کوین به رمزارزهایی گفته می‌شود که بلاکچین مستقل خود را دارند، در حالیکه توکن‌ها بلاکچین اختصاصی و مستقل ندارند و روی شبکه‌های دیگر مانند اتریوم جابه جا می‌شوند.
بررسی عوامل مؤثر بر انتخاب رژیم نرخ ارز در کشورهای در حال توسعه
انتخاب نظام ارزی از طریق اثرگذاری بر بسیاری از متغیرهای اقتصادی می‌تواند نقش بسزایی در شرایط موجود و آینده اقتصاد هر کشوری ایفا نماید. همچنین، انتخاب رژیم نرخ ارز نقش اساسی در سیاست‌های کلان اقتصادی در کشورهای درحال توسعه دارد. در این مطالعه به بررسی عوامل اقتصادی و سیاسی مؤثر بر انتخاب رژیم‌های ارزی در کشورهای در حال توسعه با درآمد بالاتر و پایین‌تر از میانگین در دوره زمانی 2014-1990 با استفاده از روش لاجیت و پروبیت پرداخته شده است. به‌طورکلی نظریه‌های رایج در انتخاب نظام ارزی نظریه انتخاب منطقه بهینه ارزی OAC، نظریه اقتصاد سیاسی و فرضیه بحران ارزی هستند که در این پژوهش بر تئوری OCA و اقتصادی سیاسی تأکید شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که عوامل OCA بر انتخاب رژیم‌های نرخ ارز در کشورهای در حال توسعه تأثیرگذار هستند. متغیرهای اندازه اقتصاد، تورم و توسعه مالی احتمال انتخاب رژیم نرخ ارز شناور را افزایش می‌دهد و متغیرهای توسعه اقتصادی، میزان باز بودن تجاری و شوک‌های پولی احتمال انتخاب آن را کاهش می‌دهند. به‌طورکلی می‌توان گفت که متغیر توسعه اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای در حال توسعه بیشترین اثر را در انتخاب نرخ ارز ثابت دارد و تجارت خارجی در کشورهای در حال توسعه با درآمد پایین‌تر از میانگین و شوک پولی در کشورهای در حال توسعه با درآمد بالاترین از میانگین، کمترین اثر را در انتخاب نرخ ارز ثابت داشته‌اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Examining the Effective Factors in Exchange Rate Regimes in Developing Countries
نویسندگان [English]
- Ali Feghe majidi 1
- zahra zarouni 2
1 University of Kurdistan
2 University of Kurdistan
چکیده [English]
Introduction
The choice of exchange rate regimes has always represented a significant challenge for all countries and has been evolved significantly over the years, because, choosing exchange rate regime can play a crucial role in the current and future situation of economy in any country by affecting many economic variables. Furthermore, an exchange rate regime has an important impact on macroeconomic policies within developing countries. The key advantage of fixed exchange rate is their role in reducing transaction costs. Meanwhile, a major disadvantage relates to the fact that in a world where there are implications regarding wages and prices, the benefits from reduced transaction costs, can diminish the importance of costs by a more volatile output and employment level. A second issue relates to whether the exchange rate regime provides protection against financial shock or financial imbalances and monetary policy independence. Under a fixed exchange rate regime, monetary policy is coordinated, and can provide effective protection against fluctuations in monetary joint bid, but not to variations in specific countries. Under floating exchange rates, fluctuations in specific countries could be offset by an independent monetary policy (Fejzaj, 2014).
Theoretical Framework
Standard theory suggests that the choice between a regime of fixed and floating exchange rate should be guided by the desire to minimize inconsistencies in the level of output and employment. Theories of exchange rate regime choice can be grouped under three broad headings: the OCA theory initiated in the early 1960’s, the political economy theory and the currency crisis (capital account openness) approach. OCA theory suggests that the balance of advantages and disadvantages between fixed and flexible exchange rates varies according to the manner and extent of economic integration between countries. In essence, it relates the choice of an exchange rate regime to some structural characteristics, criteria or properties that are relatively stable over time. The political economy theory of exchange regime choice was developed mainly from the concept of “time inconsistency” first introduced by Kydland and Prescott (1977). This stand of literature emphasizes the role of credibility and political factors in the choice of an exchange rate regime. According to فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت ارزها the currency crisis or the capital account openness hypothesis countries are (or should sooner or later be) moving to the corner solutions. They are said to be opting either,, on the one hand, for full flexibility, or, on the other hand, for rigid institutional commitments to fixed exchange rates, in the form of currency boards or full monetary union (Daly, 2007).
Methodology
In order to study the choice of the exchange rate regime, it is necessary to employ the proper classification of exchange rate systems. The vast majority of previous studies have attempted to explain exchange rate regime choice as self-reported by countries in the IMF’s annual report on Exchange Arrangements and Exchange Restriction, in this study such methods are employed, too. From a technical point of view, given that the dependent variable (the exchange rate regime choice) is a qualitative variable that can assume two or more values according to the different theoretical hypothesis, Probit models are used. Our analysis of the potential determinants of exchange regime choice involves many of the explanatory variables that have been suggested by theory and used in previous studies.
Results and Discussion
In this study, we begin by estimating binary probit models dividing the sample into floats and pegs. Before turning to the regression analysis, we examine the correlation matrix for the potential determinants of exchange rate regimes. We begin by using only structural (OCA) variables and macroeconomic variables as regressors, then we introduce in turn political variables. A positive sign of a coefficient means that an increase of the associated variable raises the probability of adopting a flexible exchange rate regime. The results show that OCA factors are effective in choosing exchange rate regimes in tow groups. Also, economy size, inflation rate and financial development increase the probability of choosing a flexible exchange rate regime and economic development, while trade openness and monetary shocks reduce the probability of choosing it. Based on the results, we can فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت ارزها say that, economic development in both groups of developing countries have the greatest influence in the choice of fixed exchange rate regime. Moreover, trade in lower middle income countries and monetary shocks in upper middle income countries, have the least influence on the choice of a fixed exchange rate regime.
The results from multinomial probit regressions, are completely in line with our previous findings. Indeed, in the majority of estimations, the coefficient of the variable have the same sign.
