بازگشت مس به بازار آتی کالا

قرارداد آتی مس کاتد، شنبه آینده در بورس کالا راه اندازی می شود

مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران با صدور اطلاعیه ای از راه اندازی قرارداد آتی مس کاتد تحویل بهمن ماه ۱۴۰۰ از روز شنبه ۲۷ آذر ماه خبر داد.

به گزارش "گسترش تولید و تجارت" ، در اطلاعیه بورس کالا به کلیه فعالان بازار قراردادهای مشتقه آمده است: قرارداد آتی مس کاتد تحویل بهمن ماه سال جاری از روز شنبه ۲۷ آذر ماه راه اندازی می شود و تا تاریخ ۱۲ بهمن ماه قابل معامله خواهد بود.

قراردادهای آتی در اولین روز معاملاتی، بدون حد نوسان قیمتی با دوره پیش گشایش به مدت ۳۰ دقیقه در ابتدای جلسه معاملاتی آغاز و پس از انجام حراج تک قیمتی راس ساعت ۱۰:۳۰ با دوره عادی معاملاتی و اعمال حد نوساتن قیمت روزانه ادامه می یابد.

قیمت پایه قرارداد آتی همان قیمت کشف شده در حراج تک قیمتی خواهد بود که مبنای حد نوسان قیمت روزانه برای ادامه معاملات در حراج پیوسته قرار خواهد گرفت. بدیهی است در صورت عدم انجام معامله در حراج تک قیمتی قرارداد آتی متوقف و مجددا همین فرآیند روز کاری بعد تکرار می شود.

دارایی پایه در این قرار داد مس کاتد و اندازه هر قرارداد ۱۰۰ کیلوگرم است. حداکثر حجم هر سفارش تا ۲۵ قرارداد در نظر گرفته شده و ساعت معاملات شنبه تا پنج شنبه از ۱۰ صبح تا ۱۵ است.

حد نوسان قیمت روزانه در این قرارداد حداکثر تا مثبت و منفی ۵ درصد با توجه به قیمت تسویه روزانه روز قبل است.

جریمه نکول قرارداد ۰.۱ درصد ارزش قرارداد براساس قیمت تسویه نهایی است. نحوه محاسبه قیمت تسویه نهایی نیز به صورت تئوریک و شامل قیمت یک کیلوگرم مس کاتد براساس قیمت نقدی اعلام شده در سایت بورس کالا راس ساعت ۱۵ آخرین روز معاملاتی ضربدر نرخ حواله دلار آمریکا براساس میانگین نرخ خرید و فروش سامانه سنا رای ساعت ۱۵ آخرین روز معاملاتی است./انجمن مس ایران

بازار آتی در انتظار بازگشت رونق

کارشناسان بازار سهام معتقدند با توجه به هدف‌گذاری بورس کالای ایران به نظر می‌رسد در سال 1394 شاهد رونق بیشتر قراردادهای آتی نیز باشیم.

به گزارش اقتصادنیوز، قراردادهای مشتق کالایی از زمان افتتاح در بورس کالای ایران تاکنون با فراز و فرودهای زیادی همراه بوده است و از میان دارایی‌های پایه‌ای که طی چند سال گذشته روی تابلوی قراردادهای مشتق بورس کالا درج شده بدون شک تنها، قرارداد آتی سکه توانسته با اقبال فعالان بازار مواجه شود.

شاید معدود کسانی بودند که پیش‌بینی می‌کردند روزی قراردادهای مشتق در بورس کالا از رینگ‌های معاملات فیزیکی نیز از رونق بیشتری برخوردار شوند. این در حالی است که در سال 1393 با رکود بازار فلزات و کاهش قیمت نفت رینگ‌های صنعتی و پتروشیمی با رکود همراه شدند و این قراردادهای آتی بودند که خودنمایی می‌کردند.

کارشناسان بازار سهام معتقدند با توجه به هدف‌گذاری بورس کالای ایران به نظر می‌رسد در سال 1394 شاهد رونق بیشتر قراردادهای آتی نیز باشیم. بر این اساس حسین پناهی مدیرعامل بورس کالا با بیان اهداف بورس کالا در سال 1394 از هدف‌گذاری بورس کالا برای رسیدن به نسبت ارزش معاملات آتی به نقدی، چهار به یک (75 درصد مشتق، 25 درصد نقدی) اعلام کرده که سال 1391 این نسبت 50 به 50 درصد بوده، سال 92 و 93 نیز 45 به 55 درصد بوده است.

