بیشترین و کمترین سود شرکتها
دنیایاقتصاد- هادی سلگی : نگاهی به P/ E آیندهنگر ۸۶ شرکت بورسی که تاکنون EPS خود را گزارش دادهاند، نشان میدهد ۱۱ شرکت P/ E زیر ۱۰ واحد دارند. به بیان دیگر رقم سوددهی سهام این ۱۱ شرکت بالای ۱۰ درصد در سال خواهد بود. در میان این شرکتها چهار مورد P/ E کمتر از ۵ دارند که با توجه به میانگین سود سرمایه در ایران رقم خوبی به حساب میآید.
تاکنون نزدیک به ۹۰ شرکت بورسی آمارهای خود را از میزان سود خالص پایان سال ۹۹ پیشبینی و منتشر کردهاند. برآورد سودهای آینده و انتشار آنها پیش از سال ۹۶ در فضای رسمی بازار مرسوم بوده، اما بعد از چند سال وقفه اخیرا سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد به منظور افزایش شفافیت و اعتماد به بازار سرمایه از ناشران خواسته شده است سود هر سهم تا پایان سال را به بازار اعلام کنند. مسوولان سازمان بورس امیدوارند این اقدام باعث شود سرمایهگذاران با تحلیل دقیقتر شرکتها و اطمینان از سودآوری آنها اقدام به سرمایهگذاری در بازار سرمایه کنند و از رفتار هیجانی بپرهیزند.
شاید یکی از دلایل اصلی برای انتخاب زمان فعلی برای اعلام پیشبینی سود شرکتها روند کاهشی P/ E بازار باشد. به این معنی که قیمت سهمها در یک وضعیت بیتحرکی قرار گرفته و همزمان آنطور که گزارشهای سه ماهه پاییز شرکتها نشان میدهد روند سوددهی به مراحلی که شاید بتوان عنوان رونق روی آنها گذاشت، رسیدهاند. از آنجا که خرید سهام یک شرکت به معنای معامله روی وضعیت آتی شرکت است، انتظار بر این است که روندهای سوددهی آینده که آبشخور اصلی آن انتقال تورم از بخش داراییها به کالاها است، رو به صعود باشد. در این حالت ضرورتا باید P/ E شرکتها به دلیل افرایش مخرج کسر کاهش یابد و این موضوع به جذابیت سهام شرکتها بینجامد. بسیاری از کارشناسان معتقدند نیروی مکانیکی رشد قیمت سهام در بازار سرمایه ایران از تورم شکل میگیرد نه سوددهی واقعی در بخش تولید شرکتها. چنانچه بنای سوددهی آینده شرکت جای تورم داراییها را بگیرد به نظر میرسد مکانیزم رشد قیمت سهام دچار یک دگردیسی موفق خواهد شد، اما برخی معتقدند تورم به دلیل ماهیت مرحلهای خود و رسوخ آن از بخش داراییها به بخش کالایی اقتصاد، هنوز میتواند پای ثابت فرضیههای اصلی این سودگیری باشد.
P/ Eهای جذاب
جدا از اینها، در حال حاضر مهمترین عامل برای تعیین ارزش سهام این است که بتوانیم متوسط قدرت سودآوری آتی را بهدست آوریم، یعنی متوسط سود یک دوره معین در آینده را تخمین بزنیم، پس برای تعیین ارزش سهم باید ابتدا این قدرت سودآوری را نسبت به قیمت پیشبینی کنیم. نگاهی به رقمP/ E ۸۶ شرکت بورسی که تاکنون EPS خود را گزارش دادهاند، نشان میدهد ۱۱ شرکت P/ E زیر ۱۰ واحد دارند. به بیان دیگر رقم سوددهی سهام این ۱۱ شرکت بالای ۱۰ درصد در سال خواهد بود. در میان این شرکتها چهار مورد P/ E کمتر از ۵ دارند که با توجه به میانگین سود سرمایه در ایران رقم بالایی محسوب میشود. البته با توجه به رقم سود بانکی و بازدهی در دیگر داراییها در ایران، کسی برای این رقم سود سرمایهگذاری آن هم با درصدی ریسک انجام نمیدهد، اما نکته مهم این است که سهمهای یادشده دارای ارزش ذاتی بالایی هستند و قیمت آنها جای رشد بالایی دارد.
در مقابل در میان این شرکتها، پنج مورد P/ E بالای ۱۰۰ دارند. بسیاری از این شرکتها EPS تحقق یافته منفی داشتهاند و با توجه به روند رو به رشد درآمدها، سودهای آینده خود را مثبت پیشبینی کردهاند. بهعنوان نمونه «شپترو» در عملکرد ۹ ماهه، برای زیان هر سهم رقم منفی ۱۲۴ را بهدست داده است. نگاهی بهصورتهای مالی این شرکت نشان میدهد زیان هر سهم این شرکت در سال ۹۸ به میزان ۲۷۸ ریال بوده است. اما با این حال شرکت یادشده برای پایان سال مالی خود سود هر سهم را ۸ ریال پیشبینی کرده است.
درباره اینکه این پیشبینیها تا چه اندازه قابل اتکاست، ابتدا لازم است ببینیم مبنایی که بر اساس آن پیشبینیهای سود تهیه شده، تا چه اندازه مستند و معتبر و چقدر اطلاعات آن منطقی و قابل اتکا است. در اصل عاملی که قبلا باعث حذف اعلام EPS شرکتها شد همین پیشبینیهای غیرواقعی بود. در گذشته یکی از دلایل عمده متوقف شدن طولانی نمادهای بورسی، تفاوت بسیار زیاد بین سود محقق شده و EPS پیشبینی شده بود. قبلا EPS اعلام شده در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، سود پیشبینی شده بود، اما پس از حذف آن، شرکتها ملزم شدند از EPS دوازده ماه گذشته یا (TTM) استفاده کنند که بعد از اتمام سال مالی شرکت و مشخص شدن عملکرد واقعی آن سال، درآمد هر سهم سالانه (EPS) واقعی اعلام میشود. البته در بازههای گزارشهای فصلی نیز سود یا زیان شرکتها متناسب با همان دوره زمانی (مثلا ۶ ماهه یا ۹ ماهه) اعلام میشود.
