ثبت رکوردهای جدید در بازار سرمایه/ جذابیت بورس به دلیل قرار گرفتن در نقطه ارزنده
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بازار سرمایه این روزها روند صعودی دارد و شاخص‌های عملکردی بورس نیز سبزپوش هستند؛ پس از ثبت رکورد بیشترین رشد شاخص در روز شنبه، امروز باز دیگر این رکورد شکسته شده و رشد شاخص کل در یک سال گذشته به بیشترین حد رسید.
ورود 821 میلیاردی پول رکورد دیگری است که بازار سرمایه در پایان معاملات خود دیده است. این میزان ورود پول حقیقی به بورس در یک سال و نیم گذشته بی سابقه بوده است. در جریان معاملات امروز، ارزش معاملات خرد نیز رکورد 5 ماه گذشته را شکسته است.
رشد 103 هزار واحدی شاخص کل از ابتدای هفته نشان می دهد، بورس به دنبال جبران عقب ماندگی خود از سایر بازارها است.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی نبود اطمینان به سیاست‌گذار را مشکل این روزهای بورس دانسته و معتقدند که بسته حمایتی بازار سهام قطعاً می تواند در کاهش بی اعتمادی به بازار سرمایه موثر باشد.
* مهمترین بند بسته حمایتی دولت از سهامداران
رضا گلستانی، کارشناس بازار سرمایه، در تاکید بر تقویت بازار ثانویه بورس گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، گفت: با توجه به اینکه اکنون قیمت سهام در بازار به نقطه ارزندگی رسیده است، به نظر می رسد که ترجیح عمده سرمایه‌گذارانی که بین سرمایهگذاری در سهام، بانک و اوراق درآمد ثابت مانده اند، خرید سهام باشد.
وی ادامه داد: بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه از جمله اقدامات مثبتی است که از سوی مسوولان در دستور کار قرار گرفته است؛ مهمترین بند این بسته حمایتی، بیمه سبد سهام پرتفوی ۱۰۰ میلیونی سرمایه گذاران با تضمین سود ۲۰ درصدی توسط دولت است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در کنار این اقدامات حمایتی از بازار سرمایه، بهتر است دولت برنامه حمایت جامعی را در دستور کار قرار دهد تا اثرگذاری این تصمیم ها زودگذر نباشد و در بلندمدت شاهد یک رویه منطقی و تعادلی در بازار باشیم.
گلستانی با اشاره به مباحث مطرح شده درباره بودجه 1402 و تاثیر آن بر بورس تصریح کرد: دولت برای اینکه از بورس و صنایع بورسی حمایت کند باید بودجه سال آینده را طوری تنظیم کند که نه کشور دچار مشکل شود و نه شرکت های بورسی از افزایش نرخ ها دچار ضرر و زیان شوند.
* رشد یکپارچه شاخص های عملکردی بورس
در پایان معاملات روز دوشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل 45 هزار و 73 واحد رشد کرد و به رقم یک میلیون و 389 هزار و 749 واحد رسید. بازدهی تاکید بر تقویت بازار ثانویه بورس این شاخص مثبت 3.35 درصد بوده است.
شاخص کل هموزن نیز با رشد 13 هزار و 247 واحدی در سطح 393 هزار و 109 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز مثبت 3.49 درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس، 395 واحد بالا آمد و در سطح 18 هزار و 231 واحد قرار گرفت.
* افزایش ارزش معاملات خرد بازار سرمایه
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 146 هزار و 850 میلیارد تومان افزایش یافت، ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 137 هزار و 39 میلیارد تومان بود که 93 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.
امروز ارزش معاملات خرد سهام با افزایش 49 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 5 هزار و 769 میلیارد تومان رسید، سهم این معاملات از کل معاملات بازار سرمایه 3 درصد بوده است.
* ورود شگفت انگیز پول حقیقی به بورس
در مجموع معاملات دوشنبه، ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار مثبت شد و 821 میلیارد تومان پول حقیقی به بورس وارد شد که بیشترین رقم در 18 ماه اخیر از اردیبهشت تاکید بر تقویت بازار ثانویه بورس ماه سال گذشته تاکنون است.