در این راستا از بدو تاسیس قراردادهای آتی تاکنون همواره فعالان بازار از بورس کالا درخواست معاملات برخط را داشتند که بعد از چند سال بورس کالا توانست در سال 1393 خواسته فعالان بازار را برآورده سازد و معاملات برخط را افتتاح کند. هرچند هنوز نرم‌افزار رونمایی‌شده با استانداردها و خواسته‌های فعالان بازار فاصله زیادی دارد اما می‌توان سال 1393 را نقطه عطفی در معاملات قراردادهای مشتق کالایی نامید و امید داشت تا در سال 1394 شاهد رونمایی از نسخه‌های جدید نرم‌افزار معاملاتی با قابلیت‌هایی مانند حد ضرر (استاپ لاس) و حد سود (تیک پروفیت) باشیم.

بورس کالای ایران برای ارائه معاملات برخط به مشتریان کارگزاری‌ها شرایطی را مانند داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی یا انجام حداقل هزار معامله در قراردادهای آتی اتخاذ کرده که فعالان دارای این شرایط باید در آزمونی که بورس کالا به صورت متمرکز برگزار خواهد کرد نیز شرکت کنند و در صورت قبولی در آزمون می‌توانند به صورت برخط به معامله قراردادهای آتی بپردازند.

به زعم کارشناسان به نظر می‌رسد فرآیند اخذ مجوز معاملات برخط برای فعالان بازار توسط بورس کالا زمان‌بر و پیچیده باشد و بورس کالا می‌تواند شرایط احراز صلاحیت مشتریان را مانند بورس اوراق بهادار به کارگزاران خود محول کند تا فعالان بازار مسیر راحت‌تری را برای گرفتن مجوز طی کنند.

اما معضل دیگری که همواره فعالان بازار آتی نسبت به آن شکایت دارند زمان بسته شدن بازار آتی است. طبق دستورالعمل بورس کالا بازار آتی از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 10 صبح الی 18 بعد از ظهر و روزهای پنجشنبه تا ساعت 16 باز خواهد بود. این در شرایطی است که بازار نیویورک حدود ساعت 17 به وقت ایران شروع به فعالیت می‌کند و اکثر نوسانات اونس جهانی به بعد از بسته شدن بازار آتی موکول می‌شود.

این مشکل باعث شده سررسیدهای آتی در روز بعد با گپ قیمتی باز شوند و فعالان بازار را در کنترل ریسک معاملات خود با مشکل مواجه کند. در همین ارتباط مدیرعامل بورس کالا در مراسم افتتاح معاملات برخط قراردادهای آتی با اعلام آمادگی بورس کالا جهت انجام معاملات در روز جمعه از شبانه‌روزی شدن معاملات سخن گفت که با استقبال خوب فعالان بازار روبه‌رو شد. البته هنوز بورس کالا زمان مشخصی را برای شبانه‌روزی شدن معاملات ارائه نداده است و به نظر می‌رسد در صورت تجهیز کارگزاران به نرم‌افزار معاملات برخط در سال 1394 مشکلی برای انجام این کار نباشد.

البته باید توجه داشت که بورس کالای ایران از زمان افتتاح قراردادهای آتی علاوه بر پیگیری روند بهبود کیفی معاملات آتی و ارائه خدمات مطلوب‌تر به مشتریان به دنبال افزایش کمی قراردادهای آتی نیز بوده و در این جهت تلاش‌هایی را انجام داده است که از آن جمله می‌توان به قرارداد آتی شمش طلای یک اونسی، مفتول مس و زیره سبز اشاره کرد که متاسفانه هیچ یک از آنها به دلایل مختلف موفق نبوده است. این در حالی است که بورس کالا طبق برنامه اعلامی قصد دارد در آینده نزدیک و قبل از سال 1394 قرار‌داد آتی کنجاله سویا و در سال 1394 نیز محصولات کشاورزی و صنعتی دیگری نیز راه‌اندازی کند.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های دارایی پایه در قراردادهای آتی داشتن بازار نقدی قوی و قابلیت نقد‌شوندگی بالاست به همین دلیل کارشناسان بورس کالا سعی در شناسایی و امکان‌سنجی کالاهای مختلف برای ورود به بازار آتی دارند که تاکنون کالاهایی مانند ذرت، میلگرد و کالاهای دیگر مورد امکان‌سنجی قرار گرفته و امکان راه‌اندازی این قراردادها در سال 1394 وجود دارد.

