اوراق سلف موازی، محبوب ترین ابزار تامین مالی در بورس کالا و بورس انرژی
اوراق سلف موازی در دو بورس کالا و انرژی، پرطرفدارترین ابزار تامین مالی است.
به گزارش «کالاخبر»؛ یکی از ماموریت های بازار سرمایه، تامین مالی بنگاه های اقتصادی است تا هدف انتقال تدریجی نقطه اتکای اقتصاد ایران از بانک ها به بازار سرمایه محقق شود. دستیابی به این هدف گذاری راهبردی در گرو ایجاد و تقویت الزاماتی است که تسهیل تامین مالی از کلیدی ترین آنهاست. ابزارهای متفاوتی برای تامین مالی شرکت ها در بازار سرمایه فعال هستند اما اوراق سلف موازی استاندارد در دو بورس کالا و انرژی، پر طرفدارترین ابزار تامین مالی است.
اوراق سلف موازی چیست؟
اوراق سلف موازی استاندارد، ابزار تأمین مالی است که بر مبنای قرارداد سلف منتشر میشود و براساس آن عرضهکننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش میرساند تا در دوره تحویل به خریدار تحویل دهد. دارنده اوراق میتواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد در بازار ثانویه به فروش رساند، یا در سررسید با شرایط از پیش تعیین شده، تسویه نقدی کند و یا در دوره تحویل اقدام به دریافت فیزیکی دارایی نماید.
از ویژگی های مهم این ابزار می توان به دوره حیات آن اشاره کرد؛ دوره عمر اوراق، معمولا یک تا دو سال است و طی دوره عمر اوراق، سود به دارندگان اوراق پرداخت نمیشود و اصل و سود اوراق در انتهای دوره به صورت یکجا بازپرداخت میشود. اوراق مذکور دارای حداقل سود تضمین شده هستند که این سود براساس رشد قیمت دارایی (کالا) پایه تا سقف مشخصی میتواند رشد کند.
مزایای قرارداد سلف موازی
قراردادهای سلف یکی از قراردادهای اصلی در بازارهای سنتی و مدرن بوده که مطابق با آن، کل ثمن خرید توسط خریدار در ابتدا پرداخت و کالا در سررسید معین از فروشنده تحویل میشود. به این ترتیب فروشنده قبل از اینکه محصول مورد انتظار خریدار را تولید کند، کل وجه آن را دریافت کرده و نهتنها از وجود خریدار برای محمولههای تولیدی خود اطمینان مییابد، بلکه منابع مالی مورد نیاز نیز تامین میشود. این روش تامین مالی به دلیل نداشتن محدودیتها و شرایط دشوار تامین مالی از روشهایی مانند استقراض از بانکها، انتشار اوراق دیگر و غیره همواره مورد نظر بسیاری از فعالان اقتصادی بوده است.
در حقیقت سلف موازی استاندارد علاوه بر تأمین مالی تولیدکننده، در اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز بهعنوان نوعی سرمایهگذاری تلقی میشود. در سلف موازی به نسبت سایر روش ها، قدرت نقدشوندگی بالاتر رفته و تراکنش مالی بیشتری در آن صورت میپذیرد و از طرفی ریسک آن کمتر شده است.
قرارداد سلف موازی دارای مزایای متفاوتی است که از جمله آن میتوان به امکان کشف قیمت بهصورت لحظهای و روزانه برای کالاها اشاره کرد، یعنی همواره قیمت کالاها براساس خریدوفروش اوراق مشخص هستند و در نتیجه قیمتها شفافتر هستند.
ضمن اینکه قرارداد سلف موازی بهخوبی ریسک را پوشش میدهد و در این زمینه بهتر از قرارداد سلف عمل میکنند، زیرا اجازه تغییر وضعیت را به خریدار میدهد. بهعنوان مثال یک خریدار پس از مدتی و قبل از سررسید، دیگر نیازی به کالا ندارد و میتواند در بازار ثانویه قرارداد خود را با قیمتی مناسب به فروش رساند. این موضوع علاوه بر اینکه از ریسک میکاهد، قدرت نقدشوندگی را نیز بالا میبرد که از دیگر مزیتهای قراردادهای سلف موازی است.
تاریخچه اوراق منتشر شده
در بررسی تاریخچه شرکت هایی که تاکنون با انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا تامین مالی کرده اند، باید به سال ۹۳ برگردیم. شرکت صنعتی و معدنی گل گهر نخستین شرکتی بود که در ۲۲ تیر ماه سال ۹۳ به میزان ۸۳ میلیارد تومان از بورس کالا تامین مالی کرد. در ادامه نیز شرکت های معتبر زیادی راهی تالار نقره ای شدند تا بدون محدودیت های سیستم بانکی، سرمایه در گردش خود را با انتشار اوراق سلف موازی استاندارد تامین کنند. فهرست زیر حاوی شرکت هایی است که تاکنون از این روش معاملاتی بهره برده اند.