EPSهای ناساز
در اینجا باید به این نکته موضوع اشاره کنیم که یکی از روشهای بررسی میزان اعتبار سودهای پیشبینیشده، ارزیابی میزان انحرافات بین سود پیشبینی شده توسط شرکتها یا سود واقعی آنهاست. برای این کار لازم است تا پایان سال منتظر بمانیم، اما در حال حاضر شاید بتوان مقایسهای از سودهای گذشته با سودهای پیشبینی شده داشت. هرچقدر نتایج بیانگر وجود رابطه قوی بین این دو باشد، میتوان گفت رقمهای پیشبینی آنها از اتکای بالاتری برخوردار است.
معنی EPS پیش بینی شده چیست؟
EPS به چه معناست ؟
در بازار بورس و معاملات سهام، همواره با مفاهیم و اصطلاحات متفاوت و متنوعی رو به رو هستیم; سرمایهگذاران برای کسب موفقیت در بازار، باید از این مفاهیم آگاه و راه و روش استفاده از آنها را یاد بگیرند; در این خصوص یکی از این اصطلاحات پرکاربرد بازار سرمایه، مفهوم EPS میباشد; اصطلاح EPS، کوتاهشده عبارت Earnings Per Share است یعنی سود بدست آمده از هر سهم; در واقع EPS، میزان سودی است که از هر سهم شرکت بدست آمده است; محاسبه EPS قطعی و محقق شده یک شرکت، در انتهای سال مالی آن شرکت انجام میشود.
نحوه محسابه EPS بدین صورت است که در انتهای سال مالی بعد از این که شرکت مخارج و درآمدهای خود را از هم کم کرد و در نهایت نیز مالیات و سایر موارد کسری را نیز بر درآمد کلی اعمال نمود، یک عددی به عنوان سود کلی شرکت بدست میآید; بعد از بدست آوردن این مقدار، با توجه به تعداد سهامی که شرکت در بازار دارد، مقدار EPS مشخص میگردد; .با تقسیم کردن سود خالص شرکت بر تعداد سهام آن در بازار مقدار EPS مخصوص به آن شرکت بدست میآید.
شاخص EPS، یکی از روشهای اصلی برای شناخت ارزش ذاتی یک سهم است; سرمایهگذاران با مطالعه و مشاهده ای پی اس ارائه شده توسط شرکتها، میتوانند نسبت به انجام خرید و فروشهای منطقیتری اقدام نمایند; البته در مورد EPS باید به برخی از نکات اساسی توجه نمود.
در ادامه به بررسی جزئیات EPS، میپردازیم.
نکات مهم در مورد EPS
در حالت کلی دو نوع EPS داریم:
EPS پیشبینی شده
هر شرکت در ابتدای سال مالی خود پیشبینی میکند در هرسهم به مقداری از سود برسد; این مقدار EPS پیشبینی شده آن شرکت است; در واقع این مقدار هنوز به واقعیت تبدیل نشده و تنها به صورت پیشبینی توسط شرکت ارائه میگردد; یعنی این انتظار میرود که در انتهای سال مالی آینده، رقم EPS و سود بدست آمده از هر سهم به این صورت باشد; این مقدار ارائه شده برای ای پی اس پیشبینی شده با استفاده از اطلاعات و عملکرد قبلی شرکت در بازار بدست آمده است; با توجه به این که ای پی اس پیشبینی شده یک مقدار بدست آمده از روی محاسبات مستنددار است; میتوان در انجام معاملات بازار به عنوان شاخصی تأثیرگذار از آن یاد کرد.
اینجا در قالب مثالی، یکی از کاربردهای احتمالی مقدار EPS پیشبینی شده را نشان میدهیم:
فرض کنید که قصد خرید سهام را دارید; برای خرید سهام یکی از دو شرکت باید تصمیمگیری نمایید; در این وضعیت اگر همه فاکتورهای تعیین کننده در انتخاب شرکتها با هم برابر باشند، با مقایسه شاخص ای پی اس پیشبینی شده آن شرکتها میتوانید نسبت به انتخاب مناسبترین و سودآورترین گزینه ممکن اقدام نمایید; با بالا بودن مقدار ای پی اس پیشبینی میشود که سرمایهگذاری بر روی این شرکت به احتمال زیاد سودآورتر از شرکتی باشد که شاخص ای پی اس آن کمتر است; پس در حالت کلی EPS پیشبینی شده یک معیار برای آگاهی دادن به سرمایهگذاران بوده و احتمال زیادی نیز میرود که این مقدار از سود برای هر سهم در پایان سال مالی به واقعیت تبدیل شود;البته هیچ وقت نمیتوان با قاطعیت در مورد درست بودن مقدار ای پی اس پیشبینی شده صحبت نمود; فقط میتوان از این شاخص به عنوان عاملی کلیدی در تصمیمگیری و انجام خرید و فروشهایمان در بازار استفاده کنیم; چرا که ممکن است مقدار پیشبینی شده این شاخص، در اثر عملکرد ضعیف شرکت در طول یک سال مالی، با مقدار محقق شده آن فاصله زیادی داشته باشد.
EPS محقق شده
EPS محقق شده مقدار سود مربوط به هر سهم شرکت است که در انتهای سال مالی محاسبه شده است; در واقع این مقدار بدست آمده تماماً به صورت واقعی محقق شده است; در این راستا، همه شرکتهایی که در بازار بورس مشغول فعالیت هستند; موظف اند تا شاخص ای پی اس محقق شده خود را در انتهای سال مالی خود مشخص نمایند.
بررسی نسبت جنجالی قیمت به درآمد؛ آیا همیشه P/E پایین خوب است؟
در این گزارش قصد داریم مبحث جنجالی P بر E را به صورت تخصصی بررسی کنیم.