بیشترین ورود پول حقیقی به سهام شتران (شرکت فولاد مبارکه)، شپنا (شرکت پالایش نفت بندرعباس) و وبملت (بانک ملت) اختصاص داشت و نمادهای فزر (پویا زرکان آق دره)، زپارس (ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس) و خساپا (سایپا) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
* رشد صف‌های خرید در بازار سهام
در جریان معاملات امروز، 93 درصد سهم‌ها با رشد قیمت و تنها 7 درصد نمادها با کاهش قیمت مواجه شدند، در پایان معاملات روز دوشنبه 330 نماد صف خرید داشتند و 19 نماد با صف فروش مواجه بودند.
مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 190 درصدی به 803 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش 45 درصد کاهش یافت و 42 میلیارد تومان بود.
در پایان معاملات نمادهای خگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو)، شتران (شرکت پالایش نفت تهران) و خودرو (شرکت ایران خودرو) بیشترین صف خرید را داشتند.
در پایان معاملات امروز، نمادهای حبندر (دریایی و کشتیرانی خط دریابندر) و وبرق (سرمایه گذاری کارکنان صنعت برق زنجان و قزوین) بیشتری ارزش در صف فروش را داشتند.
ثبت رکوردهای جدید در بازار سرمایه/ جذابیت بورس به دلیل قرار گرفتن در نقطه ارزنده
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بازار سرمایه این روزها روند صعودی دارد و شاخص‌های عملکردی بورس نیز سبزپوش هستند؛ پس از ثبت رکورد بیشترین رشد شاخص در روز شنبه، امروز باز دیگر این رکورد شکسته شده و رشد شاخص کل در یک سال گذشته به بیشترین حد رسید.
ورود 821 میلیاردی پول رکورد دیگری است که بازار سرمایه در پایان معاملات خود دیده است. این میزان ورود پول حقیقی به بورس در یک سال و نیم گذشته بی سابقه بوده است. در جریان معاملات امروز، ارزش معاملات خرد نیز رکورد 5 ماه گذشته را شکسته است.
رشد 103 هزار واحدی شاخص کل از ابتدای هفته نشان می دهد، بورس به دنبال جبران عقب ماندگی خود از سایر بازارها است.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی نبود اطمینان به سیاست‌گذار را مشکل این روزهای بورس دانسته و معتقدند که بسته حمایتی بازار سهام قطعاً می تواند در کاهش بی اعتمادی به بازار سرمایه موثر باشد.
* مهمترین بند بسته حمایتی دولت از سهامداران
رضا گلستانی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، گفت: با توجه به اینکه اکنون قیمت سهام در بازار به نقطه ارزندگی رسیده است، به نظر می رسد که ترجیح عمده سرمایه‌گذارانی که بین سرمایهگذاری در سهام، بانک و اوراق درآمد ثابت مانده اند، خرید سهام باشد.
وی ادامه داد: بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه از جمله اقدامات مثبتی است که از سوی مسوولان در دستور کار قرار گرفته است؛ مهمترین بند این بسته حمایتی، بیمه سبد سهام پرتفوی ۱۰۰ میلیونی سرمایه گذاران با تضمین سود ۲۰ درصدی توسط دولت است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در کنار این اقدامات حمایتی از بازار سرمایه، بهتر است دولت برنامه حمایت جامعی را در دستور کار قرار دهد تا اثرگذاری این تصمیم ها زودگذر نباشد و در بلندمدت شاهد یک رویه منطقی و تعادلی در بازار باشیم.
گلستانی با اشاره به مباحث مطرح شده درباره بودجه 1402 و تاثیر آن بر بورس تصریح کرد: دولت برای اینکه از بورس و صنایع بورسی حمایت کند باید بودجه سال آینده را طوری تنظیم کند که نه کشور دچار مشکل شود و نه شرکت های بورسی از افزایش نرخ ها دچار ضرر و زیان شوند.
* رشد یکپارچه شاخص های عملکردی بورس
در پایان معاملات روز دوشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل 45 هزار و 73 واحد رشد کرد و به رقم یک میلیون و 389 هزار و 749 واحد رسید. بازدهی این شاخص مثبت 3.35 درصد بوده است.
شاخص کل هموزن نیز با رشد 13 هزار و 247 واحدی در سطح 393 هزار و 109 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز مثبت 3.49 درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس، 395 واحد بالا آمد و در سطح 18 هزار و 231 واحد قرار گرفت.
* افزایش ارزش معاملات خرد بازار سرمایه
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 146 هزار و 850 میلیارد تومان افزایش یافت، ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 137 هزار و 39 میلیارد تومان بود که 93 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.