اوراق سلف موازی چیست؟ مزایای تامین مالی از این روش چیست؟
طرح اوراق سلف موازی استاندارد این روزها به یک بحث داغ تبدیل شده است؛ طرحی که در راستای تامین منابع مالی مورد نیاز دولت، جمعآوری نقدینگی از سطح جامعه و البته کاهش تورم ارائه شده است و اگر همه چیز خوب پیش برود، هم به نفع دولت خواهد بود و هم سود مناسبی نصیب مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ سرمایهگذاران خواهد کرد. در این مطلب، اوراق سلف موازی را به شما معرفی میکنیم و جزئیاتی را درباره طرح دولت بررسی خواهیم کرد.
منظور از اوراق سلف موازی چیست؟
قراردادهای سلف یکی از قراردادهای پرکاربرد محسوب میشوند که هم در بازارهای سنتی و هم در بازارهای مدرن کاربرد دارند. در قرارداد سلف، یک کالا یا دارایی به عنوان پایه در نظر گرفته میشود. برای مثال در طرح جدید دولت، نفت به عنوان پایه قرارداد در نظر گرفته شده است. خریدار، تمامی بها را در ابتدا میپردازد و در موعد سررسید، کالا را دریافت میکند. موعد سررسید معمولا بین یک تا دو سال است و بنابراین این اوراق، به عنوان ابزار تامین مالی کوتاهمدت شناخته میشوند.
در این روش، فروشنده قبل از تولید محصول، تمامی بهای آن را دریافت میکند. این مسئله از دو جهت به نفع فروشندگان است: نخست این که نیازی نیست نگران پیدا کردن خریدار برای محصول خود باشند و دوم، منابع مالی مورد نیازشان مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ تامین میشود. اوراق سلف موازی، محدودیتها و دشواریهای وامهای بانکی و اوراق دیگر را ندارند و به همین دلیل، توانستهاند تا حدود زیادی توجه فعالان عرصه اقتصاد را به خود جلب کنند.
سود اوراق سلف موازی چگونه پرداخت میشود؟
همان طور که اشاره کردیم، اوراق سلف موازی سررسید یک تا دو ساله دارند. در این مدت به دارندگان اوراق سودی پرداخت نمیشود و اصل پول به همراه سود آن در پایان دوره به صورت یک جا پرداخت خواهد شد. این اوراق حداقل سود تضمینشده دارند. یعنی بدون توجه به رشد یا سقوط قیمت کالای پایه، درصد مشخصی از سود به دارندگان پرداخت میشود. با رشد قیمت دارایی پایه، این سود نیز تا سقف مشخصی امکان رشد خواهد داشت.
خریداران میتوانند تا پایان دوره، اوراق را نزد خود نگه دارند یا هر زمان که خواستند آن را در بورس به فروش برسانند. این ویژگی قابلیت نقدشوندگی اوراق سلف موازی را بالا میبرد و ریسک آن را کمتر مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ میکند.
مزایای تامین مالی از طریق اوراق سلف موازی استاندارد
اوراق سلف موازی مزایای متعددی دارند که به برخی از آنها اشاره کردیم. موارد زیر را میتوان به عنوان مزایای این اوراق مطرح کرد:
- در این گونه اوراق، کشف قیمت به صورت لحظهای و بر اساس خرید و فروشها انجام میشود و بنابراین شفافیت بیشتری دارد.
- این قرارداد ریسک پایینی دارد، زیرا یک درصد سود تضمینی برای آن در نظر گرفته شده است.
- قید موازی در این نوع اوراق، به معنای امکان فروش آنها در بازار ثانویه است. خریداری که قبل از موعد سررسید بخواهد پول خود را نقد کند، میتواند تغییر وضعیت دهد و اوراق را با قیمت مناسب به فروش برساند.
- قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و این مسئله موجب میشود مردم رغبت بیشتری به سرمایهگذاری در آن نشان دهند.
اوراق سلف موازی دولتی چه ویژگیهایی دارد؟
احتمالا خبرهای مربوط به اوراق سلف موازی استاندارد دولتی را شنیدهاید. طرحی که با مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ وعده گشایش اقتصادی ارائه شده و در همین مدت کوتاه، موافقان و مخالفان سرسختی پیدا کرده است. دارایی پایه این اوراق، نفت است. در حقیقت دولت نفت را به مردم پیشفروش میکند.
در حال حاضر، قیمت نفت سنگین ایران در حدود ۴۴ دلار و نرخ ارز نیز در سامانه سنا در حدود ۲۲ هزار تومان است. با توجه به این اعداد، فروش اوراق میتواند در طول یک سال آینده، مبلغی در حدود ۱۹۳ هزار میلیارد تومان نصیب دولت کند.