وحید بلالی؛ بازار: نسبت P به E یکی از نسبت هایی است که تحلیلگران بورس از مردم می خواهند طبق آن سهامی را خرید و فروش کنند و تصمیم گیری بر اساس Pبر E پایین بگذارند، در این گزارش قصد داریم بررسی کنیم آیا واقعا Pبر E پایین برای یک شرکت بسیار مزیت دارد یا خیر.
نسبت قیمت به درآمد (P/E) چیست؟
ابتدا باید تعریفی از نسبت قیمت به درآمد داشته باشیم؛ نسبت قیمت به درآمد (نسبت P/E) نسبت ارزش گذاری شرکتی است که قیمت سهام فعلی آن را نسبت به سود هر سهم (EPS) اندازه گیری می کند. نسبت قیمت به درآمد نیز گاهی به عنوان مضرب قیمت یا مضرب درآمد شناخته می شود. نسبت P/E توسط سرمایه گذاران و تحلیلگران برای تعیین ارزش نسبی سهام یک شرکت در مقایسه شرکت دیگر استفاده می شود. همچنین می تواند برای مقایسه یک شرکت با سابقه تاریخی خود یا مقایسه بازارهای کل با یکدیگر یا در طول زمان مورد استفاده قرار گیرد. P/E ممکن است بر اساس عقب نشینی (رو به عقب) یا رو به جلو (پیش بینی شده) برآورد شود.
نسبت قیمت به درآمد (P/E) قیمت سهام یک شرکت را به سود هر سهم مربوط می کند. نسبت بالای P/E می تواند به این معنی باشد که سهام یک شرکت بیش از حد ارزش گذاری شده است ، یا اینکه سرمایه گذاران در آینده انتظار نرخ رشد بالایی را دارند. شرکت هایی که هیچ درآمدی ندارند یا در حال از دست دادن پول هستند نسبت P/E ندارند زیرا چیزی برای قرار دادن در مخرج وجود ندارد.
نسبت P/E به زبان ساده
به بیان ساده تر ، نسبت P/E ۱۵ به این معناست که ارزش فعلی بازار شرکت معادل ۱۵ برابر درآمد سالانه آن است. به معنای واقعی کلمه ، اگر بخواهید ۱۰۰٪ سهام شرکت را به صورت فرضی خریداری کنید ، ۱۵ سال طول می کشد تا بتوانید سرمایه اولیه خود را از طریق سود جاری شرکت باز پس بگیرید.
فرمول و محاسبه نسبت P/E فرمول و محاسبه مورد استفاده برای این فرایند به معنی EPS پیش بینی شده چیست؟ شرح زیر است:
پرایس(ارزش بازار به ازای هر سهم) تقسیم بر eps( سود هر سهم)
قیمت روزانه یک سهم که مشخص بوده و با تقاضا و عدم تقاضا رشد یا ریزش می کند اما برای بررسی تخصصی نسبت Pبه E در این گزارش، E یا همان EPS را به صورت تخصصی بررسی می کنیم.
سود هر سهم (EPS) چیست؟
سود هر معنی EPS پیش بینی شده چیست؟ سهم (EPS) به عنوان سود یک شرکت تقسیم بر سهام برجسته سهام عادی آن محاسبه می شود. عدد حاصله به عنوان شاخص سودآوری شرکت عمل می کند. معمول است که یک شرکت EPS را گزارش کند که برای موارد فوق العاده و رقت احتمالی سهم تنظیم شده است.
EPS نشان می دهد که یک شرکت برای هر سهم از سهام خود چقدر درآمد دارد و یک معیار گسترده برای برآورد ارزش شرکت است. EPS بالاتر نشان دهنده ارزش بیشتر است زیرا سرمایه گذاران اگر تصور کنند که سود شرکت نسبت به قیمت سهام آن بیشتر است ، هزینه بیشتری را برای سهام شرکت پرداخت می کنند.
برای محاسبه EPS یک شرکت ، ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد پایان دوره سهام عادی ، سود سهام پرداخت شده بر سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا درآمد استفاده می شود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در مدت گزارش دقیق تر است زیرا تعداد سهام می تواند در طول زمان تغییر کند.
هرگونه تقسیم سود یا تقسیم سهام باید در محاسبه میانگین موزون تعداد سهام باقی مانده منعکس شود. برخی از منابع داده ای با استفاده از تعداد سهام باقیمانده در پایان دوره ، محاسبه را ساده می کنند.
EPS اساسی در تأثیر رقابتی سهام قابل انتشار توسط شرکت تأثیر نمی گذارد. هنگامی که ساختار سرمایه یک شرکت شامل اقلامی مانند اختیارات سهام ، ضمانت نامه ها یا واحدهای سهام محدود (RSU) باشد ، این سرمایه گذاری ها - در صورت اعمال - می تواند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهد.
در بورس های جهانی برای نشان دادن بهتر تاثیرهای اوراق بهادار اضافی بر سود هر سهم ، شرکت ها همچنین EPS تعدیل شده را گزارش می دهند ، که فرض می کند همه سهم هایی که می توانند برجسته باشند منتشر شده است. گاهی اوقات هنگام محاسبه EPS به طور کامل رقیق شده ، تعدیل کننده لازم است. به عنوان مثال ، گاهی اوقات وام دهنده وامی ارائه می دهد که به آنها اجازه می دهد تحت شرایط خاصی بدهی را به سهام تبدیل کنند.
سهمی که با بدهی قابل تبدیل ایجاد می شود باید در مخرج محاسبه EPS محاسبه شود ، اما اگر این اتفاق بیفتد ، شرکت سود بدهی را پرداخت نمی کند. در این مورد ، شرکت یا تحلیلگر سود پرداخت شده از بدهی های قابل تبدیل را دوباره به حساب محاسبه EPS اضافه می کند تا نتیجه تحریف نشود.