امروز ارزش معاملات خرد سهام با افزایش 49 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 5 هزار و 769 میلیارد تومان رسید، سهم این معاملات از کل معاملات بازار سرمایه 3 درصد بوده است.
* ورود شگفت انگیز پول حقیقی به بورس
در مجموع معاملات دوشنبه، ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار مثبت شد و 821 میلیارد تومان پول حقیقی به بورس وارد شد که بیشترین رقم در 18 ماه اخیر از اردیبهشت ماه سال گذشته تاکنون است.
بیشترین ورود پول حقیقی به سهام شتران (شرکت فولاد مبارکه)، شپنا (شرکت پالایش نفت بندرعباس) و وبملت (بانک ملت) اختصاص داشت و نمادهای فزر (پویا زرکان آق دره)، زپارس (ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس) و خساپا (سایپا) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
* رشد صف‌های خرید در بازار سهام
در جریان معاملات امروز، 93 درصد سهم‌ها با رشد قیمت و تنها 7 درصد نمادها با کاهش قیمت مواجه شدند، در پایان معاملات روز دوشنبه 330 نماد صف خرید داشتند و 19 نماد با صف فروش مواجه بودند.
مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 190 درصدی به 803 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش 45 درصد کاهش یافت و 42 میلیارد تومان بود.
در پایان معاملات نمادهای خگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو)، شتران (شرکت پالایش نفت تهران) و خودرو (شرکت ایران خودرو) بیشترین صف خرید را داشتند.
در پایان معاملات امروز، نمادهای حبندر (دریایی و کشتیرانی خط دریابندر) و وبرق (سرمایه گذاری کارکنان صنعت برق زنجان و قزوین) بیشتری ارزش در صف فروش را داشتند.
عرضه ارزهای پرطرفدار بیشتر از تقاضا شد/ راهکار‌های عملیاتی برای تعادل بازار‌های طلا و ارز
با شرایط مطلوب ذخایر ارزی کشور و همچنین راهکار‌های ارائه شده بانک مرکزی برای مدیریت عرضه و تقاضا در بازار ارز، نوسانات هیجانی و صف‌های جلوی صرافی‌ها در حال حذف شدن، بازار بورس به سمت مثبت شدن و بازار ارز و سکه هم به سمت تعادل سوق می‌یابد.
به گزارش خبرنگار ایبِنا؛ بازار‌های طلا و ارز طی هفته گذشته نوسانی بود، اما بانک مرکزی که در یک‌سال گذشته سیاست حضور فعال به‌عنوان بازارساز را در دستور کار قرار داده، این بار هم بیکار ننشست و بسته‌ای از سیاست‌های متنوع را برای مدیریت بازار روی میز گذاشت.
با ابتکار بانک مرکزی از همین امروز «سامانه برخط صرافی‌ها برای فروش ارز» شروع به کار می‌کند. همچنین از این هفته «گواهی سکه بهار آزادی» عرضه خواهد شد و «تولید سکه از طلای آب‌شده»، آن هم با همکاری بخش خصوص و نظارت بانک مرکزی کلید می‌خورد.
علاوه بر این رئیس‌کل بانک مرکزی از برنامه دولت برای «حذف مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی از بودجه ۱۴۰۱» خبر داده که می‌تواند انگیزه خروج پول‌های بزرگ از حساب‌های بانکی را خنثی کند.
در مجموع به نظر می‌رسد ابزار‌هایی که بانک مرکزی تدارک دیده، از جنس بازار است و نشان می‌دهد ساکنان خیابان میرداماد از پشت دیوار‌های شیشه‌ای بانک مرکزی، کف بازار را به‌خوبی می‌بینند و زبانش را می‌فهمند و لذا امید است این تدابیر تأثیر خوبی بر آرامش بازار داشته باشد.
درک درست از فرایند بازار
برای درک بهتر نوسانات هفته گذشته و تأثیر سیاست‌های بانک مرکزی، باید در ابتدا تصویر درستی از مؤلفه‌های بنیادی بازار و شیوه کارکرد آنها داشته باشیم. با دریافت این سازوکار، هم علت نوسانات و هم راهکار‌های بازگشت به تعادل آشکار می‌گردد.
بازار ارز و طلا هم مانند سایر بازار‌های اقتصادی، دو سمت عرضه و تقاضا دارند که زورآزمایی آنها، جهت حرکت بازار را نشان می‌دهد. هرچه عرضه بیشتر باشد، رقابت بیشتر و قیمت‌ها متعادل می‌شود و اگر عرضه عقب بیفتد، زمینه برای افزایش قیمت مهیا خواهد شد.