Conclusions and Suggestions
This study aims to examine the effective factors of exchange rate regimes in developing countries, upper and lower middle income, during 2014-1990 using the logit and probit models. In general, the prevailing theories in Exchange Rate Regime are the optimal Exchange area OAC, the theory of political economy and Exchange crisis hypothesis which in this research focuses on OCA theory and political economy approach. Our estimations show that the variables suggested by the optimum currency area and political economy approach are adequate and robust predictor of exchange regime choice in the developing countries. In general, the determination of an exchange rate regime somehow represents a difficult choice for developing countries that still face economic issues and are seeking the best solutions to absorb crises negative effects. Thus, macroeconomic analyses would be needed to better face the economic, fiscal and monetary changes.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال
این روزها ارزهای دیجیتال یا همان کریپتوکارنسی ها مورد توجه خاص همه افراد و حتی شرکت‌های کوچک و بزرگ و سرمایه گذاران قرار گرفته‌اند. اما یک حقیقت در مورد ارزهای دیجیتال همیشه سرمایه گذاران را نگران می کند: نوسانات. ارزهای رمزپایه شاهد افزایش و کاهش عظیم ارزش خود بوده‌اند و این می تواند هر یک از طرفداران سرسخت رمزارزها را به فکر عمیق فرو ببرد. اما دقیقاً چه چیزی ارزش رمزارزها را تعیین می‌کند؟ عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال کدامند؟ اجازه دهید نکاتی را که باید قبل از سرمایه گذاری در یک ارز دیجیتال در نظر داشته باشید، مورد بررسی قرار دهیم.
فهرست مطالب
اهمیت ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال نزدیک به یک دهه است که در دسترس عموم قرار گرفته‌اند، اما محبوبیت آنها پدیده نسبتا جدیدی است. در حال حاضر بسیاری از مردم شروع به سرمایه گذاری در حداقل یکی از بی نهایت ارز دیجیتال موجود در بازار کرده‌اند. فرآیند ایجاد این رمز ارزها که استخراج یا ماینینگ نامیده می‌شود توسط ماینرهایی انجام می‌شود که برای ایجاد ارزهای مجازی مختلف مانند بیت کوین، با حل معادلات پیچیده ریاضی روی رایانه‌های قدرتمند کار می‌کنند. بر اساس ایده تمرکززدایی، فناوری بلاکچین در تولید، ذخیره سازی و تامین امنیت این رمز ارزها نقش مهمی ایفا می‌کند.
غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال به این معنی است که هیچ کس حتی دولت‌ها نمی‌توانند روی آنها نظارت داشته باشند. به همین دلیل، بسیاری از کشورها هنوز ارزهای دیجیتال را به عنوان ارز قانونی قبول نکرده‌اند. از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال عموماً عرضه ثابت و تعداد محدودی دارند، بنابراین کاهش ارزش آنها به واسطه افزایش تورم بعید است و همین موضوع می‌تواند بر اهیمت رمز ارزها بیفزاید.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال
همان طور که می‌دانید، شاید بزرگ‌ترین اشکال ارزهای دیجیتال، وجود نوسانات زیاد و تغییر قیمت ناگهانی رمزارزها باشد. شما می‌توانید با معامله ارزهای دیجیتال، یک شبه پولدار شوید یا در عرض چند دقیقه تمام سرمایه خود را از دست بدهید. بنابراین، قبل از ورود به بازار ارزهای دیجیتال باید خوب تحقیق کنید و نکات بسیاری را مدنظر قرار دهید. به طور کلی می‌توان عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال را چنین برشمرد:
عرضه یک دارایی نقش مهمی در تعیین قیمت آن دارد. دارایی‌های کمیاب به احتمال زیاد قیمت‌های بالاتری دارند، در حالی که دارایی‌هایی که به وفور در دسترس هستند ارزان‌تر نیز می‌شوند. همان طور که می‌دانید، بیت کوین ارزشمندترین و قدرتمندترین ارز دیجیتال دنیا است. اما چرا؟
عرضه بیت کوین از زمان آغاز به کار رو به کاهش بوده است. پروتکل ارزهای دیجیتال تنها به بیت کوین‌های جدید اجازه می‌دهد تا با نرخ ثابت ایجاد شوند و این نرخ به گونه‌ای طراحی شده است که در طول زمان کاهش یابد. بنابراین، عرضه بیت کوین از 6.9 درصد در سال 2016 به 4.4 درصد در سال 2017 و 4 درصد در سال 2018 کاهش یافت. به دلیل نصف شدن عرضه بیت کوین که هر چهار سال یک بار رخ می‌دهد، افزایش قیمت چشمگیر آن قابل توجیه است. بنابراین، یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال، میزان عرضه آن به بازار است.
تقاضا
ارزهای دیجیتال، اگرچه مانند ارزهای فیات یا همان پول‌های رایج ملی قابل لمس و قابل مشاهده نیستند، اما از نظر کاربرد کاملاً مشابه آنها هستند. هر دوی این ارزها به واسطه پذیرش و استفاده در بین مردم به عنوان یک وسیله مبادله‌ای، در جوامع مختلف ارزش و اهمیت پیدا می‌کنند. همین نکته ما را به دومین عاملی که ارزش ارزهای دیجیتال را تعیین می‌کند، یعنی تقاضا، می‌رساند. با افزایش قابلیت استفاده یک سکه یا کوین، تقاضای آن افزایش می‌یابد که به نوبه خود باعث افزایش ارزش یک کوین یا رمزارز می‌شود. میزان تقاضا یکی از دلایل مهم افزایش ارزش ارزهای دیجیتال در چند سال اخیر بوده است.
تعداد نود یا گره (Node count)
به زبان ساده، به هر سیستم رایانه‌ای که به یک شبکه بلاکچین متصل باشد و در استخراج رمزارز، تامین امنیت، انجام تراکنش و معامله آنها مشارکت نماید یک نود (Node) یا گره گفته می‌شود. هر چه تعداد این نودها بیشتر باشد، زیرساخت آن شبکه قوی‌تر بوده و میزان مقیاس پذیری آن نیز بیشتر می‌شود. همچنین، تعداد نودها به تعداد کیف پول‌های فعال در رابطه با یک ارز دیجیتال اشاره دارد که در فضای اینترنت یا صفحه اصلی یک رمزارز یافت می‌شوند. تعداد نودها از جمله عواملی است که تعیین می‌کند آیا یک کوین یا رمز ارز می‌تواند بر بحران‌های بازار غلبه کند یا خیر.
