا خواهد کرد و تحریم جدید علیه کشورمان وضع نمی شود؛ بنابراین بازار سهام چه دلیلی برای ریزش و سقوط دارد.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با بیان این که بازار سرمایه همیشه فرصت های خوب و سودآوری را در پیش سرمایه گذاران قرار می دهد گفت: توجه به مسایل بنیادی و تکنیکال بازار و سهام شرکتها به همراه چاشنی خبرهای مثبت از نتیجه نهایی مذاکرات، روزهای پررونقی را تا انتهای سال پیش روی سرمایه گذاران قرار خواهد داد.
انتهای پیام/

وضعیت بازار مسکن در نیمه نخست سال ۱۴۰۰

کسانی که تمایل به خرید خانه و تهیه مسکن در نیمه اول سال ۱۴۰۰ دارند، نوسان قیمت­ها و تغییرات آن برایشان اهمیت زیادی دارد. در نتیجه به دنبال آگاهی از وضعیت بازار مسکن در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ هستند. به طور کلی نمی­ توان گفت که در طول این شش ماه چه اتفاقی می‌افتد و بازار مسکن چه شرایطی خواهد داشت; اما سه سناریوی کلی برای آن پیش‌بینی شده است که به بررسی هر یک از آنها به صورت جداگانه خواهیم پرداخت. این اطلاعات با توجه به منابع خبری معتبر جمع آوری شده است.

فهرست سر تیتر مطالب در مقاله: وضعیت بازار مسکن در نیمه نخست سال ۱۴۰۰

سه سناریو پیش بینی بازار مسکن در سال 1400

سناریو محتمل

سناریو خوشبینانه

سناریو بدبینانه

با توجه به بررسی‌های انجام شده قیمت مسکن دچار اضافه پرش است; اما در آینده نرخ ارز و روند رشد نقدینگی عوامل تاثیرگذاری هستند که قیمت مسکن را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

برخی از سناریوهای مطرح شده خوشبینانه و برخی از آنها بدبینانه ­تر هستند; اما برنامه‌­هایی برای مواجهه با وضعیت مسکن در هر حال وجود دارد. یعنی حتی اگر در بدترین شرایط هم قرار بگیریم برنامه‌ای برای مواجهه با این وضعیت وجود دارد. در مجموع چشم‌اندازی که در سال ۱۴۰۰ برای بازار مسکن پیش‌بینی شده است; در چارچوب این سناریوها قرار دارد و قابل توجه و بررسی می‌باشد.

اقتصاد دانان به بررسی روند بازار مسکن در سال گذشته پرداخته‌­اند و چند پیش بینی در این زمینه داشته­‌اند. این پیش بینی­‌ها پس از بررسی عوامل تاثیرگذار بر کاهش قیمت مسکن در سال­های اخیر و بررسی دو سناریوی محتمل برای بازار سهام وضعیت بازار مسکن در شرایط فعلی انجام شده است.

مهمترین عامل افزایش قیمت مسکن

اقتصاددانان مهمترین عامل افزایش قیمت مسکن را افزایش حجم نقدینگی می­دانند. این اتفاق به صورت مستقیم باعث جهش قیمت در بازار مسکن و بازار سایر دارایی­ها در سال­های گذشته شده است. پس رشد نقدینگی می‌تواند بر افزایش قیمت دارایی‌هایی مانند مسکن، سهام، ارز، طلا، خودرو و… تاثیر گذار باشد. عوامل دیگری نیز در سال­های اخیر باعث افزایش قیمت دارایی‌­ها شده است; اما بیشترین تاثیر پذیری قیمت دارایی­‌ها رشد نقدینگی بوده است.

در میان همه دارایی­‌ها، بازار ارز بیشترین تحولات قیمتی را نسبت به سایر بازارها در چند سال اخیر داشت و همین جهش قیمت ارز، باعث افزایش قیمت و نرخ بازار مسکن شده است.