البته برخی اتفاقات می‌تواند سمت عرضه یا تقاضا را دچار التهاب کند؛ مثلاً تحریم‌های خارجی و ممانعت از وصول درآمد‌های نفتی ایران در سال‌های گذشته سمت عرضه ارز را تحت فشار قرار داده بود که در یک سال اخیر تا حدود زیادی این مشکل کنار رفته است. همچنین برخی اتفاقات سیاسی داخلی و خارجی باعث ایجاد موج‌های زودگذر تقاضای کاذب شده که پس از مدتی فروکش کرده است؛ بنابراین باید پیش از هر تحلیلی، درک درستی از نیرو‌های عرضه و تقاضا در بازار ارز ایران داشته باشیم.
عرضه قدرتمند
اعداد و ارقام نشان می‌دهد وضعیت سمت عرضه در بازار ارز ایران بسیار خوب است. رئیس‌کل بانک مرکزی روز پنجشنبه هفته گذشته در تشریح برنامه‌های این بانک برای مدیریت بازار ارز اعلام کرد: «در حال حاضر، در سامانه نیما عرضه‌ها به‌مراتب بیش تاکید بر تقویت بازار ثانویه بورس از تقاضاست. برای نمونه از ابتدای سال تا روز چهارشنبه ۱۱ آبان‌ماه حدود ۲۶.۵ میلیارد دلار در سامانه نیما معامله انجام شده است و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۷ درصد در سامانه یاد شده در عرضه‌ها و معاملات رشد داشتیم. همچنین کل تأمین ارز برای واردات کشور در بازه زمانی یاد شده معادل ۳۸.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۲ درصد رشد داشته است».
علی صالح‌آبادی درباره معاملات اسکناس هم توضیح داد: «۱.۵ میلیارد دلار حجم معاملات اسکناس بوده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد کرده است؛ بنابراین از نظر عرضه وضعیت مطلوبی داریم و مشکلی خاصی در زمینه عرضه ارز وجود ندارد».
وی بر این نکته هم تأکید کرد که «مقرر شده است در سامانه نیما عرضه‌ها در زمینه ارز‌هایی که مورد اقبال بخش خصوصی است و تقاضای بیشتری دارد، همچنان تداوم یابد و تقاضایی که برای نیاز‌های واقعی مردم وجود دارد پوشش داده شود».
پرشدن دست بازارساز از آنجا به‌دست‌آمده که دولت سیزدهم طی یک سال گذشته راهکار‌های ابتکاری برای فروش نفت و بازگشت درآمد‌های آن به کار بسته و هم‌زمان توسعه تجارت خارجی را با همه توان دنبال نموده و تسهیلاتی برای بازگشت ارز صادرکنندگان ارائه کرده است.
در تصدیق وضعیت مطلوب ارزی کشور، صندوق بین‌المللی پول هم در جدیدترین گزارش خود ذخایر ارزی واقعی ایران را ۱۲۲ میلیارد دلار تاکید بر تقویت بازار ثانویه بورس اعلام و ایران را به‌عنوان سومین کشور بزرگ دارنده ذخایر ارزی در منطقه غرب آسیا، شمال آفریقا و آسیای مرکزی معرفی کرده است.
ریشه‌یابی تقاضای سفته‌بازانه
این خبر‌ها پیام مهمی به بازار مخابره می‌کند که مشکلی در سمت عرضه وجود ندارد، بنابراین نوسانات هفته گذشته بازار ارز و متعاقباً بازار طلا را باید در سمت تقاضا جستجو کرد که از قضا بانک مرکزی بسته سیاستی خود را بر این بخش متمرکز نموده است.
جریان رسانه‌ای که طی دو ماه گذشته به فضای روانی جامعه هجوم آورده و بحران‌سازی مصنوعی را با مشکلات اقتصادی پیوند زده، طی یک هفته گذشته، به سمت بحرانی جلوه دادن اقتصاد کشور روی آورده است تا بدین‌گونه تقاضای احساسی در عموم جامعه شکل بگیرد که یکی از دلایل تشکیل صف در برابر صرافی‌ها، همین فضاسازی‌ها بوده است.