همان طور که گفتیم سررسید اوراق سلف موازی تا دو سال است و این یعنی دولت پیشبینی کرده است که تا دو سال آینده وضعیت درآمدهای ارزی تغییر میکند؛ این تغییر یا از طریق مذاکره و رفع تحریمها امکانپذیر است یا از طریق ایجاد کانالهای جدید فروش نفت. برای مثال ممکن است کشور چین مقدار بیشتری از نفت ایران را خریداری کند که در این صورت، گشایشی در زمینه درآمدهای ارزی پدید خواهد آمد.
در نتیجه این وضعیت، اوراق سلف موازی که بر پایه نفت عرضه شده بودند نیز سود خواهند کرد و این شرایط، هم به نفع دولت است و هم سرمایهگذاران. با عرضه این اوراق، دولت حجم عظیمی از نقدینگی موجود در جامعه را به خود جذب میکند و از آن در راستای تامین منابع مالی و اجرای طرحهای توسعه مرتبط با حوزه نفت بهره میبرد.
برای جذابتر کردن سرمایهگذاری در این طرح، دولت ویژگیهای مختلفی را در نظر گرفته است. مهمترین نکته این است که این اوراق بدون ضرر هستند. حتی با کمتر شدن قیمت نفت و دلار نیز یک درصد سود تضمینشده برای خریداران وجود خواهد داشت.
گفته میشود نرخ سود اوراق سلف موازی، معادل نرخ سود سپردههای بلندمدت بانکی در نظر گرفته میشود. در این حالت، حتی اگر قیمت نفت افت کند، سرمایهگذار نه تنها ضرر نخواهد کرد بلکه در موعد سررسید سودی معادل سود سپردههای بانکی را نیز دریافت میکند. در صورت افزایش قیمت نیز، هم از رشد قیمتها بهرهمند میشود و هم سود بانکی را دریافت میکند. این مسئله به ویژه برای افرادی که قصد سرمایهگذاری دو ساله دارند بسیار جذاب خواهد بود.
دارندگان اوراق که قبل از موعد سررسید و در بازار ثانویه قصد فروش داشته باشند، لازم است به این نکته توجه کنند که قیمت اوراق در بازار، به انتظار بستگی دارد. قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و اما قیمت آنها به وضعیت بازار بستگی دارد. البته حتی در صورتی که خریداری نباشد، میتوانید اوراق را به فروش برسانید؛ زیرا احتمالا یک بازارگردان برای این اوراق در نظر گرفته میشود.
این طرح مخالفانی نیز دارد. به ویژه برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقدند که فروش اوراق سلف موازی ممکن است پر خطر باشد. در صورتی که پیشبینیهای دولت در زمینه رشد قیمت نفت و حل مشکلات ارزی به وقوع نپیوندد، تامین هزینه و تعهد به دولت بعدی تحمیل خواهد شد و در زمان سررسید اوراق، دولت جدید مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ با چالش تامین حجم زیادی منابع مالی مواجه میشود. لازم به ذکر است که نرخ فروش نفت در زمان سررسید بر اساس قیمت دلار در همان تاریخ در سامانه سنا مشخص خواهد شد.
جمعبندی
تحریمها و محدودیت فروش نفت، اقتصاد کشور را با مشکلات جدی مواجه کرده است و دولت همواره به دنبال مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ راهکار جدیدی برای رفع این مشکلات است. اوراق سلف موازی استاندارد بر پایه نفت راهکار جدیدی است که با جمعآوری نقدینگی از مردم و تبدیل درآمد آتی به درآمد فعلی، سعی در تامین منابع مالی دولت و کنترل نقدینگی دارد. این اوراق با امید به بهبود وضعیت نفت و دلار در دو سال آینده منتشر میشوند، اما در هر صورت، برای سرمایه مردم، ریسکی در پی نخواهند داشت.
اوراق سلف موازی در بورس چیست و چه مزایایی دارد؟
یکی از مهمترین مباحثی که در بازار بورس به تازگی مطرح شده است، اوراق سلف موازی است که به منظور تامین مالی دولت و جمع آوری نقدینگی مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ ایجاد شده است. هدف از نوشتن این پست پاسخ دادن به سوالاتی مانند: اوراق سلف موازی در بورس چیست و چه مزایایی دارد؟ منظور از اوراق سلف موازی در بورس چیست؟ مزایای اوراق سلف موازی در بورس چیست؟ ویژگی اوراق سلف موازی چیست و … به طور خلاصه باید گفت که، در قرارداد سلف، کالا و یا دارایی را به عنوان پایه در نظر میگیرند و خریدار این اوراق باید تمامی بها و ارزش آن کالا و یا دارایی را بپردازد و در زمانی که در سر رسید ذکر شده است کالا یا دارایی را دریافت کند. در ادامه به توضیحات بیشتری از اوراق سلف موازی می پردازیم.