با جستجو در گوگل یا بررسی صفحه اصلی یک ارز دیجیتال به راحتی می‌توانید این اطلاعات را پیدا کنید. تعداد گره یا نود زیاد نشان دهنده قدرت یک شبکه یا به عبارتی یک جامعه بلاکچین است. هر چه این جامعه قوی‌تر باشد راحت‌تر می‌تواند بر بحران‌های احتمالی چیره شود. همچنین، تعداد نود زیاد بر غیرمتمرکز بودن یک شبکه دلالت دارد و این مورد نیز جزو عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال محسوب می‌شود.
نکته: با استفاده از تعداد نودها می‌توانید بررسی کنید که آیا یک ارز دیجیتال قیمت مناسبی دارد یا خیر. به تعداد نودهای یک رمزارز و ارزش کل بازار آن نگاهی بیندازید و آن را با رمزارزهای محبوب‌تر مقایسه کنید. استفاده از این روش کاملاً دقیق نیست زیرا زیرساخت‌های شبکه متفاوت هستند، اما حداقل به شما ایده می‌دهد که رمزارزها چگونه کار می‌کنند و چگونه تعداد نودها می‌تواند بر قیمت ارز دیجیتال تأثیر بگذارد.
هزینه تولید
قطعا، استخراج ارزهای دیجیتال هزینه دارد و این هزینه‌ها در تعیین ارزش و قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر می‌گذارند. هزینه‌های مستقیم و هزینه‌های منابعی که برای استخراج یک رمزارز صرف شده است، در تعیین ارزش آن اثرگذار است. هر چه هزینه‌های تولید بالاتر باشد، قیمت و ارزش یک ارز دیجیتال نیز بالاتر می‌رود.
برای مثال، هزینه تولید بیت کوین شامل هزینه‌های مستقیم ثابت برای زیرساخت‌ها، برق مصرفی سیستم‌های ماینر و هزینه‌های غیرمستقیم مربوط به درجه سختی الگوریتم‌های آن می‌شود. ماینرهای بیت کوین برای حل مسائل پیچیده ریاضی با هم رقابت می‌کنند و اولین ماینری که این کار را انجام دهد برنده جایزه بیت کوین تازه ضرب شده و تمام کارمزد تراکنش‌هایی است که از زمان پیدا شدن آخرین بلاک جمع شده‌اند. حل این مسائل پیچیده نیاز به پردازشگرهای فوق‌العاده قوی دارد. از نظر مالی، این به معنی صرف هزینه‌های بالا برای تامین سخت افزار است؛ سخت افزاری که برق زیادی نیز مصرف می‌کند.
سطوح مختلف دشواری الگوریتم های بیت کوین نیز می‌تواند سرعت تولید بیت کوین را افزایش یا کاهش دهد و بر عرضه کلی آن و در نتیجه بر قیمت آن تأثیر بگذارد.
هر روزه ماینرهای زیادی از سخت افزار یا سرورهای تخصصی برای تولید توکن‌های جدید و تأیید تراکنش‌های جدید شبکه استفاده می‌کنند. ماینرها با توکن های مجازی و دستمزدی که برای تلاش های خود در شبکه دریافت می‌کنند پاداش می‌گیرند.
کوین به رمزارزهایی گفته می‌شود که بلاکچین مستقل خود را دارند، در حالیکه توکن‌ها بلاکچین اختصاصی و مستقل ندارند و روی شبکه‌های دیگر مانند اتریوم جابه جا می‌شوند.
فعالیت ماینرها در شبکه به ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز اجازه می‌دهد تا به کار خود ادامه دهند. بنابراین، اگر هزینه‌های استخراج افزایش یابد ممکن است ارزش و قیمت ارز دیجیتال نیز افزایش یابد. اگر پاداش‌ها به اندازه کافی بزرگ نباشند که هزینه‌ها را پوشش دهند و برای ماینرها سود به همراه داشته باشند، برای آنها منطقی نیست که منابع خود را صرف استخراج توکن‌های جدید ارزهای دیجیتال کنند. با این حال، این رویه برای همه ارزهای دیجیتال یکسان نیست، بنابراین قبل از سرمایه گذاری در یک رمز ارز، حتما درباره هزینه تولید و استخراج آن نیز تحقیق کنید.
صرافی ارز دیجیتال
اگر یک ارز دیجیتال در تعداد زیادی از صرافی‌های رمزنگاری موجود باشد، تعداد افرادی که آن توکن را خریداری و استفاده می‌کنند افزایش می‌یابد. اگر برای مبادله هر ارز دیجیتال مجبور باشید که با دو یا چند صرافی مراجعه کنید، پس باید برای هر مبادله هزینه‌ای جداگانه پرداخت کنید و این موضوع هزینه سرمایه گذاری شما را افزایش می‌دهد. به همین خاطر، اکثر سرمایه‌گذاران دنبال صرافی‌هایی هستند که تعداد رمز ارز بیشتری را پوشش دهند تا بتوانند تمامی فعالیت‌های خود را در یک صرافی انجام دهند. در این گونه صرافی‌ها خرید و فروش و مبادله ارزهای دیجیتال بیشتر و راحت‌تر انجام می‌گیرد، بنابراین ممکن است بر قیمت و ارزش یک ارز دیجیتال نیز تاثیر بگذارند.
پذیرش جمعی
پذیرش جمعی ارتباط مستقیم با میزان تقاضا دارد. هر چه تعداد گیرندگان یا همان پذیرندگان یک ارز دیجیتال بیشتر باشد، ارزش آن رمز ارز نیز بیشتر خواهد شد. بر خلاف ارزهای فیات که در ضرابخانه‌های ملی و به تعداد زیاد ضرب می‌شوند، ارزهای دیجیتال در مقادیر بسیار محدودی تولید می‌شوند. میزان تولید ارز دیجتال با میزان پذیرش آن ارتباط دارد. به همین دلیل، پذیرش جمعی یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال محسوب می‌شود.
فناوری بلاکچین
سرمایه گذاران محتاط، امنیت و همچنین چشم اندازهای آینده ارائه شده توسط بلاکچین‌ها را در یک ارز دیجیتال خاص ارزیابی می‌کنند. ممکن است افراد مبتدی به سراغ مواردی بروند که حداکثر امنیت را برای رمزارزهای آنها فراهم می‌کنند. با این حال، سرمایه گذاران حرفه‌ای به دنبال پتانسیل فناوری‌های بلاکچین برای آینده هستند.