سود هر سهم می تواند اعم از عمدی و غیر عمدی توسط عوامل متعددی تحریف شود. شرکتی را تصور کنید که صاحب دو کارخانه تولید صفحه نمایش تلفن همراه است. زمینی که یکی از کارخانه ها روی آن قرار دارد به دلایلی خاص بسیار ارزشمند شده است. تیم مدیریت شرکت تصمیم می گیرد کارخانه را بفروشد و کارخانه دیگری را در زمینی با ارزش کمتر بسازد. این معامله سود ناگهانی برای شرکت ایجاد می کند. اگرچه این فروش زمین برای شرکت و سهامداران آن سود واقعی ایجاد کرده است ، اما به عنوان "مورد فوق العاده" در نظر گرفته می شود زیرا هیچ دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم شرکت می تواند در آینده این معامله را تکرار کند. پس به راحتی می توان در سود یا ضرر شرکت ها تحریف ایجاد کرد و سهامداران نمی توانند یک EPS همیشگی برای یک صنعت فرض کنند مگر اینکه شرایط خاص داشته باشد که جلوتر به آن اشاره خواهیم کرد.
محاسبه EPS به صورت میانگین چند ساله
شرکتی سال خود را با ۵۰۰ فروشگاه آغاز کرد و بر فرض EPS آن مساوی عدد پنج بود، با این حال ، فرض کنید که این شرکت در آن مدت ۱۰۰ فروشگاه را تعطیل کرده و سال را با ۴۰۰ فروشگاه به پایان رسانده است. یک تحلیلگر می خواهد بداند EPS فقط برای ۴۰۰ مغازه ای است که شرکت قصد دارد در دوره بعدی ادامه دهد. در این مثال ، این می تواند EPS را افزایش دهد زیرا ممکن است ۱۰۰ فروشگاه بسته با ضرر کار کنند. با ارزیابی EPS از عملیات مداوم ، یک تحلیلگر بهتر می تواند عملکرد قبلی را با عملکرد فعلی مقایسه کند. به علت وضعیت تحریمی کشور در صنایع باید با EPS میانگین دوران تحریمی و غیرتحریمی عملکرد شرکت ها محاسبه شود.
EPS و Capital
یکی از جنبه های مهم EPS که اغلب نادیده گرفته می شود ، سرمایه ای است که برای محاسبه سود (درآمد خالص) مورد نیاز است. دو شرکت می توانند EPS یکسانی تولید کنند ، اما یکی می تواند این کار را با دارایی خالص کمتر انجام دهد. آن شرکت در استفاده از سرمایه خود برای ایجاد درآمد کارآمدتر خواهد بود و در صورت مساوی بودن سایر موارد ، از نظر کارایی یک شرکت "بهتر" خواهد بود. معیاری که می تواند برای شناسایی شرکت های کارآمدتر استفاده شود ، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) است.
آنچه به عنوان EPS خوب شناخته می شود به عواملی مانند عملکرد اخیر شرکت، عملکرد رقبای آن و انتظارات تحلیلگران که سهام را دنبال می کنند بستگی دارد
EPS و سود سهام
اگرچه EPS به طور گسترده ای به عنوان راهی برای ردیابی عملکرد یک شرکت مورد استفاده قرار می گیرد ، سهامداران دسترسی مستقیم به آن سود ندارند. ممکن است بخشی از درآمد به عنوان سود تقسیمی توزیع شود ، اما تمام یا بخشی از EPS می تواند توسط شرکت حفظ شود. سهامداران ، از طریق نمایندگان خود در هیئت مدیره ، باید بخشی از EPS را که از طریق سود تقسیمی توزیع می شود ، تغییر دهند تا به سود بیشتری برسند.
از آنجا که سهامداران خرد نمی توانند به EPS نسبت داده شده به سهام خود دسترسی داشته باشند ، تعیین ارتباط بین EPS و قیمت سهام دشوار است. این امر به ویژه در مورد شرکت هایی که سود سهام پرداخت نمی کنند صادق است. به عنوان مثال ، معمول است که شرکت های فناوری در جهان در اسناد اولیه عرضه عمومی خود فاش می کنند که شرکت سود سهام نمی دهند و در آینده برنامه ای برای این کار ندارد. در ظاهر ، توضیح اینکه چرا این سهام برای سهامداران ارزشی دارد دشوار است. به نظر می رسد ارزش واقعی واقعی EPS با قیمت سهم رابطه ای غیر مستقیم دارد.
EPS خوب چیست؟
آنچه به عنوان EPS خوب شناخته می شود به عواملی مانند عملکرد اخیر شرکت ، عملکرد رقبای آن و انتظارات تحلیلگران که سهام را دنبال می کنند بستگی دارد. گاهی اوقات ، ممکن است شرکتی گزارش رشد EPS را بدهد ، اما اگر تحلیلگران انتظار تعداد بیشتری را داشته باشند ، ممکن است قیمت آن کاهش یابد. به همین ترتیب ، اگر تجزیه و تحلیلگران منتظر نتیجه بدتری باشند ، کاهش تعداد EPS ممکن است منجر به افزایش قیمت شود. مهم است که همیشه EPS را در رابطه با قیمت سهام شرکت قضاوت کنید ، مانند نگاه کردن به P/E شرکت یا عملکرد سود.
تفاوت بین EPS و EPS تعدیل شده چیست؟
EPS تعدیل شده نوعی محاسبه EPS است که در آن تحلیلگر تعدادی را در صورتمالی انجام می دهد. به طور معمول ، این شامل افزودن یا حذف مولفه هایی از درآمد خالص است که به نظر می رسد تکرار نشده است. به عنوان مثال ، اگر درآمد خالص شرکت بر اساس فروش یکبار ساختمان افزایش یابد ، تحلیلگر ممکن است درآمد حاصل از فروش را کسر کرده و در نتیجه درآمد خالص را کاهش دهد. در آن سناریو ، EPS تعدیل شده کمتر از EPS اصلی خواهد بود.
محدودیت های EPS چیست؟
هنگام نگاه کردن به EPS برای تصمیم گیری در زمینه سرمایه گذاری یا معامله ، از برخی اشکالات احتمالی آگاه باشید. به عنوان مثال ، یک شرکت می تواندبا تغییر در سیاست حسابداری برای گزارش سود نیز می تواند EPS را تغییر دهد. EPS همچنین قیمت سهم را در نظر نمی گیرد ، بنابراین نمی تواند در مورد بیش از حد یا کم ارزش بودن سهام شرکت چیزی بگوید.