اوراق سلف موازی در بورس چیست و چه مزایایی دارد؟
مواردی که در این پست مورد بررسی قرار می گیرند:
- اوراق سلف موازی در بورس چیست؟
- ویژگی اوراق سلف موازی چیست؟
- معیارهای انتخاب کالای پایه در قرارداد سلف موازی
- مزایای اوراق سلف موازی چیست؟
اوراق سلف موازی در بورس چیست؟
اوراق سلف موازی
اوراق سلف موازی در واقع یک ابزار تامین مالی کوتاه مدت برای دولت است که منجر به تامین مالی شده و به منظور جمع آوری نقدینگی صورت میگیرد. اوراق سلف موازی بر مبنای قرارداد سلف مورد معامله قرار می گیرند و بر این اساس کالایی به عنوان پایه مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ انتخاب شده و عرضه کننده این اوراق سلف موازی متعهد میشود که مقدار مشخص و معینی از کالا یا دارایی پایه را که در قرارداد سلف ذکر شده است در ازای دریافت پول نقد به فروش میرساند و در زمانی که در قرارداد ذکر شده است کالا و یا دارایی را به خریدار تحویل دهد.
دارنده اوراق میتواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش رساند، یا در سررسید با شرایط از پیش تعیین شده تسویه نقدی کند و یا در دوره تحویل اقدام به دریافت فیزیکی دارایی کند. باید به این نکته اشاره کنیم که موعد سررسید اوراق سلف موازی معمولا بین 1 الی 2 سال است و به همین دلیل است که اوراق سلف موازی به عنوان یک ابزار تامین مالی کوتاه مدت شناخته میشود.
در مدت 1 الی 2 ساله ایی که ذکر شد به افرادی که اوراق سلف موازی را دارا هستند سود پرداخت نمیشود و اصل پول و سود در پایان دوره به صورت یک جا پرداخت میشود.
ویژگی اوراق سلف موازی چیست؟
برای افرادی که تازه وارد بورس شده اند و به تازگی اقدام به خرید و فروش سهام کرده اند طبیعی است که این اصطلاحات برایشان تازگی داشته باشد و ندانند که منظور از اوراق سلف موازی در بورس چیست؟ از اوراق سلف موازی هم در بازار مدرن و هم در بازار سنتی میتوان استفاده کرد و تنها کافی است که کالا و یا دارایی را به عنوان پایه مد نظر قرار داد و قراداد سلف را منعقد کرد.
فردی که اوراق سلف موازی را دارا است تا پایان تاریخ سررسید سودی دریافت نخواهد کرد و در زمان پایان دوره اصل پول و سود را دریافت می کند. یکی از مزیت های اوراق سلف موازی این است که حداقل سود تضمین شده دارند و همین موضوع باعث میشود که حتی با کاهش قیمت کالای پایه درضد معینی از سود به دارندگان اوراق سلف موازی تعلق می گیرد و در صورت رشد قیمت کالای پایه، سود ذکر شده تا سقف مشخص و معینی بیشتر میشود و همین امر به نفع دارندگان اوراق سلف موازی است.
در قرارداد سلف موازی، خریدار این اختیار را دارد که قبل از تاریخ سررسید، قرارداد را به شخص ثالث واگذار کند. در قرارداد سلف موازی، ابتدا دارایی پایه در بازار اولیه عرضه شده و توسط خریداران مورد معامله قرار میگیرد. سپس خریداران با تسویه قرارداد با فروشنده میتوانند در بازار ثانویه، دارایی خریداری شده را به شکل سلف موازی استاندارد عرضه می کنند.
معیارهای انتخاب کالای پایه در قرارداد مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ سلف موازی
در قسمت فوق به این موضوع اشاره شدکه برای اوراق سلف موازی باید یک کالا و یا دارایی به عنوان کالای پایه در نظر گرفته شود و معاملات بر روی آن انجام شود. حال سوال اساسی که مطرح میشود که آیا این کالا باید مانند سهام بنیادی باشد؟ معیار انتخاب کالای پایه در قرارداد سلف موازی چیست؟ یک کالای پایه چه ویژگی هایی میتواند داشته باشد؟
معیارهای انتخاب کالای پایه در قرارداد سلف موازی:
- امکان خرید کالا و یا دارایی برای همه مردم فراهم باشد.