تنظیم بازار
تنظیم بازار توسط معامله‌گران و تریدرهای حرفه‌ای ارزهای دیجیتال نیز می‌تواند بر روند ارزش و قیمت یک رمزارز تأثیرگذار باشد. در دنیای رمزنگاری این موضوع را با عنوان کار “نهنگ” می‌شناسند. این دسته از سرمایه گذاران اغلب باعث افزایش یا کاهش ارزش رمزارزها می‌شوند و یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال هستند.
مقررات دولتی
برخی دولت‌ها ماهیت غیرمتمرکز بودن و غیرقابل ردگیری بودن ارزهای دیجیتال را نمی‌پسندند و به همین دلیل دنبال راه‌هایی برای نظارت بر بازار رمز ارزها هستند. ساده ترین راه برای کنترل بازار ارز دیجیتال، وضع مالیات روی ارز فیات یا همان پول رایجی است که مردم برای نقد کردن کوین ها و توکن های خود استفاده می‌کنند. با این حال، این مالیات نیز روی برخی ارزهای دیجیتال خاص اعمال می‌شود، بنابراین افرادی که به دنبال نقد کردن سود خود هستند، می‌توانند به سادگی از یک رمز ارز متفاوت به جای پول نقد استفاده کنند. همین موضوع می‌تواند یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال، به خصوص ارزهای دیجیتال فاقد مالیات باشد.
از سوی دیگر، برخی کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که برای کنترل بازار ارزهای دیجیتال، هیچ راهی بهتر از تحریم رمز ارزهای قدرتمند مثل بیت کوین، فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت ارزها اتریوم و چند کوین دیگر وجود ندارد. متأسفانه، اگر کشوری با تعداد زیادی کاربر کریپتو مقررات جدیدی را علیه ارزهای دیجیتال وضع کند، بر ارزش آن تأثیر منفی خواهد گذاشت. با این وجود، در برخی دیگر از کشورها مثل ژاپن، فناوری بلاکچین بسیار جدی گرفته شده است و گزارش‌ها حکایت از آن دارد که در این کشورها یک ارز دیجیتال ملی در حال توسعه است؛ امری که منجر به استفاده بیشتر افراد از ارزهای دیجیتال و در نتیجه افزایش ارزش آنها می‌شود.
کمیابی رمز ارز
از نظر تئوری، اگر عرضه ارز دیجیتال محدود باشد، قیمت آن افزایش می‌یابد زیرا کوین‌ها و توکن‌های کمتری برای خرید در دسترس هستند. با این حال، اگر 40 درصد از یک کوین در گردش باشد و مابقی 60 درصد ذخیره شده باشد، ممکن است زمانی که کوین‌های بیشتری در دسترس خریداران قرار گیرد، قیمت آن ارز دیجیتال کاهش یابد.
برخی از پروژه‌های ارز دیجیتال، کوین‌ها و توکن‌های موجود را با ارسال آنها به آدرسی غیرقابل بازیابی در داخل بلاک چین به اصطلاح «می‌سوزانند». به این ترتیب آنها میزان عرضه و کوین های در دسترس را کنترل می‌کنند.
اخبار و رسانه های اجتماعی
از دیگر عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال باید به اخبار و رسانه‌ها اشاره کرد. مشخص شده است که ارزش و قیمت ارزهای دیجیتال در نتیجه تبلیغات رسانه های اجتماعی تغییر می‌کند. رسانه‌های اجتماعی می‌توانند قیمت‌ها را هم کاهش و هم افزایش دهند. همچنین تأثیر افراد با نفوذ و اینفلوئنسرها در میان جامعه ارزهای دیجیتال غیرقابل انکار است، چنانکه ایلان ماسک ارزش رمز ارز DOGE را چندین بار تحت تأثیر قرار داد.
ماهیت رسانه های اجتماعی با آشوب و هرج و مرج گره خورده است. با این حال، می‌توان اطلاعات زیادی در مورد ارزهای دیجیتال در آنها یافت. به عنوان مثال، صرافی‌های کریپتو دائماً اطلاعات مربوط به ارزهای بلاک چین را به‌روزرسانی نموده یا در مورد کلاهبرداری‌های کریپتو اطلاع رسانی می‌کنند.
رقابت
تعداد ارزهای رمزنگاری شده موجود همچنان در حال افزایش است و هر روز توکن های جدیدی راه اندازی فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت ارزها می‌شوند. کوین های میم، کوین های تیم‌های فوتبال و افراد مشهور، روز به روز بیشتر و بیشتر می‌شوند. همچنین، در میان این کوین ها و توکن های جدید، پروژه های ارز دیجیتال خوش‌آتیه‌ای نیز وجود دارند که می‌توانند بر محدودیت‌های فعلی غلبه کرده و یک شبکه کاربری قوی بسازند. رقابت بین رمز ارزهای مختلف نیز از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال محسوب می‌شود.
ارزش ارزهای دیجیتال مدام تغییر می‌کند
در این مطلب در خصوص عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال صحبت کردیم. قطعا عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند ارزش و قیمت یک ارز دیجیتال را تعیین کنند و هیچ راه بی نقص و بدون خطایی برای پیش‌بینی قیمت رمز ارزها وجود ندارد. به همین دلیل است که کارشناسان مالی به شما توصیه می‌کنند تنها پولی را سرمایه گذاری کنید که با ازدست رفتن آن دچار ضررهای هنگفت نمی‌شوید و همیشه قبل از باز کردن کیف پول دیجیتال و خرید یک ارز دیجیتال، تا آنجا که می‌توانید تحقیق کنید.