مقایسه تحولات نقدینگی و میزان افزایش قیمت دلار با نرخ بازدهی و تورم در بازار دارایی­‌ها

آمار و مطالعات نشان می­دهد که تورم مسکن از سال ۹۴ تا کنون با نرخ رشد قیمت ارز حدوداً به سطحی برابر رسیده است. تحولات نرخ ارز و پیش بینی­‌هایی که در این زمینه صورت گرفته عامل تاثیر گذار بر جهش قیمت در سال ۹۷ بازار مسکن میباشد. که باعث شده تورم شدیدی در این بازار اتفاق بیفتد و سناریویی را در بازار سال ۱۴۰۰ رقم بزنند که زین پس به آن سناریوی محتمل می­گوییم.

دو سناریوی محتمل و خوشبینانه

سناریو نخست

سناریو کاهش قیمت واقعی مسکن، سناریوی محتمل بازار مسکن سال جاری است. به بیان دیگر اگر فرض را بر این بگیریم که ارز، متغیر پیشران در بازار مسکن است و باعث می ­شود بازار مسکن جهش قیمت داشته باشد; از آن جایی که احتمال می‌رود قیمت ارز در سال جاری کاهش می­یابد، پیش بینی می‌شود که قیمت واقعی مسکن هم کاهش پیدا کند. به بیان دیگر تورم مسکن از تورم عمومی عقب­تر می­ماند و قیمت مسکن کمتر می­شود.

با عقب ماندن تورم مسکن در سال ۱۴۰۰ نسبت به تورم عمومی احتمالاً رشد خفیف قیمت­ها در بازار مسکن همچنان ادامه پیدا می‌کند. این سناریوی محتمل بیان می­کند که احتمالاً قیمت دلار در سال جاری کاهش پیدا می‌کند. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، قیمت دلار متغیر پیشران بازار مسکن در سال ۹۷ بود و همچنین عاملی تاثیر گذار در بازار ملک و مسکن نیز بود که با جهش آن تورم شدیدی در بازار مسکن اتفاق افتاد. پس انتظار می­رود با کاهش نرخ در بازار دلار، بازار مسکن نیز با کاهش قیمت و کاهش تورم­ها روبرو شود.

با بررسی تحولات بازار مسکن و نقدینگی و رشد حجم نقدینگی می‌توان چشم‌اندازی را برای سال ۱۴۰۰ ترسیم کرد و قیمت ملک در این سال را پیش بینی کرد. آمارها نشان می‌دهد که از سال ۹۳ تا ۹۹ حجم نقدینگی ۵.۱ برابر شد و حدود ۴۰۰ درصد رشد داشته است. تورم مسکن ۶۰۰ درصد یا به عبارت دیگر۷.۲ برابر رشد داشته است. از این آمار نتیجه می­گیریم که برای به تعادل رسیدن تورم مسکن و نرخ رشد نقدینگی باید قیمت مسکن کاهش یابد.

سناریو دوم

سناریوی بعدی که برای وضعیت بازار مسکن در سال ۱۴۰۰ بیان می‌شود سناریوی خوشبینانه است. این سناریو احتمال می­دهد که قیمت مسکن کاهش یابد. به همین دلیل احتمال به وقوع پیوستن این سناریو را کمتر از سناریوی محتمل می‌دانند; که طبق آن قیمت واقعی واحدهای مسکونی در سال ۱۴۰۰ کاهش می­یابد.

سناریو خوش‌بینانه می‌گوید که نرخ قیمت اسمی مسکن کاهش می­یابد. دقیقا اتفاقی که در اواخر پاییز و اوایل زمستان سال ۹۹ باعث کاهش یک درصدی تورم و قیمت مسکن شد.