- بازار سلف فعال وجود داشته باشد
- دارای نقدینگی زیاد در آن کالا
- منظور از سهم بنیادی چیست؟
- اوراق مشارکت چیست و نحوه خرید و فروش آن در بورس و خارج از چگونه است؟
مزایای اوراق سلف موازی چیست؟
همه این مباحث مطرح شد تا به سوالاتی مانند، اوراق سلف موازی در بورس چیست و چه مزایایی دارد؟ منظور از اوراق سلف موازی در بورس چیست؟ پاسخ دهیم.
با توجه به توضیحات و ویژگی هایی که از اوراق سلف موازی ذکر شد، شاید برای برخی از سرمایه گذاران و سهامدارن این سوال پیش بیاید که ” مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ ” در ادامه به توضیح این مسئله میپردازیم که مزایای اوراق سلف موازی چیست؟
قرارداد یا اوراق سلف چیست و چه کاربردی دارد؟
خرید و فروش اوراق سلف، قراردادی است که در آن عرضهکننده (فروشنده)، به ازای دریافت وجه نقد، بخشی از دارایی خود را به فروش میرساند. به بیان دیگر عقد سلف، قراردادی است که فروشنده با دریافت وجه نقد از خریدار، تعهد مینماید تا در یک تاریخ مشخص، کالا را به مشتری تحویل بدهد. سودی که خریدار از دریافتِ با تأخیر کالای خود کسب میکند، معادل قیمت پایینتری است که پرداخت مینماید.
فرض کنید آقای غفاری که مدیر کارخانه “سلفسازان” است، پیشبینی میکند در 4 ماه آینده به 25 هزار واحد کالا نیازمند است. بنابراین تصمیم به خرید کالای مورد نظر خود میگیرد. آقای غفاری، در روند جستجو برای پیدا کردن تولید کنندگان کالای مورد نظر، متوجه میشود که کارخانه “سلفکاران”، کالای مورد نیاز او را تولید میکند ولی برای ادامه تولیدات نیازمند وجه نقد است. در نتیجه او با پیشنهاد عقد سلف به سراغ مدیر کارخانه “سلفکاران” میرود.
در نتیجه آقای غفاری موفق شده است تا با قیمت پایینتر کالای مورد نیاز 4 ماه آینده خود را دریافت کند و فروشنده هم موفق به دریافت وجه نقد برای ادامه تولیدات خود شده است. که به این نوع معاملات، قرارداد سلف میگویند.
آیا طرفین با عقد سلف، محدودیت هایی را در تجارت خود تجربه خواهند کرد؟
در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که بله، قرارداد سلف دو طرف معامله را با محدودیتهایی روبهرو خواهد کرد که عبارتند از:
- غیر قابل انتقال بودن اوراق سلف
- عدم وجود بازار ثانویه برای معامله اوراق سلف
- روبرو شدن با مشکلات نقدشوندگی
آیا برای حل مشکلات قرارداد سلف، راهکاری وجود دارد؟
قرارداد سلف موازی استاندارد که مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ از عقد سلف مشتق شده است، از ابزارهای بورس کالا به حساب میآید و قابلیت معامله در بازارهای ثانویه را دارد. به این ترتیب، راهکاری مناسب برای حل مشکلات این نوع از معاملات است.
در واقع با کمک قرارداد سلف موازی استاندارد، دارنده و یا خریدار قرارداد، میتواند پیش از رسیدن به سررسید تعیین شده در قرارداد، معادل دارایی پایه خریداری شده را به شخص دیگری واگذار کند.
در رابطه با معاملات سلف موازی این نکته را در نظر بگیرید که، اهرمی تحت عنوان فروش استقراضی وجود ندارد و به این ترتیب، محدودیتهای قراردادهای سلف از بین میرود و میتواند در کنار تأمین مالی تولید کننده، در بورس کالا و اوراق بهادار آن، به عنوان نوعی سرمایهگذاری قرار بگیرد.
عقد سلف در بازار بورس به چه معناست؟
به موجب این قرارداد، بین خریدار و فروشنده توافق میشود که طی پرداخت مقدار مشخصی پول در زمان معین، کالا از طرف فروشنده به خریدار تحویل داده شود. براساس عقد سلف در بازار بورس، قیمت کالا و تمامی مبلغ معامله، در روز قرارداد تعیین شده و توسط خریدار پرداخت خواهد شد.
مزایای قرارداد سلف موازی برای فروشنده
- تأمین سرمایه اولیه برای تولید کالا
- تسریع در روند چرخه عملیات تولیدی
مزایای قرارداد سلف موازی برای خریدار
خریدار به این امید که قیمت کالای خریداری شده در آینده افزایش مییابد، وارد این معامله میشود.
به این نکته توجه کنید که معاملات سلف تا حدودی در دسته معاملات آتی قرار میگیرد با این تفاوت که کل مبلغ در ابتدا از سمت خریدار پرداخت شده و تحویل کالا در زمان تعیین شده از جانب فروشنده انجام میشود. البته این تحویل از سمت سازمانهای نظارتی بورس تضمین خواهد شد.