در این زمینه مجید رضا حریری؛ از اعضای ارشد اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با خبرنگار ایبِنا، ضمن یادآوری مسائلی که به بحران‌های اقتصادی شدت بیشتری می‌دهد، تصریح کرد: «اتفاقات اخیر در حوزه داخلی متأسفانه مقداری سطح انتظار تورمی را بالا برده و منجر به مسائلی شده که تقاضای دلار به‌صورت اسکناس را افزایش داده است. طبیعی است وقتی بحران سیاسی داخلی و خارجی پیش می‌آید انتظارات فزاینده و تقاضاهای کاذب بسیاری را به بازار هدایت می‌کند».
وی این نکته را هم تذکر داد که «پول‌هایی که اشخاص حقیقی از بورس در یک ماه اخیر خارج و به بازار‌های موازی مانند مسکن، خودرو، ارز و طلا منتقل کردند منجر به نوسانات بزرگی در این بازارها شده که اینک شاهد تخلیه این هیجانات در بازار ارز هستیم. به‌هرحال چالش‌های امروز اقتصاد شاید به شکل اقتصادی قابل‌تحلیل نباشد چرا که بیشتر حاصل از هیجانات موقتی است».
مدیریت هوشمند در برابر بحران‌سازی
بانک مرکزی در مواجهه با این فضا، از راهکار‌های خود برای اولاً؛ تفکیک تقاضای واقعی از سفته‌بازی و ثانیاً؛ مدیریت تقاضای واقعی رونمایی کرده است.
یکی از برنامه‌های بانک مرکزی تسهیل مبادلات ارزی مردم است. در این راستا سامانه برخط صرافی‌ها، با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان از امروز فعالیت خود را آغاز کرد.
افرادی که متقاضی خرید ارز هستند می‌توانند به‌جای مراجعه حضوری به صرافی‌ها ابتدا درخواست خود را ثبت و پس از احراز هویت، برای دریافت ارز به صرافی مراجعه کنند. این اقدام به‌سهولت و دسترسی به معاملات ارزی و جلوگیری از سوءاستفاده دلالان از مردم و تشکیل صف در برابر صرافی‌ها کمک خواهد کرد.
ارائه گواهی سپرده سکه
معمولاً نوسانات بازار ارز و طلا با یکدیگر پیوند خورده‌اند و مدیریت تقاضا باید به طور هم‌زمان در این بازارها صورت بگیرد. به همین علت علی صالح‌آبادی پنجشنبه گذشته از دو تصمیم مهم بانک مرکزی در این زمینه رونمایی کرد. او اعلام کرد که از هفته جاری گواهی سپرده سکه طلا از طریق بورس عرضه می‌شود. این اوراق معاف از مالیات بوده و با سررسید شش‌ماهه، منتشر خواهد شد.
صالح‌آبادی همچنین توضیح داد: «تسویه اوراق سکه بهار آزادی، به قیمت روز و معاملات ثانویه آن در بورس امکان‌پذیر است؛ بنابراین این اوراق ابزار جدیدی است که می‌تواند متقاضیان سرمایهگذاری در بازار سکه را جذب و به تعادل بازار کمک کند».
ضرب سکه با همکاری بخش خصوصی
رئیس‌کل بانک مرکزی خبر داد: باتوجه‌به حباب موجود و تقاضای فعالان بخش خصوصی از بانک مرکزی، مقرر شد طلای آب شده ارائه و سپس به سکه تبدیل و در بازار عرضه شود. این موضوع تحت نظارت بانک مرکزی خواهد بود و البته توسط بخش خصوصی می‌تواند این کار انجام شود.
به اعتقاد صاحب‌نظران تصمیمات دوگانه سیاست‌گذار پولی ازیک‌طرف عرضه سکه را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر با ارائه گواهی سکه، تقاضا برای سکه فیزیکی را می‌کاهد که هر دو این موارد به مدیریت تقاضا و فروکش کردن تب تقاضا کمک خواهد کرد.
مدیریت نقدینگی
لازم به یادآوری است که ریشه بسیاری از مشکلات اقتصادی ایران نقدینگی سرسام‌آور تولید شده در سال‌های گذشته به‌ویژه در دهه ۹۰ است. این سیل نقدینگی که با رشد اقتصادی نزدیک به صفر تاکید بر تقویت بازار ثانویه بورس در این دهه همراه گردید، به تورم‌های زیاد و ریشه‌دار انجامید که هنوز گریبان‌گیر کشور است. بااین‌حال دولت سیزدهم در یک‌سال اخیر توانسته افسار تورم افسارگسیخته را بکشد؛ ولی هنوز تا نقطه مطلوب راه زیادی مانده است.