با بررسی وضعیت درونی بازار مسکن به این نتیجه می­رسیم که خود بازار دیگر کشش ادامه جهش‌های قیمتی را ندارد. در نتیجه علیرغم کاهش عرضه و رکود ساختمانی بازار به خاطر کمبود دو سناریوی محتمل برای بازار سهام تقاضا; علائمی از جهش قیمت در نتیجه عدم تعادل عرضه و تقاضا را از خود نشان می­دهد. در نتیجه هم از نظر ارز و هم از نظر حجم نقدینگی به عنوان مهم‌ترین متغیرهایی که تعادل بازار و قیمت مسکن را تحت تاثیر قرار می­دهند و کشش درونی بازار مسکن; انتظار می‌رود که تورم مجدد و افزایش قیمت­ها در بازار مسکن اتفاق نیفتد. همین مسئله سناریوی خوشبینانه را طراحی می­کند.

همچنین کاهش قیمت ارز باعث کاهش قیمت مسکن می ­شود. اما چسبندگی مالکان به افزایش قیمت‌های بالای مسکن در بازار ملک باعث ایجاد افزایش و جهش در رشد قیمت مسکن می‌شود; که در نتیجه کاهش رشد قیمت مسکن را به دنبال دارد و باعث کاهش قیمت واقعی واحدهای مسکونی می­‌شود.

مقابله با سناریو بدبینانه بازار

همانطور که قبلا اشاره کردیم یک سناریوی بدبینانه برای بازار مسکن در سال ۱۴۰۰ وجود دارد. احتمال وقوع این سناریو کم است اما همچنان قابل پیش بینی است. از آنجایی که بازار مسکن بر خلاف سایر بازار دارایی­‌های تولیدی و صنعتی مستلزم پرداخت­های مالیاتی نیست; هجوم نقدینگی به سمت این بازار باعث به وجود آمدن جهش­‌های قیمتی در این بازار می­ شود.

اقتصاددانان پدافند غیر تورمی را برای مقابله با این وضعیت پیشنهاد کردند که سامانه مالیاتی می­باشد. این سامانه مالیاتی به عنوان یک سامانه ضد تورمی عمل می­کند; که باعث می­شود میزان نقدینگی که به این بازار هجوم می­برد کم شود و حجم نقدینگی در بازارها به تعادل برسد. به صورت کلی اگر نقدینگی کشور به یک بخش مشخص حرکت کنند باعث به وجود آمدن شرایط ویرانگر قیمتی خواهد شد.

در واقع این تنها راه حل مقابل با سناریوی بدبینانه بازار مسکن، پدافند ضد تورمی بازار مسکن و بازار سایر دارایی­‌های غیر مولد از جمله املاک و مستغلات، ارز و طلا و… است. این پدافند ضد تورمی در برابر افزایش حجم نقدینگی پدافند غیر تورمی مالیاتی است.

مطلب پیشنهادی: رهن و اجاره خانه در تهران، نکات مهمی که باید بدانید

به چه روش‌هایی می‌توان پدافند ضد تورمی بازار مسکن را اجرا کرد؟

به شکل­های مختلف می‌توان این پدافند ضد تورمی را اجرا کرد و برای بازار مسکن مالیات در نظر گرفت. این روش و فرایند دریافت مالیات سالانه املاک مسکونی از همه واحدهای مسکونی می­باشد. این یک روش عالی و مورد استفاده در کشورهای پیشرفته است. این روش می‌توانند به سازماندهی بازار مسکن کمک کند.

مالیات سالانه نیم تا یک و نیم درصد ارزش روز واحدهای مسکونی متناسب با منطقه‌ای که ملک در آن قرار گرفته و ارزش آن ملک تعیین می­شود. این مسئله انگیزه احتکار و ملاکی را از بین می­برد و باعث ورود واحدهای مسکونی به بازار می­شود.

روش دوم و دریافت مالیات بر عایدی سرمایه است که می­تواند جلوی تورم بازار مسکن را بگیرد. هزینه‌های سفته بازی و معاملات مکرر در بازار ملک در این روش افزایش پیدا می‌کند و ریسک معاملات سفته بازی زیاد می­شود. از آنجایی که یکی از عوامل مهم جهش قیمت­ها در بازار مسکن همین سفته بازی­‌ها و معاملات مکرر است; با جهش قیمت آنها و افزایش ریسک این معاملات، قیمت‌ها و تورم بازار مسکن کاهش می­یابد.