با توجه به توسعه کمی و کیفی معاملات قراردادهای آتی در بورس کالا طی سال جاری و آینده به نظر می‌رسد قدم بعدی برای توسعه معاملات آتی تغییر رویکرد بورس کالا به معاملات آتی باشد.

در حال حاضر قراردادهای مشتق بورس کالای ایران مشتری‌محور است و تمام عملیات مربوط به تسویه توسط اتاق پایاپای بورس کالا برای تمام مشتریان به صورت روزانه انجام می‌شود. در این حالت تمام مشتریان باید یک مبلغ معین به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بورس قرار دهند و کارگزاران بورس نمی‌توانند به مشتریان خود اعتباری تخصیص دهند و اهرم مالی بازار برای تمام مشتریان عدد ثابتی است.

این در حالی است که بورس‌های بزرگ سایر کشورها کارگزار‌محور بوده و این کارگزاران هستند که به جهت تسویه معاملات با اتاق پایاپای بورس در ارتباط هستند و از این طریق می‌توانند با دادن اعتبار به مشتریان خود از محل منابع کارگزاری این امکان را به فعالان بازار بدهند تا با اهرم مالی بیشتر به معاملات آتی بپردازند.

اتفاقی که هم‌اکنون در بورس اوراق بهادار در حال وقوع است و کارگزاران وجوه لازم را برای تسویه معاملات در زمان مقرر به اتاق پایاپای بورس واریز می‌کنند و می‌توانند به مشتریان خود از محل منابع مالی کارگزاری یا بانک، اعتبار ارائه کنند.

هرچند این تغییر رویکرد به دلیل ریسک زیاد معاملات آتی، ریسک کارگزاران را به طور قابل توجهی افزایش خواهد داد و در حال حاضر کارگزاران بورس کالا آمادگی تحمل این ریسک را نداشته و زیرساخت‌های لازم و نرم‌افزارهای معاملاتی مناسب نیز در اختیار کارگزاران نیست ولی با توجه به سیاست‌های بورس کالا مبنی بر توسعه بازار مشتق باید کارگزاران بورس کالا خود را برای این تغییر و تحولات آماده کنند. نکته حائز اهمیت دیگر آنکه قراردادهای مشتق به چهار گروه پیمان آتی (فوروارد)، قرارداد آتی (فیوچرز)، اختیار معامله (آپشن) و معاوضات (سوآپ) تقسیم می‌شود. در حال حاضر تنها قرارداد آتی در بورس کالا داد و ستد می‌شود و این امکان وجود دارد تا بورس کالا در بخش اختیار معاملات نیز ورود پیدا کند و دایره قراردادهای مشتق را وسعت بخشد.

به هر حال با توجه به مطالب مطرح‌شده به زعم فعالان این بازار به نظر می‌رسد در سال 1394 شاهد پویایی و رونق بیشتر معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران باشیم، به‌گونه‌ای که با فراگیرشدن معاملات برخط معاملات آتی و شبانه‌روزی شدن معاملات آتی و البته با تبلیغات و فرهنگ‌سازی بورس کالا در مورد قراردادهای آتی و معرفی این قراردادها به سرمایه‌گذاران حجم معاملات نسبت به سال 1393 رشد چشمگیری داشته باشد و فعالان بازارهای طلا، کشاورزی و محصولات صنعتی بتوانند با استفاده از مزایای این قراردادهای آتی نظیر پوشش ریسک و آربیتراژ از فرصت‌های سرمایه‌گذاری بهره لازم را ببرند.

بازگشت معاملات آتی سکه با ابزارهای معاملاتی

مدیرعامل بورس کالای ایران از بازگشت سکه به بازار معاملات آتی با ابزارهای دیگر معاملاتی به بورس کالا خبر داد.

حامد سلطانی نژاد در نشست خبری دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه در پاسخ به سوال خبرنگار بورس نیوز مبنی بر برنامه بورس کالا برای بازگشت مجدد معاملات آتی سکه گفت: در سال گذشته متاسفانه شاهد التهاباتی بودیم که حتی مرجع تعیین کننده قیمت را هم با مشکل مواجه کرد.

وی ادامه داد: با وجود سایه ای که نوسانات قیمت سکه بر بازار افکنده شده بود، بورس کالا به دنبال بازگشت مجدد آن به شکل جدید و در قالب ابزارهای دیگر مانند صندوق های سرمایه گذاری است.