نرخ رشد نقدینگی (دوازده‌ماهه) از ۴۰.۵ درصد در آغاز بکار دولت سیزدهم در پایان شهریور پارسال به ۳۵ درصد در پایان شهریور ۱۴۰۱ کاهش یافته و رشد پایه پولی در دوازده ماهه منتهی به شهریورماه سال ۱۴۰۱ هم ۳۳.۱ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ رشد پایه پولی در پایان شهریور ۱۴۰۰ رقم ۳۹.۵ درصد را ثبت کرده بود.
با ادامه این روند که به کنترل تورم هم انجامیده، امید است زمینه اصلی بروز تورم و نوسان قیمتی در بازارها از جمله بازار طلا و ارز برچیده شود.
ترمز دلار کشیده می‌شود؟
ساعت24-درپی افزایش قابل ملاحظه قیمت دلار، بانک مرکزی اقداماتی چون عرضه ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارزی، انتشار گواهی سکه، تولید سکه از طلای آب شده با همکاری بخش خصوصی و فراهم شدن خرید ارز از بانک‌ها را در دستور کار قرار داده که این اقدامات از سوی کارشناشان اقتصادی و فعالان بازار ارز بررسی شده است.
بازار ارز این روزها شاهد افزایش قابل ملاحظه قیمت دلار شده است؛ به‌گونه‌ای این ارز رکورد تاریخی ثبت کرده است.
در این شرایط، بانک مرکزی اقداماتی برای کنترل هیجانات بازار ارز در دستور کار قرار داد که شامل آغاز عرضه ارز در سامانه برخط، تولید سکه از طلای آب شده با همکاری بخش خصوصی، عرضه گواهی سکه و فراهم شدن فروش ارز در بانک‌ها است.
جزئیات بسته بانک مرکزی برای کنترل دلار
جزئیات بسته بانک مرکزی برای کنترل دلار اینگونه است که برای خرید ارز باید به سامانه برخط بازار متشکل ارزی مراجعه شود و سامانه، نزدیک‌ترین صرافی به محل سکونت شما را نشان می‌دهد و صراف نیم ساعت فرصت دارد تا تکلیف درخواست شما را مشخص کند. پس از تعیین تکلیف درخواست، صرافی بازه زمانی را برای مشتری از طریق پیامک برای دریافت ارز اعلام می‌کند.
همچنین، عرضه گواهی سکه بانک مرکزی به این صورت است که این اوراق معاف از مالیات بوده و با سررسید شش ماهه، در بورس منتشر می‌شود که قیمت تسویه اوراق سکه بهار آزادی، قیمت روز سکه و معاملات ثانویه آن در بورس نیز امکان پذیر است.
علاوه بر این، قرار است طلای آب شده به سکه تبدیل و در بازار عرضه شود که با توجه به تقاضای فعالان بخش خصوصی در این زمینه در حال حاضر کارگروه ویژه‌ای در بانک مرکزی تشکیل شده است.
آخرین بند بسته بانک مرکزی برای کنترل دلار، فروش ارز در بانک ها است و چهار بانک ملی، تجارت، صادرات و ملت باید از امروز (۱۵ آبان) فروش ارز را حداکثر به مبلغ ۲۰۰۰ یورو یا معادل آن به دلار و به نرخ اعلامی توسط اداره صادرات بانک مرکزی آغاز کنند.
علاوه بر این، رئیس کل بانک مرکزی تعادل در بازار ارز را حائز اهمیت خوانده و برنامه خود برای این هدف را تداوم عرضه ارزهای مورد اقبال بخش خصوصی در سامانه نیما اعلام کرده است.
البته باوجود این اقدامات و ارائه این بسته ها از سوی بانک مرکزی، فعلا تغییر چندانی در بازار ایجاد نشده که توکلی - سخنگوی بازار متشکل ارزی - شروع عرضه ارز در سامانه برخط را در کاهش هیجانات بازار ارز و آرامش آن تاثیرگذار می‌داند.
همچنین کامران ندری - کارشناس اقتصادی و فعال بازار ارز در گفتوگو با ایسنا درباره اوضاع بازار ارز و تاثیر اقدامات بانک مرکزی در این زمینه اظهار کرد: بازار ارز تحت تاثیر اخبار منفی اقتصادی به‌خصوص برجام است و اقدامات بانک مرکزی می‌تواند تا حدودی برای کنترل بازار در کوتاه مدت تاثیرگذار باشد.