دو عامل تاثیر گذار در افزایش قیمت مسکن وجود سفته بازی­ها و معاملات مکرر و احتکار در بازار ملک است. این روش­های مالیاتی می­تواند ریسک سفته بازی را افزایش دهد و با احتکار در بازار مسکن مقابله کند; که همین امر باعث تبدیل شدن مسکن به کالای مصرفی می­شود و دیگر از آن به عنوان کالای سرمایه ­ای یاد نمی­شود. پس از انجام این فرایند و راهکار به عنوان یک پدافند ضد تورمی در بازار مسکن توصیه می­شود. البته اگر سناریوی سوم که یک سناریوی بدبینانه است اتفاق بیفتد; استفاده از این پدافند ضد تورمی ضروری است. در غیر این صورت شرایط دیگری برای بازار در نظر گرفته می­شود; و نیازی به انجام این راهکار در آن شرایط نخواهد بود.

چهار سناریو از آینده پیش روی بورس

امروز ۱۰ ماه از شروع ریزش بازار سهام از قله دو میلیونی می‌گذرد. در این مدت فرازونشیب‌های زیادی پیش روی سهامداران قرار گرفت و ۴۴ درصد از ارتفاع شاخص کل کاسته شد. روند معاملات روز‌های اخیر، اما حکایت از آن دارد که می‌توان به رشد قیمت‌ها در ماه‌های پیش‌رو امیدوار بود. امیدواری یادشده تا حد زیادی تحت تاثیر عواملی همچون نرخ دلار و نتیجه مذاکرات قرار دارد.

بازار سهام در هفته‌های اخیر نشانه‌هایی دو سناریوی محتمل برای بازار سهام از بهبود را نمایان کرده است. انتظار می‌رود که در صورت تداوم عواملی نظیر افزایش خالص خرید حقیقی، خروج پول حقیقی از صندوق‌ها و افزایش ارزش معاملات خرد در کنار نزدیک بودن فصل مجامع بتوانیم در کوتاه‌مدت شاهد روندی متعادل در بازار سهام باشیم که تداوم آن به عواملی نظیر نرخ بهره و تغییرات آن در آینده، کاهش یا افزایش ریسک‌های سیاسی و انتظارات تورمی و ثبات قیمت دلار ارتباط دارد. با این حال تسری این نگاه خوش‌بینانه در بلندمدت نیازمند مسائل گوناگونی است که از آن جمله می‌توان به کنترل تورم و نحوه تعامل با جهان اشاره کرد.

مرگ پولی یک رویا

تغییر مسیر کاهشی بازار سهام ده‌ماهه شد. در این ۱۰ ماه که یکی از بدترین و ناخوشایندترین موارد افت قیمت در بازار سهام رقم خورد، بورس نیز مانند سایر بازار‌ها می‌رفت تا در مواجهه با تغییر متغیر‌های کلان اقتصاد دوره‌ای از تعدیل را پشت سر بگذارد. با این حال این تعدیل آنچنان که در سایر بازار‌ها روی داد در بورس پیش نرفت. ماه‌های مداوم افزایش قیمت، آن هم به طور بی‌وقفه در نیمه نخست سال ۹۹ سبب شده بود تا انباشته شدن رشد تورمی قیمت‌ها بر رونق سال‌های ۹۷ و ۹۸ در عمل موج بزرگ صعودی را در بازار سهام رقم بزند.

این در حالی بود که سایر بازار‌ها مانند بازار ارز، مسکن و سکه در طول این مدت، هم به دلیل جذابیت بیشتر بورس و هم به دلیل عیان بودن نحوه اثرپذیری از تغییرات سیاسی و اقتصادی، نوسان کمتری را تجربه کرده بودند. همین امر در کنار آمادگی بازار سهام برای جذب سرمایه‌های اندک وضعیتی را پدید آورد تا این بازار نهایتا در دوری تقویت‌شونده قرار گیرد. حاصل این تقویت بی‌وقفه شاخص کل تا محدوده ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد بود که نهایتا ریزشی شدیدتر را در پی داشت.