حال که با مفهوم EPS آشنا شدیم به این سوال مهم جواب می دهیم:
نسبت PبرE خوب چقدر باید باشد؟
این جواب لزوماً به صنعتی که شرکت در آن فعالیت می کند بستگی دارد. برخی از صنایع نسبت متوسط قیمت به درآمد بالاتری دارند ، در حالی که برخی دیگر نسبت پایین تری خواهند داشت. به عنوان مثال ، در ژانویه ۲۰۲۰ ، شرکت های ذغال سنگ معامله شده در آمریکا به طور متوسط نسبت P/E فقط ۷ داشتند ، در حالی که این نسبت برای شرکت های نرم افزاری بیش از ۶۰ بود.
Pبه E هر صنعت را با همان صنعت باید مقایسه کرد، به عنوان مثال Pبه E گروه فلزات همیشه پایین تر از گروه دارویی است و اینکه فردی بیاید عدد را ملاک قرار دهد بسیار غلط است، در شرکت های بزرگ برای اینکه طرح توسعه مدام اتفاق نمی افتد و سطح فروش و سود فروش به یک اندازه و قابل تخمین زدن است PبهE پایین ۱۰ بسیار ارزشمند است، اما ممکن است در صنعتی مانند دارو به علت طرح های توسعه ای مداوم و تغییرات مداوم در تجهیزات و تکنولوژی Pبه Eمتوسط عدد ۶۰ یا ۷۰ باشد.
آیا لزوما نسبت P/E پایین تر بهتر است؟
بسیاری از سرمایه گذاران می گویند خرید سهام در شرکت هایی با P/E پایین بهتر است زیرا این بدان معناست که شما به ازای هر ریال درآمد دریافتی کمتری پرداخت می کنید. از این نظر ، P/E پایین تر مانند برچسب قیمت پایین تر است ، و آن را برای سرمایه گذاران که به دنبال معامله هستند جذاب می کند. اما در عمل ، درک دلایل P/E شرکت مهم است. به عنوان مثال ممکن است شرکتی P/E پایینی داشته باشد و مدل تجاری آن اساساً در حال افول باشد و آن شرکت در ۱۰ سال آینده جایگاه بسیار پایینی در بازار داشته باشد.
نتیجه گیری
همانطور که در بالا به دلایل علمی متعدد اشاره شد، اولا شرکت ها می توانند با راهکاری مختلف EPS را دستکاری کنند که این دستکاری در بازار بورس ایران بسیار رایج است، به عنوان مثال اگر شرکت زمینی با ارزش را بفروشد ممکن است با این ترفند ، EPS را بالا برده و در نتیجه PبرE نیز کاهشی شود، در صورتی که فقط یکبار امکان فروش آن زمین وجود دارد و اگر عملکرد شرکت در فروش و توسعه محصول و سودآوری خوب نباشد ممکن است در سال های بعد نسبت P برE آن شرکت به مراتب بالاتر باشد.
دوما در ارزیابی هر صنعت باید PبرE با شرکت های همگروه مقایسه شود و لزوما نسبت پایین تر نشان دهنده عملکرد بهتر یک شرکت نیست.
دلیل سوم این است که مثلا شرکت های دارویی یا رایانه ای برای توسعه کار مجبور هستند وجوه نقد را خرج تکنولوژی آینده کرده تا در سال های بعد حرفی برای گفتن داشته باشند.
دلیل چهارم این است که ممکن است شرکتی مانند فولاد مبارکه به سقف تولید خود رسیده باشد و P برE پایینی داشته باشد، اما شرکتی مانند برکت که دنبال توسعه و ساخت واکسن است هزینه های هزاران میلیاردی برای توسعه واکسن سازی کرده باشد، طبیعی است که طبق توسعه یک شرکت PبرE آن هم بسیار بالا خواهد رفت، اما وقتی طرح های توسعه ای جواب دهد و شرکت بتواند محصولات را در بازار به فروش برساند نسبت PبرE بسیار پایین تری را تجربه خواهد کرد زیرا EPS آن به یکباره چند برابر خواهد شد.
در نتیجه PبرE پایین یا بالا نمی تواند تنها معیار خرید یا فروش سهم باشد، باید موارد دیگر از جمله آینده شرکت ، آینده بازار جهانی و وضعیت شرکت، تازه سازی تکنولوژی ، سودآوری، فروش و عوامل متعدد دیگر را بررسی کرد.
آموزش بورس؛ ای پی اس (EPS) چیست؟
به گزارش اکوبورس،هرگاه کل سود شرکت پس از کسر مالیات را به تعداد سهام شرکت تقسیم نماییم؛ سود هر سهم بدست میآید.
EPS = کل سهام شرکت ÷ سود خالص شرکت
نسبت قیمت به درآمد یا “ایپیاس” معمولا به عنوان یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. eps همچنین یک جزء اصلی در محاسبه ارزیابی سهام با توجه به قیمت آن است.
یکی از جنبههای مهم EPS که معمولا در محاسبات نادیده گرفته میشود، میزان سرمایه موردنیاز برای ایجاد درآمد خالص است.
دو شرکت میتوانند رقم EPS یکسانی داشته باشند اما یکی از آنها این رقم سود به ازای هر سهم (EPS) را با سرمایهگذاری کمتری بدست آورده است. ناگفته پیداست شرکتی که با سرمایه کمتری بتواند سود بیشتری بسازند کارآمدتر از دیگریست و اگر همه فاکتورهای دیگر مساوی باشد، معمولا شرکت بهتری برای سرمایهگذاری است.
یک سهم ۱۰۰ تومان است، سهم دیگر ۱۰ هزار تومان. هیچ کدام از این دو سهم، به خودی خود گران یا ارزان نیستند. موضوع مهمتر این است که شرکت دارد چقدر سود میکند.