چرا قرارداد سلف موازی را انتخاب کنیم؟ 
همانطور که در بالا نیز متذکر شدیم، قرارداد سلف موازی، کمبودهای عقد سلف را پوشش میدهد و علاوه بر اینکه نیاز تولید کننده را تأمین مینماید، در بازار اوراق بهادار، به عنوان نوعی سرمایهگذاری در نظر گرفته میشود.
در زیر به صورت موردی، مزایای سلف موازی را بیان میکنیم:
- به دلیل وجود بازارگردانها، قدرت نقدشوندگی بالایی دارند.
- با توجه به قدرت نقدشوندگی بالا، تراکنش مالی بالایی را نیز تجربه میکند.
- امکان واگذاری قرارداد به اشخاص دیگر را فراهم میکند.
- به این دلیل که به خریدار اجازه تغییر وضعیت در معامله را میدهد، ریسک بیشتری را نیز پوشش میدهد.
- با توجه به این امر که قیمت کالا، براساس خرید و فروش اوراق مشخص میشود، امکان کشف قیمت به صورت لحظهای را فراهم میکند و به این ترتیب، قیمتهای شفافتری از کالاها را خواهیم داشت.
اگر شما شخصیت حقیقی و یا حقوقی هستید که جذب مزایای اوراق سلف موازی شدید و تمایل دارید که از این اوراق به سود برسید، میتوانید با دریافت کد سجام و کد بورسی و از طریق صفحه معاملاتی خود اقدام به خرید صکوک سلف نمایید.
اوراق سلف موازی | اوراق سلف موازی استاندارد چیست؟
بحثی که این روزها تنور آن خیلی داغ شده و در اخبار و فضای مجازی واکنش های زیادی را در بر داشته، بحث طرح اوراق سلف موازی استاندارد است. جالب است بدانید که طرح اوراق سلف موازی طرحی که در راستای تامین منابع مالی مورد نیاز دولت، جمع آوری نقدینگی از سطح جامعه و البته کاهش تورم ارائه شده است و چنانچه همه چیز خوب پیش برود، هم به نفع دولت خواهد بود و هم سود مناسبی نصیب سرمایه گذاران این طرح می شود. طرح اوراق سلف موازی استاندارد طرحی است که احتمالا درمورد آن اطلاعات کمی دارید و یا از آن چیزی نمی دانید. در این مقاله به بررسی و شناخت بیشتر این طرح می پردازیم که قطعا میتواند جذابیت های زیادی برای سرمایه گذاران و فعالان بازارهای مالی مخصوصا بورس داشته باشد.
اوراق سلف موازی در بورس
اوراق سلف موازی استاندارد ابزار تامین مالی کوتاه مدتی است که بر مبنای قرارداد سلف انتشار می یابد و طبق آن عرضه کننده مقدار معینی از دارایی پایه رامطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد می فروشد تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
دارنده اوراق می تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد بفروشد، یا در سررسید با شرایط از پیش تعیین شده تسویه نقدی کند و یا در دوره تحویل برای دریافت فیزیکی دارایی اقدام کند.
اوراق سلف موازی چیست؟
امروزه قراردادهای سلف یکی از قراردادهای پرکاربرد به حساب می آید که هم در بازارهای سنتی و هم در بازارهای مدرن دنیا بسیار پرکاربرد است. در قرارداد اوراق سلف، یک کالا یا دارایی به عنوان پایه و اساس قرارداد در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال در طرح جدید دولت که طرح پیش فروش بشکه های نفت است، نفت به عنوان پایه و اساس قرارداد در نظر گرفته شده است. خریدار، همه بها را در ابتدا می پردازد و در موعد سر رسید، کالا را دریافت می کند. همین طور موعد سر رسید این اوراق اغلب بین ۱ الی ۲ سال است، لذا این اوراق، به عنوان ابزار تامین مالی بلند مدت نیز شناخته می شود.
ویژگی های اوراق سلف موازی دولتی
احتمالا خبرهای مربوط به اوراق سلف موازی استاندارد دولتی را شنیده اید. طرحی که با وعده گشایش اقتصادی ارائه شده و در همین مدت کوتاه، موافقان و مخالفان سرسختی پیدا کرده است. دارایی پایه این اوراق، نفت است. در واقع دولت نفت را به مردم پیش فروش می کند. با توجه به قیمت نفت سنگین و دلار و نرخ ارز در سامانه سنا، فروش اوراق می تواند در طول ۱ سال آینده، مبلغی در حدود ۱۹۳ هزار میلیارد تومان نصیب دولت کند!