رویکردی بین کشوری جهت تحلیل عوامل اثرگذار بر جهش نرخ ارز
چنانچه اقتصاد در معرض انبساط پولی غیرمنتظره و پیوسته قرار گیرد، نرخ ارز در کوتاه‌مدت از مقدار بلندمدت خود فراتر رفته و مجدداً در بلندمدت به آن سطح باز می‌گردد، این پدیده کوتاه‌مدت است و از یکسان نبودن سرعت تعدیل در بازارهای کالاها و دارایی‌ها ناشی می‌شود. با توجه به اثرات مخرب و زیان‌بار جهش نرخ ارز در اقتصاد، در این پژوهش علل شکل‌گیری و عوامل مؤثر برجهش ارزی ایران و کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، با استفاده از داده‌های سری زمانی سالانه کشورهای مذکور و بر اساس آمارهای منتشره بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول و فدرال رزرو با مدل داده‌های ترکیبی در دوره 2016-1990 بررسی شده است. ازجمله عوامل اثرگذار بر جهش ارزی، متغیرهای تراز پرداخت، سیاست مالی (مخارج دولت)، شوک پولی و شوک نفتی است. به‌منظور برآورد اثر شوک نفتی بر کشورهای موردبررسی با استفاده از متغیر مجازی، کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت از هم تفکیک شده‌اند. نتایج، حاکی از تأثیر مثبت و معنادار متغیرهای مخارج دولت، انتظارات شوک پولی و شوک نفتی در کشورهای واردکننده نفت و تأثیر منفی و معنادار تراز پرداخت‌ها و شوک نفتی در کشورهای صادرکننده نفت بوده است. بدین معنا که، مخارج بیشتر دولت، کسری تراز پرداخت‌ها، انتظارات شوک پولی و شوک قیمت نفت (افزایش قیمت نفت) درکشورهای واردکننده نفت، باعث جهش نرخ ارز و یا کاهش ارزش پول ملی کشورها شده است درحالی‌که، شوک قیمت نفت در کشورهای صادرکننده نفت، باعث کم‌تر شدن جهش نرخ ارزی و یا تقویت ارزش پول ملی کشورها شده است.
کلیدواژه‌ها
20.1001.1.23222530.1398.8.31.4.5
عنوان مقاله [English]
An Inter-Country Approach to Analyze Effective Factors on Exchange Rate Overshooting
نویسندگان [English]
- azadeh bordbar 1
- Rahman Saadat 2
- seyed komail Tayebi 3
- teymoor mohammadi 4
IF the economy is exposed to Continuous and unexpected Expansionary Monetary Policy, the exchange rate will exceed its long-run value in the short run and returns to that level again in the long-run, This is a short- run phenomenon, Stem from a lack of uniform of Adjustment speed in commodity and asset markets. Considering the destructive and harmful effects of exchange rate overshooting in the economy. In this study, the causes of the formation and effective factors on exchange rate overshooting of Iran & Organization for Economic Co-operation and Development countries using annual time series data for mentioned countries according to published statistics of World Bank, IMF and Federal Reserve by pooled model in the period 1990-2016 were investigated. Among the factors affecting exchange rate overshooting, there are variables of balance of payment, fiscal policy (government expenditures), monetary shock and oil shock which are examined in detail. In order to estimate effect of oil shock in countries surveyed, using dummy variable, the oil exporting and importing countries are divided. The results indicate a positive and significant effect of variables of fiscal policy (government expenditure), monetary shock expectations, oil shock in oil importing countries and a negative and significant effect of oil shock in oil exporting countries and balance of payments. That means, more government expenses, balance of payments deficit, monetary shock expectations and oil shock in oil importing countries will make exchange rate to overshoot or money depreciation of the country's national currency. While, oil price shock in oil exporting countries decreases exchange rate overshooting or money appreciation of the فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت ارزها country's national currency which sign of all coefficients are fully justified according to theoretical basis of the economy.
کلیدواژه‌ها [English]
- Exchange rate Overshooting
- Fiscal policy )Government expenditure(
- Monetary shock
- Oil shock
- Balance of payments
مراجع
ابراهیمی، سجاد. (1390). «اثر شوک‌های قیمت نفت و نوسانات نرخ ارز و نااطمینانی حاصل از آنها بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب نفتی»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 59، 105-83.
اصغرپور، حسین؛ مهدیلو، علی و اسماعیلی، سید میثم. (1392). «بررسی عوامل تعیین‌کننده نرخ ارز مؤثر واقعی در ایران با استفاده از رگرسیون فازی»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی کاربردی، 1(3)، 56-25.
آقازاده کمالی، نصرالدین، دلاوری، مجید و اسفندیاری، علی‌اصغر. (1394). «تحلیل اثر‌پذیری تراز پرداخت‌ها از تحولات بازار ارز»، فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 8(25)، 100-81.
برخورداری، سجاد. (1391). «سه نظریه برای نظام ارزی کشورهای نفتی و رژیم‌های ارزی»، فصلنامه تازه‌های اقتصاد، 136، 35-31.
پیرهادی تواندشتی، نرگس، دهقانی،علی و زندی، فاطمه. (1393). «اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تراز پرداخت‌ها»، پژوهشنامه اقتصاد کسب‌وکار، 5(8)، 13-1.
تقوی، مهدی و محمدی، مرتضی. (1390). «بررسی عوامل مؤثر بر نرخ ارز و تراز پرداخت‌ها در ایران»، فصلنامه اقتصاد مقداری، 8(1)، 72-51.
ختایی، محمود و غربالی‌مقدم، یونس. (1381). «بررسی رابطه پویا میان نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی»، مجله برنامه‌و بودجه، 84، 25-3.
زارعی، نسیبه؛ قطب‌الدینی، محمد و جلایی، عبدالمجید. (1396). «تأثیر جهش پولی ارز بر اشتغال بخش کشاورزی»، فصلنامه سیاست‌های راهبردی، 5(18)، 141-125.
سپهوند، احسان؛ نیرومند، روح‌الله و زارع مهرجری، محمدرضا (1393). «تعیین عوامل مؤثر بر نرخ ارز در ایران»، فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، 16، 42-23.
شریف آزاده، محمدرضا و حقیقت، علی (1384). «عوامل مؤثر بر نرخ ارز در ایران»، اقتصاد و مدیریت، 66، 43-31.
صباغ کرمانی، مجید و شقاقی‌شهری، وحید. (1384). «عوامل مؤثر بر نرخ ارز واقعی در ایران (رهیافت خودرگرسیون برداری)»، پژوهشنامه اقتصادی، 5(1)، 76-37.
طیبی، سیدکمیل و اسماعیلی‌رزی، حسین. (1393). «عوامل تأثیرگذار بر نرخ واقعی مؤثر ارز ایران با رهیافت (ARDL)»، فصلنامه سیاست‌گذاری اقتصادی الزهرا، 2(1)، 11-40.
کروگمن، پل‌آر، اوبیسفلد، موریس و میلتز، مارک‌جی. (1394). اقتصاد بین‌الملل تیوریوسیاست. ترجمه: حسین صمصامی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، چاپ اول.