شرکتی را تصور کنید که ۱۰۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارد. (گاهی برای سادگی نوشتن، به ۱ هزار میلیارد تومن میگوییم ۱ همت که مخفف همان هزار میلیارد تومان است.) این شرکت ۵۰ میلیارد برگه سهم منتشر کرده است. از ارزش بازار (market cap) شرکت، تقسیمبر تعداد سهم، به قیمت سهم میرسیم. یعنی ۲ هزار تومان.
این شرکت در سال گذشته ۱۳.۵ همت سود ساخته است. اگر این مبلغ را بر ۵۰ میلیارد تقسیم کنیم، میفهمیم که به هر سهم ۲۷۰ تومان سود میرسد. این عدد (۲۷۰ تومان) سود هر سهم یا Earnings Per Share است که به آن EPS میگوییم.
این عدد یعنی چه؟ یعنی اگر ۲۰۰۰ تومان سهم بخرید، در پایان سال (جدای از افزایش قیمت خود شرکت) معادل ۲۷۰ تومان سود خواهید کرد.
خود این سود هم دو بخش دارد:
سود عملیاتی و غیرعملیاتی. برای مثال یک شرکت غذایی، از تولید و فروش محصولات خوراکی، سود عملیاتی کسب میکند. اما سودی که از سرمایهگذاری یا فروش دارایی به دست بیاورد، سود غیرعملیاتی است. چون از عملیات مرتبط با موضوع فعالیت شرکت به دست نیامده است.
چرا تحلیلگران به EPS اهمیت میدهند؟
مقایسه قیمت دو معنی EPS پیش بینی شده چیست؟ شرکت هیچ اطلاعات مفیدی در پی ندارد. صرفا به خاطر اینکه قیمت بازار یک سهم پایینتر از قیمت یک سهم دیگر است نباید آنرا ارزندهتر دانست.
هر سهم شرکت، نماینده بخشی از مالکیت شرکت است و تحلیلگران برای بررسی عملکرد شرکت و وضعیت فعالیتهای اقتصادی آن به سود شرکت مینگرند.
اما کل سود 2 شرکت مختلف معیار مناسبی برای مقایسه نیست. ممکن است شرکت A به 600 میلیون برگه سهم تقسیم شده باشد در حالیکه شرکت B به 5 میلیارد سهم تقسیم شده باشد.
اگر فرضا هر دو شرکت در یک سال مالی 100 میلیارد تومان سود ایجاد کرده باشد سود هر سهم شرکت A حدود 166 تومان خواهد بود ولی به هر سهم از شرکت B معادل 20 تومان سود تعلق خواهد گرفت.
به همین دلیل EPS (سود به ازای هر سهم) مطرح میشود زیرا سود هر سهم، نسبت به کل سود شرکت، معیار بهتری برای ارزیابی شرکت است.
هر دو مورد از این اطلاعات (هم سود خالص و هم کل سهام) که مربوط به شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس هستند در دسترس عموم قرار دارند و همه میتوانند با بررسی گزارشات شرکت در سایت codal.ir و سایت tsetmc.com این اطلاعات را بدست آورند.
انواع EPS :
- EPS دنبالهدار (The trailing EPS) – از اعداد 12 ماه سابق برای محاسبه این EPS استفاده میکند. این نوع EPS حدس و گمان دخیل نیست بلکه اعداد کامل محقق شدهاند.
- EPS پیشبینیشده – عبارت است از سود هرسهم که شرکت برای سال مالی که در پیش است پیشبینی میکند (ارائه EPS پیشبینیشده در بورس ایران متوقف شده است).
- EPS تحقق یافته – عبارت است از سود هرسهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.
تعدیل EPS چیست؟
تعدیل EPS به این معناست که با بررسی مشخص میشود سود پیشبینی شده کمتر یا بیشتر از مبلغ پیشبینی شده درآمده است.
تعدیل به معنای متعادلسازی است.
وقتی گفته میشود یک سهم تعدیل EPS دارد به زبان ساده یعنی اینکه سود سهم قرار است کم یا زیاد شود.
تعدیل مثبت به معنای افزایش سود و تعدیل منفی به معنای کاهش سود است.
آموزش بورسی تکنیکال اندیکاتورها و شاخص ها (واگرایی مثبت و منفی)
اکوبورس: دایورجنس یا واگرائی به حالتی اطلاق می شود که حرکت قیمت و حرکت اندیکاتور در دو جهت مختلف است (یعنی قیمت و اندیکاتور با یکدیگر هم جهت یا همگرا نیستند ) و این دو منحنی از یکدیگر دور می شوند که این سیگنال یا همان نشانه اي است که بر تضعیف روند بازار دلالت می کند.
آموزش بورسی تکنیکال اندیکاتورها و شاخص ها (اسیلاتور RSI)
اکوبورس: از محبوبترین اندیکاتورهاي تکنیکی در بین اکثر تحلیلگران است و از این رو شاخص قدرت نسبی نام گرفته که قدرت تغییرات قیمتهاي اخیر بسته شدن را با مقادیر پیشینی از دوره هاي قبلی اندازه گرفته و آن را تبدیل به عددي میکند که همواره بین 0 و 100 است.
آموزش بورسی تکنیکال اندیکاتورها و شاخص ها (میانگین جهت یاب)
اکوبورس: اندیکاتوري است که براي تشخیص قدرت بازار به کار میرود.
آموزش بورسی تکنیکال اندیکاتورها (میانگین متحرك نمایی)
اکوبورس: تحلیلگران تکنیکال براي کاستن تاخیر نمودار میانگین متحرك ساده ، اغلب از میانگین هاي متحرك نمایی استفاده می کنند.این میانگین ها با تاکید بیشتر بر قیمت هاي اخیر، این تاخیر را کاهش می دهند.
آموزش بورسی تشخیص نواحی مقاومت و حمایت میانگین متحرك
اکوبورس: یکی دیگر از کاربرد هاي میانگین متحرك ، شناسایی ترازهاي مقاومت و حمایت است. شما میتوانید از میانگین متحرك ها بعنوان حمایت ها و مقاومت های داینامیک (پویا) استفاده کنید
۱۴ اصطلاحات بورسی مهم و کاربردی که باید بدانید!