همان طور که گفتیم سررسید اوراق سلف موازی تا ۲ سال است و این یعنی دولت پیش بینی کرده است که تا ۲ سال آینده وضعیت درآمدهای ارزی تغییر می کند، این تغییر یا به وسیله مذاکره و رفع تحریم ها امکان پذیر است یا از طریق ایجاد کانال های جدید فروش نفت. به عنوان مثال امکان دارد کشور چین مقدار بیشتری از نفت ایران را خریداری کند که در این صورت، گشایشی در زمینه درآمدهای ارزی پدید می آید.
در نتیجه این وضعیت، اوراق سلف موازی که بر پایه نفت عرضه شده بودند نیز سود خواهند کرد و این شرایط، هم به نفع دولت است و هم سرمایه گذاران. با عرضه این اوراق، دولت حجم عظیمی از نقدینگی موجود در جامعه را به خود جذب می کند و از آن در راستای تامین منابع مالی و اجرای طرح های توسعه مرتبط با حوزه نفت استفاده می کند. به منظور جذاب تر کردن سرمایه گذاری در این طرح، مزایای اوراق سلف موازی چیست؟ دولت ویژگی های گوناگونی را در نظر گرفته است. حائز اهمیت ترین نکته این است که این اوراق بدون ضرر هستند. حتی با کمتر شدن قیمت نفت و دلار نیز یک درصد سود تضمین شده برای خریداران وجود دارد.
می گویند نرخ سود اوراق سلف موازی، معادل نرخ سود سپرده های بلندمدت بانکی است، بدین صورت حتی چنانچه قیمت نفت افت کند، سرمایه گذار نه تنها ضرر نمی کند، بلکه در موعد سررسید سودی معادل سود سپرده های بانکی را نیز دریافت خواهد کرد. در صورت افزایش قیمت نیز، هم از رشد قیمت ها استفاده می کند و هم سود بانکی را دریافت خواهد کرد. این مسئله به خصوص برای افرادی که قصد سرمایه گذاری ۲ ساله دارند بسیار جذاب خواهد بود.
دارندگان اوراق که پیش از موعد سررسید و در بازار ثانویه قصد فروش داشته باشند، نیاز است توجه داشته باشید که قیمت اوراق در بازار، به انتظار بستگی خواهد داشت. قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و اما قیمت آن ها به وضعیت بازار وابسته خواهد بود. البته حتی در صورتی که خریداری وجود نداشته باشد، می توانید اوراق را به فروش برسانید، به خاطر این که احتمالا یک بازارگردان برای این اوراق در نظر گرفته شده است تا مشکلی از بابت نقدشوندگی این اوراق وجود نداشته باشد.
البته باید در نظر داشت که این طرح مخالفانی نیز دارد؛ به خصوص برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر این باورند که فروش اوراق سلف موازی امکان دارد پر خطر باشد. در صورتی که پیش بینی های دولت در زمینه رشد قیمت نفت و حل مشکلات ارزی به وقوع نپیوندد، تامین هزینه و تعهد به دولت بعدی تحمیل خواهد شد و در زمان سررسید اوراق، دولت جدید با چالش تامین حجم زیادی منابع مالی روبرو می شود. شایان ذکر است که نرخ فروش نفت در زمان سررسید طبق قیمت دلار در همان تاریخ در سامانه سنا تعیین می شود.
نحوه پیش فروش اوراق سلف موازی
در این روش، فروشنده پیش از تولید محصول، تمامی بهای آن را دریافت خواهد کرد و این مسئله از دو جهت به نفع فروشندگان خواهد شد؛ اول این که جای نگرانی به جهت نبودن خریدار برای محصول وجود ندارد و دوم این که، منابع مالی مورد نیازشان تامین می شود. اوراق سلف موازی، محدودیت ها و سختی های وام های بانکی و اوراق دیگر را ندارد و از همین روی توانسته است تا حدود زیادی توجه فعالان عرصه اقتصاد و تحلیل گران بازارهای مالی را به خود جلب نماید.
نحوه پرداخت سود اوراق سلف موازی چگونه
اوراق سلف موازی سررسید ۱ تا ۲ ساله دارند. در این مدت به دارندگان اوراق سودی پرداخت نمی شود و اصل پول به همراه سود آن در پایان دوره به صورت یک جا پرداخت می شود. این اوراق حداقل سود تضمین شده دارند. یعنی بدون توجه به رشد یا سقوط قیمت کالای پایه، درصد مشخصی از سود به دارندگان پرداخت می شود.
با رشد قیمت دارایی پایه، این سود نیز تا سقف مشخصی امکان رشد دارد. خریداران قادرند تا پایان دوره، اوراق را نزد خود نگه دارند یا هر زمان که خواستند آن را در بورس بفروشند. این موضوع قابلیت نقدشوندگی اوراق سلف موازی را افزایش می دهد و ریسک آن را کمتر خواهد شد. ویژگی های حائز اهمیت این ابزار به شرح زیر است؛
- دوره عمر اوراق بین ۱ تا ۲ سال در نظر گرفته شده است؛ طی دوره عمر اوراق، سود به دارندگان اوراق پرداخت نمی شود.