از آن زمان تاکنون در بسیاری از نماد‌ها به‌ویژه نماد‌های کوچک بازار قیمت سهام حتی تا ۷۰ درصد نیز افت کرده است. این وضعیت به گفته بسیاری از کارشناسان بازار‌های مالی امری طبیعی است و حتی قبل از واژگونی روند صعودی در بازار سهام نیز می‌شد حدس زد که تب تند رونق تورمی بورس نهایتا با عرق سرد رکود همراه خواهد شد. اما خود همین رکود نیز مانند هر رویداد دیگری در بازار سهام امری ایستا نبوده و آرایش دیگری از عرضه و تقاضا را در پی خواهد داشت. این نکته دقیقا موضوع بحث گزارش فعلی است. بررسی تحولات بازار سرمایه در ماه‌های اخیر حکایت از آن دارد که سیل فراگیر عرضه در اکثریت نماد‌ها که جرقه آن با اختلاف دو وزیر اقتصاد و نفت بر سر عرضه «دارا دوم» یا آنطور که بعدا نام گرفت «پالایش یکم» زده شد، آغاز شد؛ آغازی که کم‌کم با عرضه آبشاری سهام عدالت و مداخلات بی‌مورد بر سر راه تخصیص آزادانه قیمت‌ها شدت گرفت. با این حال آن‌طور که در ماه‌های اخیر به نظر می‌آمد این رویه نیز چندان پایدار نماند.

در شرایطی که نزول چندماهه قیمت سهام در بازار مربوطه جریان داشت، در بازار‌های جهانی رقیق شدن ارز‌های قدرتمند به سود قیمت کامودیتی تمام شد. به موازات همین رویداد انتظارات تورمی به دلیل انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا کاهش یافت و همین متغیر در ادامه با بازگشت طرفین برجام به پشت میز مذاکره بیش از گذشته در مسیر کاهش قرار گرفت؛ بنابراین منطقی نبود که ریزش قیمت سهام به طور بی وقفه ادامه پیدا کند. همین‌طور هم شد. در طول ماه‌های اخیر حجم بالایی از پول وارد شده به بورس طی یک ماه نخست سال ۹۹ توانست از چرخه معاملات خارج شود و اگرچه همچنان ضعف تقاضا مشهود بود، طرف عرضه با کاهش قدرت فروشندگان و فرسایش صف‌های فروش تا حدودی نشانه‌های ضعف را در خود نمایان کرد.

از همین جا بود که رفته رفته در یک ماه گذشته خالص خرید حقیقی که به طور مداوم در محدوده منفی نوسان می‌کرد به تدریج مثبت شد. در هفته‌های گذشته هم افزایش نسبی ارزش معاملات خرد و هم رشد عامل یاد شده در کنار خروج پول حقیقی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله این شائبه را تقویت کرده که بازار سهام مجدد می‌تواند انتظاری معقول برای افزایش قیمت‌ها داشته باشد، چراکه به جز عوامل یادشده، هم عامل تورم پیش روی بازار قرار خواهد گرفت و هم احتمال گشایش برجامی و کاهش تحریم‌ها به طور جدی وجود دارد. مشکل اصلی اینجاست که تمامی عوامل پیش رو به‌علاوه مشخص نبودن عامل نرخ بهره می‌تواند شرایط گوناگونی را برای فعالان بازار سهام رقم بزند.