سلطانی نژاد در ادامه ضمن ابراز امیدواری از آغاز مجدد معاملات سکه به صورت حرفه ای تر و بر مبنای ابزارهای جدید، اظهار کرد: در حال حاضر فرصت آن فراهم شده است که ابزارهای دیگری در بورس کالا مورد استفاده قرار گیرد و این در حالی است که زمان ورود سکه به بازار بورس، شاهد تنوع این ابزارها نبودیم.

وی تاکید کرد: هم اکنون قصد داریم معاملات آتی سکه را در سال جدید توسعه داده. با راه اندازی گواهی روی صندوق های سرمایه گذاری شاهد بازگشت آن به بورس باشیم.

سلطانی نژاد همچنین در پاسخ به سوال دیگر بورس نیوز مبنی بازگشت مس به بازار آتی کالا بر محصولات آتی دیگری که به بورس افزوده می شوند، گفت: زیره و شمش از محصولاتی هستند که به بورس اضافه می شوند. از سوی دیگر رایزنی ها برای کاتود مس در حال انجام است و بازار سرمایه هم با آن موافق است اما باید دید که نظر سیاستگذار اصلی پیرامون این ابزار چیست.

بازگشت رونق به بازار پیش‌‌‌ نگر بورس‌کالا

پیمان‌‌‌ های آتی بورس‌ کالا در حالی معاملات هفته سوم دی‌ ماه را به اتمام رساندند که شاهد صعود یکپارچه حجم و ارزش معاملات در کنار موقعیت‌‌‌ های باز تعهدی در این بازار بودیم.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای‌اقتصاد، به عبارت دقیق‌‌‌تر، هفته گذشته شاهد معامله ۱۱۵هزار و ۷۱قرارداد در تابلوی آتی بورس‌کالا بودیم که در مقایسه با هفته ماقبل خود رشد ۷۰درصدی را به ثبت رساند و ارزشی بالغ بر ۵۰۱میلیارد تومان در برداشت. علاوه بر آن، میزان موقعیت‌‌‌های باز این بازار با افزایش ۲۳درصدی زمینه‌ساز رشد میزان نقدینگی موجود در بازار آتی شد، به گونه‌‌‌ای که هفته گذشته میزان نقدینگی موجود در این بازار به بیش از ۷۳۲میلیارد تومان رسید که از صعود ۲۱درصدی آن حکایت دارد.

امید به بازگشت رونق و تداوم روند صعودی داده‌‌‌های حیاتی تابلوی آتی بورس‌کالا به سیاستگذاری‌‌‌های این نهاد در راستای راه‌‌‌اندازی سررسیدهای گوناگون برای کالاهای فعلی و بازگشایی نمادهای جدید در کنار ورود سایر محصولات به این بازار است.مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر تنها بازار پیش‌‌‌نگر بورس‌کالا تکانه‌‌‌های بهای آزاد دلار است که این روزها نوسان‌‌‌های متعددی را تجربه می‌کند، اما جهت‌‌‌گیری کاهشی محسوسی را نشان داده است؛ به گونه‌‌‌ای که نه‌تنها هفته گذشته تمایل زیادی به عقبگرد از کانال ۲۸‌هزار تومانی داشته، بلکه در آغاز هفته جاری در لحظه تنظیم این گزارش، باز هم به نوسان کاهشی بهای خود ادامه داد.

از این رو ذهنیت غالب اهالی این بازار حداقل تا زمان تداوم انتشار خبرهای امیدوارکننده از نتایج نشست‌‌‌های برجام، فرضیه افت قیمت‌ها را محتمل ارزیابی کرده که می‌‌‌تواند جریان معاملات و نوع موقعیت‎های تعهدی اخذشده در بازار آتی را تحت‌‌‌الشعاع قرار دهد.

برخلاف سایر بازارهای کالایی، بازار آتی طبق ویژگی‌‌‌های فنی خود بازاری دوطرفه است؛ به این معنی که در زمان برجسته‌شدن ذهنیت‌‌‌های افزایشی امکان اتخاذ موقعیت خرید و در زمان مخابره سیگنال‌‌‌های کاهشی از سوی متغیرهای موثر بر این قراردادها، امکان کسب سود از طریق گرفتن موقعیت فروش وجود دارد. بنابراین در هر دو شرایط، چنانچه دارندگان موقعیت تعهدی به اتخاذ موقعیتی همسو با روند بازار پرداخته باشند، امکان کسب سود برای آنها فراهم است.