کیانی، فاطمه؛ جلایی اسفندآبادی، سیدعبدالمجید و گلستانی، شهرام. (1392). بررسی تأثیر جهش پولی نرخ ارز بر ضریب جینی در هر دهک درآمدی در ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه باهنر کرمان.
مزینی، امیر‌حسین. (1392). «آسیب‌شناسی تحولات ارزی اخیر با تأکید بر بخش بازرگانی»، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 1(1)، 96-81.
معیری، فرزاد؛ زاینده‌رودی، محسن؛ جلایی، عبدالمجید و مهرابی، حسین. (1396). «تأثیر جهش پولی نرخ ارز بر چرخه‌های تجاری ایران»، مدل‌سازی اقتصادسنجی، 2(3)، 31-9.
Bjornland, H. C. (2009). “Monetary policy and exchange rate overshooting: Dornbusch was right after all”, Journal of International Economics, 79, 64-77.
Chodhury, M. T. H., Bhattacharya, P. S., & Mallick, D., & Ulubasoglu, M. A. (2016). “Exchange rate Regimes and Fiscal Discipline: The Role of Trade Openness”, 45, 106-128.
Dornbusch, R. (1976). “Expectations & Exchange Rate Dynamics”.The Journal of Political Economy, 84, 6, 1161-1176.
Levin, J. H (1987). “The Dornbusch Model, trade flow lags and exchange rate overshooting”, Journal of International Economic, 71-82.
Lee, I. (2008). “Good Market arbitrage and real exchange rate volatility”. Journal of Macroeconomics, 30, 1029-1042.
Olasunkanmi, I. (2016). “Exchange rate volatility and private consumption in Sub Saharan African Countries”. Future Business Journal, 103-115.
OlivierHairault., & Patureau, L., & Thepthida. (2004). “Overshooting & exchange rate disconnect puzzle: a reappraisal”. Journal of International Money and Finance, 23, 4, 615-643.
Tu, W., & Feng, J. (2009). “An overview Study on Dornbusch Overshooting Hypothesis”, International Jornal of Economics and Finance, 1, 1, 110-116.
چه عواملی موجب نوسانات نرخ دلار می‌شود؟
ایسنا/اصفهان یک استاد دانشگاه معتقد است: طبق اقتصاد کلاسیک، نرخ ارز از طریق تقاضا و عرضه بازار ارز مشخص می‌شود، بنابراین هر عاملی که موجب تغییر تقاضای ارز و یا عرضه ارز شود، مسلماً بر روی نرخ ارز تاثیر خواهد گذاشت.
اگرچه نرخ دلار در هفته اخیر روند آرامی را پشت سر گذاشته، اما به اعتقاد کارشناسان افزایش قیمت دلار موجب افزایش قیمت کالاهای وارداتی و در نتیجه افزایش قیمت برخی از اقلام می‌شود. از سوی دیگر اول مردادماه، بانک مرکزی در گزارشی نرخ فروش دلار در بازار بین بانکی و بازار آزاد در بهار سال جاری را اعلام کرد که طبق آن در فروردین‌ماه، دلار در بازار بین بانکی معادل ۴۲۰۰ تومان فروخته شده و در همین ماه این نوع ارز در بازار آزاد به قیمت ۲۶ هزار و ۵۲۵ تومان فروخته شده است. علاوه بر این، اردیبهشت امسال نرخ فروش دلار در بازار بین بانکی و بازار آزاد به ترتیب معادل ۴۲۰۰ و ۲۷ هزار و ۲۳۱ تومان بود و طبق این گزارش در خرداد ماه دلار در بازار بین بانکی معادل ۴۲۰۰ تومان و در بازار آزاد به قیمت ۲۸ هزار و ۷۸۴ تومان فروخته شده است.
حال باید دید چه عواملی بر کاهش و افزایش نرخ دلار اثرگذار است؟ رسول پیرهادی، استاد دانشگاه و پژوهشگر اقتصاد درباره اینکه نرخ دلار تحت تأثیر چه عواملی است به ایسنا، توضیح می‌دهد: طبق اقتصاد کلاسیک، نرخ ارز از طریق تقاضا و عرضه بازار ارز مشخص می‌شود، بنابراین هر عاملی که موجب تغییر تقاضای ارز و یا عرضه ارز شود، مسلماً بر روی نرخ ارز تاثیر خواهد گذاشت.
این مدرس نظریه‌ها و سیاست‌گذاری اقتصادی می‌گوید: عوامل متعددی از جمله سیاست‌های خارجی و انتظارات و ترجیحات مردم و سیاست‌های تورم‌زا و بی‌ثباتگر نقش مهمی در نرخ دلار دارند. قیمت فروش نفت در بازار جهانی رابطه معکوس با نرخ دلار دارد، بنابراین فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت ارزها برخی مشکلات موجود ما در بازارهای جهانی، بر نرخ دلار تأثیر می‌گذارد. سرمایه‌گذاری و توسعه در بخش صنعت نفت و گاز و افزایش توان صادراتی و به دست آوردن بازارهای جدید و سیاست جایگزین می‌تواند بسیار مؤثر و مفید باشد.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از عوامل مهم، میزانِ سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است، گفت: افزایش سرمایه‌گذاری باعث افزایش تولید کالاهای جایگزین واردات می‌شود که در نتیجه تقاضای ارز کاهش یافته و نهایتاً نرخ ارز کاهش خواهد یافت. در اینجا نقش بخش خصوصی کاملاً هویدا است و چنانچه بخش خصوصی توان سرمایه‌گذاری نداشته باشد، جذب سرمایه‌گذاری خارجی بسیار کمک‌کننده است.
او نحوه و شکل تعامل سازنده و فعال و موثر با کشورهای پیشرفته را عامل دیگر موثر بر نرخ دلار می‌داند و می‌گوید: معمولاً در هر کشوری عقب‌نشینی در تعامل سازنده با سایر کشورهای پیشرفته موجب سوختن فرصت‌های خوب برای ایجاد ثبات اقتصادی می‌شود.
این استاد اقتصاد با بیان اینکه وجود تحریم‌ها و تاخیر در لغو آنها یکی از عوامل مهم و مؤثر بر نرخ دلار است، تصریح می‌کند: نقش دیپلماسی و همچنین اراده برای مذاکرات بیش از پیش پر رنگ‌تر شده است.
او با اشاره به مطالعات محمدرضا شریف آزاده و علی حقیقت، می‌گوید: این مطالعات نشان داده که افزایش نرخ رشد فزاینده و بی‌رویه عرضه پول یکی از عوامل مهم در افزایش نرخ دلار است و همچنان این روند ادامه دارد.