معمای بهره

قیمت پول یا آن‌طور که در فرهنگ روزمره مصطلح‌تر است نرخ بهره، یکی از متغیر‌های مهمی است که در طول یک سال گذشته هم اثر واقعی و هم اثر روانی بالایی بر بازار سرمایه ذی‌نفعان آن داشته است. این عامل اگر در شرایطی که چشم‌انداز تورمی بالا است کاهش پیدا کند، نبود رقیب جدی برای بازار‌های سرمایه‌پذیر قیمت دارایی را تا رسیدن به تعادل با میزان بهره افزایش می‌دهد و در صورتی که انتظارات تورمی کاهشی باشد، افت متعادل آن عاملی خواهد بود که بازار‌ها را در محدوده ثبات حفظ می‌کند.

اینطور که به نظر می‌آید عامل یادشده یکی از بازیگران اصلی در ماه‌های پیش رو خواهد بود که کاهش یا افزایش آن می‌تواند طیف وسیعی از احتمالات را پیش روی بورس قرار دهد. در حال‌حاضر شنیده‌ها حکایت از آن دارد که در بازار بین بانکی میزان این سنجه مهم اقتصادی به محدوده ۵/ ۱۸درصد رسیده است. این در حالی است که سقف دالان نرخ سود ۲۲ درصد بوده و تجربه کاهش این نرخ تا محدوده ۱۵ درصد نیز توانسته نیمه نخست سال ۹۹ را به نیمه رشد تورمی بازار سرمایه با بازده ۳۰۰ درصد بدل کند. اینکه چرا در آن زمان این اتفاق افتاد مساله مورد توجه در نگارش این گزارش نیست، اما پایداری نرخ بهره در سطح فعلی مساله‌ای است که می‌تواند برای بازار سهام بسیار حائزاهمیت باشد.

اگر فرض را براین بگذاریم که کاهش ثبات نرخ بهره بین بانکی در سطح فعلی امری محتمل است که به سبب انتظارات سیاستگذار پولی درخصوص افت آتی تورم شکل خواهد گرفت، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه از قبل این رویداد بسته به قیمت سهام در نماد‌های مختلف منتفع شود. این احتمال از این جهت قابل اعتنا است که قرار گرفتن قیمت سهام در محدوده فعلی دو سناریوی محتمل برای بازار سهام نسبت قیمت به سود آینده‌نگر را به محدوده ۸/ ۶واحد کاهش داده است. با توجه به آنکه نرخ سود رسمی در بازار پول هم‌اکنون نسبت P/ E سود بانکی را در محدوده ۶ واحد قرار داده از این رو با اتکا به اینکه درحال حاضر تمامی سهام دارای P/ E آینده‌نگر زیر این محدوده شانس جدی افزایش قیمت دارند امری بدیهی خواهد بود. افزون بر این اگر کاهش نرخ بهره بین بانکی تداوم یافته و به سطوح پایین‌تر برود، این مساله تمامی سهام موجود در بازار را به تناسب این رویداد ارزنده خواهد کرد چراکه انتظار می‌رود با تداوم این مسیر نرخ سود بانکی نیز کاهش یابد و به‌دنبال آن P/ E منطقی برای بورس افزایش پیدا کند. مضاف بر آنکه اگر متغیر بهره حتی بدون کاهش تورم انتظاری، افت کرده باشد باز رشد قیمت سهام امری محتمل است. البته این مساله منافی صحت این نکته نیست که مهار تورمی با کنترل هدفمند نرخ بهره ارتباط تنگاتنگ دارد، اما قیمت سهام نیز عاملی است که به هر ترتیب از این مساله اثرخواهد گرفت.

چهار مسیر محتمل.