وی با بیان اینکه اگر اخبار مثبتی در حوزه سیاست خارجی دریافت نکنیم، کنترل بازار ارز سخت می‌شود، افزود: در حال حاضر، بانک مرکزی می‌تواند با افزایش نرخ‌های بهره در بازار بین بانکی و شبکه بانکی افرادی که به بازار ارز و طلا برای سرمایهگذاری هجوم برده‌اند، منابع خود را در شبکه بانکی نگه دارند.
یک پیشنهاد برای مدیریت بازار ارز
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: تنها راهی که از نظر اقتصادی برای مدیریت بازار ارز در کوتاه مدت وجود دارد، افزایش حداقل ۱۰ درصد نرخ بهره بین بانکی و نرخ سودهای بانکی است که بانک مرکزی در این زمینه سخت‌گیری دارد. البته، اگر در بلند مدت نتوان به برنامه مشخصی در سیاست خارجی دست پیدا کرد، افزایش نرخ‌های بهره هم کمکی نخواهد کرد.
علاوه بر این، یک صراف و از فعالان رسمی بازار ارز در این زمینه به ایسنا گفت که علت اصلی افزایش نرخ‌ها در بازار ارز، خروج سرمایه از شبکه بانکی و تبدیل ریال به ارز است.
به اعتقاد او، اقدامات بانک مرکزی چون عرضه ارز در سامانه برخط، در کاهش و ثبات نرخ ارز خیلی اثرگذار نیست.
تقاضاهای واقعی ارز به رسمیت بشناسید
این صراف ادامه داد: برای مدیریت تقاضاهای بازار ارز باید تقاضاهای واقعی به رسمیت شناخته شوند. به‌عنوان مثال، در حال حاضر دانشگاه‌هایی که مورد تایید وزارت علوم نیستند، بانک مرکزی و وزارت علوم آنها را برای فروش ارز به رسمیت نمی‌شناسد و دانشجویان این دانشگاه‌ها مجبور می‌شوند برای رفع نیاز خود وارد بازار آزاد شوند.
این فعال بازار در ادامه بیان کرد که صرافی‌ها نمی‌توانند برای شخصی حواله ارزی انجام دهند و فقط فروش نقدی ارز دارند که این موضوع باعث می‌شود نیازها به سمتی برود که تحت نظارت بانک مرکزی و نهادهای رسمی نباشد.
به گفته او، فروش آنلاین ارز این امکان را به صرافی‌ها می‌دهد که مشتری از بستر بازار متشکل ارزی به آنها منتقل شود و شائبه‌ای در این رابطه ایجاد نکند که ممکن است این افراد برای سفته‌بازی ارز بخرند، زیرا در حال حاضر بیشتر متقاضیان ارز در بازار اینگونه هستند که ارز سهمیه‌ای را از صرافی‌ها می‌خرند و در بازار آزاد می‌فروشند و متقاضیان واقعی ارز نیستند.
ورود بخش خصوصی به ضرب و عرضه سکه بهار آزادی
صالح آبادی با بیان اینکه از هفته آینده، سامانه برخط صرافی ها، با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان عملیاتی خواهد شد، تصریح کرد: افرادی که درصد هستند ارزی را خریداری کنند به جای مراجعه حضوری به صرافی‌ها از طریق سامانه برخطی که راه اندازی شده است، می‌توانند درخواست‌های خود را به صورت برخط به صرافی مدنظر خود ارسال کنند و پس از احراز هویت، به صورت حضوری مراجعه کرده و ارز خود را دریافت می‌کنند و اینگونه سهولت دسترسی که یکی از محور‌های مدنظر ماست نیز میسر می‌شود.
رییس کل بانک مرکزی گفت: باتوجه به حباب موجود و تقاضای فعالان بخش خصوصی از بانک مرکزی، مقرر شد طلای آب شده ارائه و سپس به سکه تبدیل و در بازار عرضه شود؛ لذا با توجه به تقاضای فعالان بخش خصوصی در این زمینه در حال حاضر کارگروه ویژه‌ای در بانک مرکزی تشکیل شده و تحت نظارت این بانک و توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.