پیرهادی همچنین تمایل شدید مردم به خروج دلار به صورت سرمایه‌گذاری در خارج و خرید ملک در خارج از کشور را یکی دیگر از عوامل موثر بر نرخ دلار می‌داند.
او ادامه می‌دهد: کاهش کیفیت و یا عدم‌کیفیت محصولات داخلی موجب افزایش واردات کالاهای خارجی و در نتیجه افزایش نرخ دلار می‌شود.
این مدرس نظریه‌ها و سیاست‌گذاری اقتصاد با اشاره به اینکه افزایش هزینه‌های دولت و به طور کلی کسری بودجه دولت و تأمین مالی از طریق استقراض از بانک مرکزی موجب افزایش پایه پولی و در نتیجه منجر به افزایش نرخ دلار می‌شود، می‌گوید: متاسفانه در دولت‌های مختلف شاهد استقراض و افزایش پایه پولی بودیم.
او با تاکید بر اینکه انتظارات مردم و عوامل روانی بر نرخ دلار تأثیرگذار است، توضیح می‌دهد: به‌عنوان مثال انتظارات مردم در خصوص تداوم و افزایش تورم باعث افزایش نرخ دلار می‌شود. یکی از راه‌های جبران کاهش ارزش پول ملی، اجرای سیاست جایگزینی پول ملی توسط مردم است، بنابراین با افزایش تقاضای خرید دلار، منجر به افزایش نرخ دلار می‌شود، همانطور که اعلام شده حدود ۲۰ میلیارد دلار نزد مردم است. در کشورهای مختلف افزایش نرخ رشد جمعیت، تورم‌زا است و منجر به افزایش نرخ ارز می‌شود.
به اعتقاد این استاد دانشگاه، عوامل دیگری همچون درجه باز بودن اقتصاد، کارآیی تولید، وضعیت تراز پرداخت‌ها و ذخایر ارزی، قوانین و مقررات گمرکی، قیمت طلا، ضعف بنیه صادراتی کشور، امنیتی شدن بازار ارز و . را در تغییرات نرخ ارز موثر می‌داند.
فاکتورهای کلیدی تاثیرگذار بر نرخ ارز
یک کارشناس اقتصادی در کشور بیان کرد: نرخ ارز واقعی، از جمله عواملی است که انحراف آن از مقادیر تعادلی و همچنین بی‌ثباتی در آن می‌تواند عملکرد اقتصاد کلان به ویژه رقابت‌پذیری کشورها را تحت تأثیر قرار دهد.
عوامل بسیاری می‌توانند بر نرخ ارز تاثیر بگذارند. عوامل اقتصادی مانند سیاست‌های پولی و مالی، نرخ بهره، نرخ رشد، نرخ تورم نسبی، رقابت‌پذیری تولیدات کشور در بازارهای جهانی، وضعیت بازارهای جایگزین، میزان بدهی ملی، قدرت ارزهای خارجی، وضعیت واردات و صادرات و به طور کلی تراز پرداخت‌ها از جمله مهم‌ترین عوامل اقتصادی تاثیرگذار بر بازار ارز هستند. البته، نرخ ارز نیز متقابلا می‌تواند بر تمامی این موارد تاثیر بگذارد. علاوه‌بر این عوامل اقتصادی، عوامل و ریسک‌های سیاسی و حتی حوادث طبیعی نیز می‌توانند بر نرخ ارز تاثیر بگذارند.
اما سوال مهم در شیوه تاثیرگذاری این عوامل است، یعنی تغییر در هر یک از عوامل فوق چگونه قیمت ارز را متاثر می‌کند؟ به طور خلاصه می‌توان گفت که قیمت ارز در بازار توسط عرضه و تقاضای ارز تعیین می‌شود، و هر یک از عوامل فوق می‌توانند بر عرضه و تقاضای ارز خارجی اثر بگذارند.
گذشته از کنترل عرضه ارز خارجی، که بیش از هر چیز به میزان صادرات کشور و سیاست‌های ارزی بانک مرکزی وابسته است، مدیریت تقاضا در بازار ارز از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند از نوسانات شدید ارزی بکاهد و به ثبات بیشتر اقتصاد کمک کند. پاسخ به این پرسش که انتظارات از نرخ ارز چگونه شکل می‌گیرد و سیاست‌گذاران چگونه می‌توانند بر آن اثر بگذارند، چندان ساده نیست. با این حال به نظر می‌رسد که اقتصاددانان در مورد چند راهکار کلی برای کنترل انتظارات در بازار ارز، توافق دارند.
مهم‌ترین عامل در کنترل انتظارات در بازار ارز، اعتبار سیاست‌گذار مالی و پولی است. در هنگامه‌های پرتلاطم بازار، سیگنال سیاست‌گذار پولی می‌تواند تا حد زیادی از دامنه نوسانات بکاهد یا بر آن بیفزاید. در واقع سیاست‌گذاران اقتصادی می‌توانند با اثرگذاری فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت ارزها بر پارامتر‌های کلیدی اقتصاد مانند عرضه ارز خارجی، حجم پول، نرخ بهره، و نرخ تورم، بر روند تغییر نرخ ارز در کشور اثر بگذارند.
از این رو بازیگران بازار ارز همواره اظهارات مقامات پولی و مالی را در انتظارات خود دخیل می‌کنند و به آن واکنش نشان می‌دهند. با این حال در صورتی که سیاست‌گذاران نتوانند اهدافی را که اعلام می‌کنند به تحقق برسانند، اعتبار آنها زیر سوال می‌رود و اثرگذاری خود را از دست می‌دهند. هنگامی که سیاست‌گذاران اقتصادی با بسامد بالایی در مورد بازار ارز اظهار نظر کنند و نتوانند تاثیر مورد نظر خود را بر بازار بگذارند، بازیگران بازار ارز به این نتیجه می‌رسند که سیاست‌گذار اعتبار و قدرت لازم برای تاثیرگذاری بر بازار را ندارد و این خود به تلاطمات بیشتر در نرخ ارز دامن می‌زند. یک نمونه بسیار خوب در این زمینه برنامه ثبات اقتصادی ترکیه در سال ۲۰۰۰ بود که بر مبنای هدف‌گذاری برای نرخ ارز طراحی شده بود، اما نهایتا به سرانجام نرسید و اقتصاد ترکیه با یکی از شدیدترین بحران‌های خود در سال ۲۰۰۱ روبه‌رو شد.