اما از عامل بهره که بگذریم، چهار مسیر اصلی را می‌توان برای بازار سهام در نظر گرفت:

نخست؛ تعادل کوتاه‌مدت: قرار گرفتن تمامی عوامل بنیادی مربوط به بازار‌های جهانی در کنار نرخ ۲۴ هزار تومانی دلار در حال‌حاضر شرایطی را پدید آورده که نزدیک‌شدن به فصل مجامع در شرایط فعلی زمینه را برای رشد قیمت‌ها در بورس فراهم کرده است. این نکته از این جهت قابل بررسی است که اولا میزان صفوف فروش در روز‌های اخیر به شکل قابل‌ملاحظه‌ای کم شده و همان‌طور که گفته شده جریان پول نیز از جانب صندوق‌های سرمایه‌گذاری منفی است. این عامل در کنار کاهش خالص خرید حقوقی و افت قابل‌توجه قیمت همه شرایط لازم به‌خصوص مولفه‌های روانی را در جهت تعادل قیمت‌ها، قرار گرفتن در روندی خنثی و حتی افزایش نسبی قیمت در نماد‌هایی که در مجمع می‌توانند سود خوبی تقسیم کنند تقویت کرده است.

دوم؛ خنثی بلندمدت: فارغ از تحولات کوتاه‌مدت بازار سهام را شاید بتوان بیش از هر چیز تحت‌تاثیر دو عامل ریسک‌های سیاسی و بودجه تورمی دانست. همانطور که می‌دانیم دو عامل روانی مهم در حال‌حاضر وجود دارد که می‌تواند کلیت اقتصاد ایران را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. در صورتی که توافق به بازگشت آمریکا در برجام نهایی شود این انتظار وجود خواهد داشت که بازار سرمایه به دلیل بهره‌مندی از منافع آتی و بلندمدت این توافق بتواند با افزایش درآمدزایی شرکت‌ها مواجه شود. این مساله اگرچه در بلندمدت امری مبارک برای اقتصاد کشور است، اما به سبب آنکه از تورم انتظاری می‌کاهد می‌تواند در کوتاه‌مدت اثر منفی بر بازار سرمایه داشته باشد. این در حالی است که کسری بودجه سال ۱۴۰۰ که به گفته کارشناسان از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان فراتر می‌رود، عاملی است که در صورت مهارنشدن می‌تواند هر نوع افت احتمالی قیمت‌های نسبی بر اساس ریال را منتفی کند. بنا بر این در این مورد اگر وضعیت به گونه‌ای پیش برود که از قبل وقوع هر دو این‌ها جهش خاصی در اقتصاد کشور مشاهده نشود می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه با روندی خنثی و کم‌نوسان والبته نبود رونق معاملاتی یک‌دست در این بازار روبه‌رو باشد.

سوم؛ مثبت بلندمدت: در این حالت کاهش ریسک‌های سیاسی در صورت توافق، به کاهش تورم انتظاری خواهد انجامید که این مساله در کنار مهار سیاست‌های تورمی می‌تواند بازار سهام را به بهشت سرمایه‌گذاران بنیادی تبدیل کند. در این حالت اگرچه کلیت بازار مانند سیل تورمی ۹۹ با افزایش قیمت روبه‌رو نخواهد شد، اما کاهش هزینه‌های مبادله در کنار هموارشدن مسیر برای واردات کالا‌های سرمایه‌ای می‌تواند شرایط را برای سرمایه‌گذاری بلندمدت بهبود بخشد و با بلند شدن افق دید مردم به بورس در عمل از معایب نگاه سفته‌بازانه افراطی در بازار سهام بکاهد.

چهارم منفی بلندمدت:، اما بدترین حالت زمانی است که نه مذاکرات با قدرت‌های جهانی به ثمر برسد و نه سیاست‌های ضدتورمی بتواند جای تورم موجود را در کشور بگیرد. در این حال بالا بودن هزینه مبادله در کنار رشد انتظارات تورمی و بیشتر شدن ریسک‌های سیاسی اگرچه می‌تواند شرایط رشد برای کل بازار سهام را فراهم کند، اما طبیعتا سودی که از قبل این فرآیند به جیب سرمایه‌گذاران خواهد رفت صرفا سودی ریالی خواهد بود که فاقد ارزش اقتصادی است و بدون آنکه به ثروت مردم بیفزاید صرفا با ایجاد توهم تورمی بر روند غیرمولد سفته‌بازی در بازار سهام خواهد افزود.