- اصل و سود بدهی در انتهای دوره به صورت یکجا بازپرداخت خواهد شد؛ اوراق دارای حداقل سود تضمین شده هستند که این سود طبق رشد قیمت دارایی پایه تا سقف مشخصی می تواند افزایش یابد.
مزایای تامین مالی از طریق اوراق سلف موازی استاندارد
- این قرارداد ریسک پایینی دارد، به خاطر این که یک درصد سود تضمینی برای آن در نظر گرفته شده است.
- قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و این مسئله باعث می شود مردم رغبت بیشتری به سرمایه گذاری در آن نشان دهند.
- در این گونه اوراق، کشف قیمت به صورت لحظه ای و طبق خرید و فروش ها انجام می شود و لذت شفافیت بیشتری دارد.
- قید موازی در این نوع اوراق، به معنای امکان فروش آن ها در بازار ثانویه است. خریداری که قبل از موعد سررسید بخواهد پول خود را نقد کند، می تواند تغییر وضعیت دهد و اوراق را با قیمت مناسب بفروشد.
طرح پیش فروش این اوراق به نفع مردم است یا به نفع دولت؟
اوراق سلف موازی که بر پایه نفت عرضه می شود نیز سود خواهند کرد و این شرایط، هم به نفع دولت است و هم به نفع سرمایه گذاران؛ با عرضه این اوراق، دولت حجم عظیمی از نقدینگی موجود در جامعه را به خود جذب می کند و از آن در راستای تامین منابع مالی و اجرای طرح های توسعه مرتبط با حوزه نفت استفاده می کند. همچنین دولت ویژگی های گوناگونی را جهت جذاب تر کردن این طرح در نظر گرفته است. حائز اهمیت ترین نکته در رابطه با اوراق سلف موازی این است که این اوراق بدون ضرر هستند؛ حتی با کمتر شدن قیمت نفت و دلار نیز یک درصد سود تضمین شده برای خریداران وجود دارد.
تفاوت سلف موازی استاندارد با دیگر اوراق سلف
طبق شرع یکی از شرایط اصلی در معاملات این است که تا وقتی که شخصی مالک کالایی نباشد نمی تواند آن را به دیگری واگذار نماید، بر همین اساس معاملات ثانویه اوراق سلف دارای اشکال شرعی خواهد بود از این رو طبق مصوبه کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، سرمایه گذاران به واسطه عقد سلف موازی استاندارد که همزمان با انجام خرید و فروش بین معامله گران منعقد می شود می توانند به معاملات ثانویه اوراق بپردازند.
به عبارتی خرید و فروش قراردادهای سلف در بازار ثانویه، مصداق خرید و فروش مبیع سلف پیش از سررسید است که مشهور فقیهان شیعه مخالف آن است، این مسئله هرچند از دید فقهی محل بحث و گفتگوی علمی است، ولی برای ابزارسازی نیاز به راهکاری مطابق فتوای مشهور است و راهکار ترکیبی قرارداد سلف موازی و حواله برای حل مشکل بازار ثانویه صحیح است؛ به این بیان که خریدار سلف، به فروش مقدار معینی کالا به صورت سلف مستقل اقدام کرده و جهت دریافت کالا به فروشنده نخست سلف حواله می دهد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
تحریم ها و محدودیت فروش نفت، اقتصاد کشور را با مشکلات جدی مواجه کرده است و دولت همواره به دنبال راهکار جدیدی برای رفع این مشکلات است. اوراق سلف موازی استاندارد بر پایه نفت راهکار جدیدی است که با جمع آوری نقدینگی از مردم و تبدیل درآمد آتی به درآمد فعلی، سعی در تامین منابع مالی دولت و کنترل نقدینگی دارد. این اوراق با امید به بهبود وضعیت نفت و دلار در دو سال آینده منتشر می شوند، ولی در هر صورت، برای سرمایه مردم، ریسکی در پی ندارد.
امیدوارم از این مقاله آموزشی با عنوان اوراق سلف موازی استاندارد نهایت استفاده رو برده باشید.
هر گونه سوال و یا ابهامی بود، از طریق بخش ارسال نظرات و دیدگاه ها با و دیگر مخاطبان در میان بگذارید، همچنین نظرات و تجربیات خود درباره خرید اوراق سلف موازی در بورس و همین طور نحوه خرید و فروش اوراق سلف موازی را با ما و دیگر مخاطبان کد بورسی به اشتراک بگذارید تا از تجربیات شما هم استفاده کنیم.
دیدگاه شما