بورس تنها یک بازار نیست، بلکه نمادی از یک علم بزرگ به نام اقتصاد است. شما هرچقدر هم که ازنظر آکادمیک در اقتصاد قوی باشید و بدانید که مفاهیم اصلی آنچه معنایی دارند درنهایت عیار اصلی سنجش دانش شما بورس خواهد بود. بورس جایی است که بهصورت عملی میتوانید علم خودتان از اقتصاد و بازارهای سرمایهای را آزمایش کنید. پس نمیشود انتظار داشت که در این آزمایشگاه بزرگ و خطرناک اقتصاد بدون دانستن اصطلاحات بورس موفق شد.
بهطورکلی هر علم و هر فنی برای خود اصطلاحاتی دارد. این اصطلاحات بیشتر برای سادهتر کردن مکالمه و راحتتر کردن انتقال پیام استفاده میشود. بورس بهعنوان یک زمینه تخصصی نیز از این داستان مستثنا نیست. اتفاقاً بورس محلی است که اصطلاحات فنی و تخصصی در آن میتوانند تأثیرگذار باشند. ازاینرو لازم است که اصطلاحات بورس را یاد بگیریم و کمکم از آنها استفاده کنیم.
بسیاری از مفاهیم در آموزشها، معامله گری ها، سرمایهگذاری و از همه مهمتر در اخبار مربوط به بازار سرمایهبر اساس همین اصطلاحات بورس بیان میشود. پس شما باید این اصطلاحات را بهخوبی بدانید و از آنها در این زمینه تخصصی استفاده کنید. ما در ادامه سعی میکنیم مهمترین اصطلاحات بورس را کاربری زیادی هم دارند معرفی کنیم و توضیحی هم برای آن داشته باشیم.
شاخص کل از مهمترین اصطلاحات بورس
شاخص کل یک تبسنج برای بازار محسوب میشود. شما زمانی میتوانید در بازار سرمایهای مانند بورس موفق باشید که بتوانید روند کلی آن را درک کنید. شاخص بورس به شما نشان میدهد که این روند در چه سمتی قرار دارد.
توجه داشته باشید که صعودی یا نزولی بودن شاخص کل نشاندهنده این نیست که تمامی سهمها صعودی یا نزولی هستند، بلکه بیشتر این موضوع را نشان میدهد که رفتار سهامداران عمده و بزرگ در بازار به چه صورت است. بزرگان دنیای بورس بر اساس همین شاخص میتوانند میزان ورود و خروج پول به بازار را تخمین بزنند و بر اساس پیگیری رد پای این پولها تصمیم بگیرند که حرکت بعدی آنها در بورس چه باشد.
همت در بورس چیست
تحلیل تکنیکال و بنیادی
از مهمترین اصطلاحات بورس را میتوان مربوط به تحلیل تکنیکال و بنیادی دانست. بسیاری از شما با این مفاهیم سروکار دارید و بهنوعی غیرحرفهایترین فرد در بازار سرمایه نیز میداند تحلیل تکنیکال و بنیادی چیست؛ اما مسئله این است که این دانش برای بسیاری از کاربران و معامله گران سطحی است. آنها تصور میکنند که تحلیل تکنیکال یعنی استفاده از اندیکاتورها و شاخصهای مختلف بورسی و بهنوعی معتقدند تنها باید نمودار و چارت را جراحی کرد. این افراد همچنین معتقد معنی EPS پیش بینی شده چیست؟ هستند که تحلیل تکنیکال میتواند بهترین نقاط ورود و خروج را به ما نشان بدهد؛ اما یک سؤال میتواند تمامی این تصورات را به هم بزند.
اگر تحلیل تکنیکال و دانش استفاده از آن بر اساس این تعریف میتوانست تا این اندازه مفید و کارآمد باشد، پس چرا همه در این بازار موفق نیستند؟ تمام آموزشها از صفرتا صد این نوع تحلیل بهصورت رایگان در سطح اینترنت وجود دارد، اگر قرار بود استفاده از چند اندیکاتور و شاخص و … شمارا موفق میکرد امروز بازنده کمتری در بازار سرمایهای داشتیم. آیا این ناشی از عدم توانایی تحلیل تکنیکال است؟ خیر. این موضوع ناشی از عدم فهم درست از مفهوم تکنیکال است.
تکنیکال به معنی پیش بینی آینده نیست. تکنیکال یعنی شما روند سهم از گذشته تا امروز را موردبررسی قرار دهید و بر اساس اتفاقات مختلف سعی کنید شخصیت این سهم را بشناسید. تحلیل تکنیکال یعنی یک نوع روانشناسی سهم.
اما تحلیل بنیادی که کمتر کسی سراغ آن میرود نیز معنای دیگری برای خود دارد. بر اساس تعریف اقتصادی، تحلیل بنیادی تحلیلی است که سعی میکند چشمانداز بلندتری به بازار سرمایه داشته باشد و روند بازار را بهصورت کلیتر و اساسیتر نگاه کند. مسلماً برای این کار نیاز به تجربه و دانش بالا مانند دانش حسابداری و اقتصاد است.
اصطلاحات تابلو بورس
پرتفوی یکی دیگر از اصطلاحات بورس
از اصطلاحات بورس که بسیار هم پرکاربرد است میتوانیم به پرتفوی اشارهکنیم. این اصطلاح به معنی سبد سهام است. درواقع این اصطلاح بر این اساس پایهگذاری شده است که شما بتوانید سبد سهام معنی EPS پیش بینی شده چیست؟ متنوعی تشکیل بدهید. پرتفوی یک کلمه فرانسوی به معنی کیف پول چرم است. آیا شما در کیف پول خودتان از یک نوع اسکناس استفاده میکنید؟ سبد سهام نیز درست چیزی شبیه به این معنی و مفهوم را دارد. شما باید بتوانید بر اساس استراتژی خودتان سبدی متنوع را تشکیل دهید. البته در این مسیر نیاز به دانش و تجربه و البته شناخت بالا از بازار دارید.