به گزارش ایسنا، علی صالح آبادی از عرضه گواهی سکه بانک مرکزی از هفته آینده خبر داد و گفت: این اوراق معاف از مالیات بوده و با سررسید شش ماهه، در بورس منتشر خواهد شد. قیمت تسویه اوراق سکه بهار آزادی، قیمت روز سکه و معاملات ثانویه آن در بورس امکان پذیر است؛ بنابراین این اوراق ابزار جدیدی است که می‌تواند به اشخاص حقوقی به فروش برسد و به تعادل بازار کمک کند.
رییس کل بانک مرکزی تعادل در بازار ارز را حائز اهمیت خواند و گفت: برای این منظور مقرر شده در سامانه نیما عرضه‌ها در زمینه ارز‌هایی که مورد اقبال بخش خصوصی است و تقاضای بیشتری دارد، همچنان تداوم یابد و تقاضایی که برای نیاز‌های واقعی مردم وجود دارد پوشش داده شود.
وی تاکید کرد: البته در حال حاضر، در سامانه نیما عرضه‌ها به مراتب بیش از تقاضاست. برای نمونه از ابتدای سال تا دیروز حدود ۲۶.۵ میلیارد دلار در سامانه نیما معامله انجام شده است و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۷ درصد در سامانه یاد شده در عرضه‌ها و معاملات رشد داشتیم.
وی ادامه داد: همچنین کل تأمین ارز برای واردات کشور در بازه زمانی یاد شده معادل ۳۸.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۲ درصد رشد داشته است. در حوزه اسکناس نیز ۱.۵ میلیارد دلار حجم معاملات اسکناس بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد معاملات اسکناس بوده است؛ بنابراین از نظر عرضه وضعیت مطلوبی داریم و مشکلی خاصی در زمینه عرضه ارز وجود ندارد.
صالح آبادی خاطرنشان کرد: در هر حال قرار است ارزهای پرطرفدار باتوجه به ذخایر بسیار خوب عرضه شود و قابل استفاده در بازار باشد.
طبق اعلام بانک مرکزی، رئیس کل این بانک با بیان اینکه استقبال صادرکنندگان از بازار متشکل ارزی نیز بسیار خوب است، افزود: در حال حاضر صادرکنندگان به صورت توافقی ارزهای زیادی را در بازار عرضه می‌کنند و هیچ مشکلی در تأمین اسکناس و حواله ارزی وجود ندارد.
به گفته صالح آبادی، بانک مرکزی بر سامانه نیما و نیز بر سامانه برخط صرافی‌ها نظارت کامل و رصد دقیق دارد.
وی با بیان اینکه از هفته آینده، سامانه برخط صرافی ها، با هدف تسهیل ارائه خدمات به متقاضیان عملیاتی خواهد شد، تصریح کرد: افرادی که درصد هستند ارزی را خریداری کنند به جای مراجعه حضوری به صرافی‌ها از طریق سامانه برخطی که راه اندازی شده است، می‌توانند درخواست‌های خود را به صورت برخط به صرافی مدنظر خود ارسال کنند و پس از احراز هویت، به صورت حضوری مراجعه کرده و ارز خود را دریافت می‌کنند و اینگونه سهولت دسترسی که یکی از محور‌های مدنظر ماست نیز میسر می‌شود.
لایحه دولت در خصوص مالیات بر سود سپرده‌های اشخاص حقوقی ارائه می‌شود
وی در ادامه، به موضوع مالیات بر سود سپرده‌های اشخاص حقوقی در بانک‌ها اشاره کرد و گفت: در جلسه روز گذشته با حضور معاون اول رئیس جمهور، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان برنامه و بودجه، مقرر شد با توجه به آثار این مصوبه در افزایش هزینه تجهیز منابع و سود سپرده‌ها در شبکه بانکی، لایحه پیشنهادی دولت مبنی بر اصلاح این قانون با همکاری مجلس به طور ویژه پیگیری شود.
صالح آبادی درباره جزئیات لایحه مذکور و اثرات آن یادآور شد: باتوجه به اینکه لایحه مذکور به مجلس شورای اسلامی ارسال شده است، مقرر شد با جدیت این مهم را پیگیری کنیم و با مساعدت مجلس مالیات بر سود سپرده‌های اشخاص حقوقی از بودجه ۱۴۰۱ حذف شود، چراکه این لایحه تاکنون اثری نیز بر درآمد‌های دولت نداشته است و اینگونه این دغدغه که فعالان بخش حقوقی دارند برطرف شود.
دیدگاه شما