بنابراین هفته گذشته اثر ریسک نوسان بهای ارز که در مسیر کاهشی قرار گرفته بود، بر این بازار سایه انداخت و افت نرخ تسویه اکثر نمادهای این بازار را به دنبال داشت، اما شاهد صعود داده‌‌‌های حیاتی معاملات آتی بورس‌کالا بودیم. البته به‌رغم ثبت داده‌‌‌های افزایشی برای حجم و ارزش معاملات این بازار هنوز هم این ارقام با روزهای اوج خود فاصله محسوسی دارد و به نظر می‌رسد تعلل‌‌‌های مکرر نهاد متولی در بازگشایی به‌موقع نمادهای قابل معامله برای کالاهای موجود در این بازار بر بدنه معاملاتی ابزار پیش‌‌‌نگر بورس‌کالا تاثیر منفی گذاشته که می‌‌‌توان از آن به عنوان مانعی در جهت تعمیق و توسعه این بازار یاد کرد.

پسته، زیره و زعفران‌پوشال به عنوان سه کالای کشاورزی قابل معامله در این بازار پس از خروج آخرین نماد معاملاتی خود تاکنون از ورطه معاملاتی کنار گذاشته شدند و حتی کاتد مس که با هیاهوی بسیار به این تابلو راه یافت، نتوانست غیبت این سه محصول را پوشش دهد؛ چرا که خبری از رونق معاملات آتی این فلز سرخ در جریان دادوستدهای هفتگی به چشم نمی‌‌‌خورد؛ تا جایی که هفته گذشته مجموع حجم دادوستد این نماد از سوی معامله‌‌‌گران تنها ۶ قرارداد بوده است.

بنابراین بازگشت مس به بازار آتی کالا نمی‌‌‌توان کالایی را به عنوان جایگزین کالای دیگر در این بازار در نظر گرفت و خروج کالاهای محدود فعلی حتی با وجود حجم معاملات اندک نمی‌‌‌تواند توجیه معقولی به شمار برود. در واقع چیزی که مسیر توسعه بازار آتی نیازمند آن است، ورود سایر محصولاتی است که اکنون در تالار فیزیکی بورس‌کالا قابل معامله بازگشت مس به بازار آتی کالا هستند که در کنار راه‌‌‌اندازی قراردادهای گواهی سپرده به عنوان دارایی پایه پیمان‌‌‌های آتی، پتانسیل بازگشت به مسیر رونق برای ابزارهای مالی-کالایی بورس‌کالا را در بردارند.

بازگشت معاملات آتی سکه با ابزارهای معاملاتی

مدیرعامل بورس کالای ایران از بازگشت سکه به بازار معاملات آتی با ابزارهای دیگر معاملاتی به بورس کالا خبر داد.

حامد سلطانی نژاد در نشست خبری دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه در پاسخ به سوال خبرنگار بورس نیوز مبنی بر برنامه بورس کالا برای بازگشت مجدد معاملات آتی سکه گفت: در سال گذشته متاسفانه شاهد التهاباتی بودیم که حتی مرجع تعیین کننده قیمت را هم با مشکل مواجه کرد.

وی ادامه داد: با وجود سایه ای که نوسانات قیمت سکه بر بازار افکنده شده بود، بورس کالا به دنبال بازگشت مجدد آن به شکل جدید و در قالب ابزارهای دیگر مانند صندوق های سرمایه گذاری است.

سلطانی نژاد در ادامه ضمن ابراز امیدواری از آغاز مجدد معاملات سکه به صورت حرفه ای تر و بر مبنای ابزارهای جدید، اظهار کرد: در حال حاضر فرصت آن فراهم شده است که ابزارهای دیگری در بورس کالا مورد استفاده قرار گیرد و این در حالی است که زمان ورود سکه به بازار بورس، شاهد تنوع این ابزارها نبودیم.

وی تاکید کرد: هم اکنون قصد داریم معاملات آتی سکه را در سال جدید توسعه داده. با راه اندازی گواهی روی صندوق های سرمایه گذاری شاهد بازگشت آن به بورس باشیم.

سلطانی نژاد همچنین در پاسخ به سوال دیگر بورس نیوز مبنی بر محصولات آتی دیگری که به بورس افزوده می شوند، گفت: زیره و شمش از محصولاتی هستند که به بورس اضافه می شوند. از سوی دیگر رایزنی ها برای کاتود مس در حال انجام است و بازار سرمایه هم با آن موافق است اما باید دید که نظر سیاستگذار اصلی پیرامون این ابزار چیست.