یکی از جالبترین اصطلاحات بورس را میتوان معنی همت در بورس بدانیم. همت در بورس یعنی چه؟ اصطلاح همت در بورس درواقع نه علمی و نه عملی است. این اصطلاح یک نوع مخفف است. همت مخفف هزار میلیارد تومان است. ازآنجاییکه بازار بورس معاملات گسترده انجام میگیرد و معمولاً ارزش معاملات هزار میلیارد تومان را هم رد میکند عملاً از همت استفاده میکنیم. مثلاً بهجای اینکه بگوییم ارزش بازار فلان سهم ۲۰ هزار میلیارد تومان است میگوییم ارزش بازار فلان سهم ۲۰ همت است! راحتتر بیان نمیشود؟ همت را به خاطر داشته باشید.
در کل اگر بخواهیم بگوییم هر همت چقدر است؟ جواب آن هر همت هزار میلیارد تومان است. اگر میخواهید بدانید اصطلاح گین در بورس چیست این مقاله به شما کمک خواهد کرد.
همت در اقتصاد چیست – همت در اقتصاد یعنی چه
اصطلاحات تابلو بورس
اصطلاحات تابلو بورس را شاید بتوانیم مهمترین و پر چالش ترین اصطلاحات بورس بدانیم. برخی از این اصطلاحات عبارتاند از:
دامنه نوسان: بر اساس قانون بورس ایران نمادهای سهم روزانه نمیتوانند بیش از درصد مشخصی تغییر قیمت داشته باشند. این کار برای حفظ امنیت سرمایه سهامداران خرد است. بر اساس آخرین قانون دامنه نوسان غالب سهمها +۵ تا -۵ است. این دامنه برای صندوقهای سرمایهگذاری + ۱۰ تا منفی ده در نظر گرفتهشده است.
صف خرید – صف فروش: زمانی که در بازار تقاضا بسیار زیاد باشد و عملاً فروشندهای حاضر نباشد در آن دامنه نوسان برگه سهم خود را برای فروش عرضه کند، صف خرید تشکیل میشود. زمانی هم که عرضه در بازار زیاد باشد و خریداری دراینبین وجود نداشته باشد عملاً صف فروش تشکیل میشود.
آخرین قیمت: بازار بورس ایران تا ساعت ۱۲ و نیم در روزهای کاری فعالیت خود را انجام میدهد. قیمت آخرین معاملهای که ثبت میشود را آخرین قیمت میگویند.
حجممبنا: برای اینکه قیمت سهم راحت جابهجا نشود و چند فروشنده یا خریدار بزرگ نتوانند بهسادگی قیمت سهم را دستکاری کنند، حجممبنا تعریف میشود. حجممبنا در هر قیمتی که پر شود نشان میدهد که این قیمت مورد تائید بسیاری از سهامداران است و این قیمت را بهعنوان قیمت پایانی (صفرتابلوی فردا) معرفی میکند.
قیمت صفر تابلو فردا: آخرین قیمت هیچگاه بهعنوان مبنای تابلو فردا استفاده نمیشود. زمانی که حجممبنا بر روی قیمتی سرریز شود عملاً آن قیمت را قیمت پایانی و قیمت صفر تابلو فردا مینامند.
EPS: ای پی اس مقدار سود پیشبینیشده برای دوره مالی است. این مقدار ممکن است تغییر کند. اگر تغییر ای پی اس بیش از ده درصد باشد نماد بسته میشود تا سهامداران از این تغییر مطلع شوند. توجه کنید ای پی اس میتواند نشان دهد یک نماد یا شرکت تا چه اندازه میتواند سود ساز باشد.
همت در بورس یعنی چه – معنی همت در اقتصاد
NAV، یکی دیگر از اصطلاحات بورس
از اصطلاحات بورس که بسیار هم اهمیت دارد NAV یا ارزش خالص دارایی است. نام دیگر این مفهوم را ارزش ذاتی گذاشتهاند. وارن بافت معتقد است که ارزش ذاتی مانند راهبر یک سهم است درنهایت قیمت سهم را به سمت خود میکشد. توجه داشته باشید که ارزش ذاتی با مفهوم قیمت متفاوت است.
قیمت بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشود حال اینکه ارزش ذاتی به فاکتورهای بسیاری ازجمله صورتهای مالی، داراییها و هزاران چیز دیگر وابسته است.
میتوانیم از پرکاربردترین اصطلاحات بورس را عرضه اولیه بدانیم که حتی کسانی هم که در بورس حضور ندارند درگیر کرده است. عرضه اولیه درواقع اولین حضور یک نماد یا شرکت در بازار بورس یا فرابورس است. در این عرضه درصد مشخصی از این شرکت به فروش گذاشته میشود و خریداران با ثبت درخواست خرید و سفارش گذاری تعدادی از این برگه سهام را خریداری میکنند. توجه داشته باشید که سرمایه جذبشده در عرضه اولیه متعلق به شرکت مذکور است اما در بازار ثانویه و خریدوفروش برگه سهام دیگر سرمایهای سمت شرکت مذکور نمیرود.
اصطلاحات بورس
سؤالات متداول
۱- چند مورد از اصطلاحات بورس وجود دارد؟
شاید هزاران اصطلاحات بورس را بتوان پیدا کرد. کتابهای مختلفی در این زمینه وجود دارد.
۲- کاربرد اصطلاحات بورس چیست؟
این اصطلاحات به شما اجازه میدهد که مفاهیم را سریع درک کنید و منظور خودتان را نیز سریع به دیگران منتقل کنید.
۳- آیا لازم است اصطلاحات بورس را یاد بگیریم؟
سعی کنید از این اصطلاحات استفاده کنید. بههرحال در بازار برای هر کلمه یا اصطلاح زیرنویس قرار ندادهاند و اگر شما این کلمات را نتوانید بهدرستی بفهمید شاید درجایی متضرر شوید.
توصیه میکنم در ادامه مقاله لیست شرکت های فرابورس ، فیبوناچی در بورس و انتقال دیتای بورس ایران به متاتریدر را مطالعه نمایید تا اطلاعات بیشتری کسب کنید.
دیدگاه شما