از آنجا بود که بانک مرکزی ترکیه هدف‌گذاری نرخ ارز را رها کرد تا اعتبار مخدوش خود را کمی بازیابد و سپس به برنامه جدیدی پرداخت که بر اساس کنترل نرخ بهره طراحی شده بود و نهایتا موفق به مهار تورم و نرخ ارز در این کشور تا سال ۲۰۰۴ شد.
در اکثر کشورهای جهان بانک مرکزی متولی مدیریت بازارهای پولی است. توانایی بانک مرکزی برای اثرگذاری بر نرخ ارز وابستگی مستقیم به ذخایر ارزی این بانک و منابع داخلی آن دارد. اگر تصور بازیگران بازار این باشد که بانک مرکزی منابع لازم برای مداخله موثر بر بازار ارز را دارا است، سیگنال‌های بانک مرکزی می‌تواند اثرگذار باشد.
اما در صورتی که بازیگران بازار ارز بر این باور باشند که منابع بانک مرکزی از استحکام کافی برای تحقق اهداف اعلام شده توسط سیاست‌گذار برخوردار نیست، سیگنال‌های سیاست‌گذار پولی اثرگذاری خود را از دست می‌دهند و به نوسانات بازار افزوده می‌شود. از این رو شاید مهم‌ترین سیگنال سیاست‌گذار پولی از دید بازیگران بازار ارز، اطلاعاتی باشد که در مورد منابع بانک مرکزی اعلام می‌شود.
بر خلاف نظام‌های سنتی پولی که تکیه آنها بر منابع بانک مرکزی بوده است، اساس کار سیستم‌های مدرن پولی بر بازارهای بدهی و شفافیت مالی دولت است. یک نمونه بسیار جالب توجه در این زمینه تجربه پاکستان است که در سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۱ نظام سیاست‌گذاری پولی خود را متحول کرد.
از جمله مهم‌ترین اقداماتی که در این دوره در پاکستان اتخاذ شد می‌توان از تعیین قاعده مالی برای دولت، ممنوعیت استقراض دولت از شبکه بانکی، شفاف‌سازی بدهی دولت و تبدیل بخشی از بدهی‌ها به اوراق قرضه در چارچوبی پایدار، اصلاح رابطه بانک مرکزی و بانک‌های تجاری از طریق افزایش ابزار نظارتی، و همچنین راه‌اندازی کریدور نرخ بهره و انجام عملیات بازار باز برای هدایت نرخ بهره و تورم در محدوده هدف‌گذاری شده نام برد.
به کارگیری این ابزار‌های مدرن، نه تنها دست دولت برای استفاده از منابع بانک مرکزی را می‌بندد، بلکه اعتبار سیاست‌گذار پولی را نیز افزایش می‌دهد و علاوه‌بر آن کنترل پارامتر‌های اقتصادی را آسان‌تر، کم‌هزینه‌تر، و انعطاف‌پذیرتر می‌کند.
در همین رابطه وحید شقاقی شهری کارشناس مسائل اقتصادی درخصوص دلایل افزایش نرخ ارز در کشور به خبرنگار پول نیوز گفت: براساس سیاست‌های کلی نظام، رهبری و مسئولان تمام دولت‌ها نسبت به حفظ ارزش پول حساس بودند و مکررا در این باره صحبت شده و وعده‌هایی داده‌اند، اما نتوانستند ارزش پول ملی را حفظ یا تقویت کنند.
وی افزود: علی‌رغم تلاش‌هایی که بانک مرکزی و دیگر نهاد‌های اقتصادی انجام دادند، اما در تمام دولت‌ها شاهد تضعیف ارزش پول ملی و افزایش قیمت دلار بودیم.
این کارشناس اقتصادی مطرح کرد: روسای بانک مرکزی تمام دولت‌ها این جمله مشابه را گفته‌اند که وضعیت ذخایر ارزی بهتر شده یا مناسب بوده است و موضوع جدیدی نیست.
شقاقی در ادامه عنوان کرد: در ایران وقتی درباره ارزهای خارجی صحبت می‌کنیم مفهوم ذهنی همان دلار است چراکه مردم به سایر ارزهای خارجی توجهی ندارند و توجه‌ها معطوف به دلار است، چون خرید و فروش و ارز حاکم در کشورما دلار است و باید یک منطق علمی در بحث دلار رعایت کنیم که متاسفانه رعایت نمی‌شود.
وی اظهار کرد: برخی از مسئولان همین دولت در گذشته اظهاراتی درباره کنترل بازار داشتند و مدام در فضای مجازی شاهد این مطالبه مردم هستیم که مسئولانی که گفته بودند با تزریق دلار می‌توانیم حتی دلار را به ۵ هزار تومان برسانیم با مبلغ ۵ میلیارد دلار می‌توانیم قیمت دلار را به ۴ هزار تومان برسانیم، الان کجا هستند؟ سوال جامعه این است، این افرادی که در گذشته مدعی بودند و الان مسئولیتی دارند، کجا هستند؟ این نشان می‌دهد که رفتار علمی در رفتار این افراد وجود نداشته است.
شقاقی شهری خاطر نشان کرد: میانگین تورم شرکای اقتصادی ایران مانند چین، ترکیه، امارات، هند، کره جنوبی و آلمان که شرکای اقتصادی اصلی هستند، ۵ درصد است؛ بنابراین فاصله تورم اقتصادی ایران با تورم شرکای اقتصادی بیش از ۴۵ درصد است و این به این مفهوم است که به میزان ۴۵ درصد به قیمت دلار پایان سال ۱۴۰۰ اضافه شود. پایان سال گذشته قیمت دلار حدود ۲۵ هزار تا ۲۶ هزار تومان بود که اگر به این عدد ۴۵ درصد اضافه شود، قیمت دلار تا ۱۰ هزار تومان بالا می‌رود. فقط عامل شکاف تورمی ایران و با شرکای تجاری ایران به تنهایی به بازار ارز فشار می‌آورد و به تنهایی می‌تواند توجیه کننده افزایش ۱۰ هزار تومانی دلار باشد. یعنی تنها این تک عامل باید پایان سال ۱۴۰۱ باعث رسیدن قیمت دلار به ۳۵ هزار تومان می‌شود.
دیدگاه شما