با نرم‌افزار حسابداری آنلاین فینتو، شما به راحتی می‌توانید با نرم‌افزارهای پیچیده خداحافظی کنید و مدیریت تمام نیازهای کسب و کار خود را با یک راه حل حسابداری ساده انجام دهید. فینتو به عنوان نرم‌افزار مبتنی بر ابر، مزایای بیشماری دارد که برای آگاهی بیشتر می توانید به صفحه زیر مراجعه کنید.
ترازنامه و صورت سود و زیان را چگونه محاسبه کنیم؟
نتیجه فعالیت یک شرکت در یک دوره زمانی خاص در گزارش هایی ارائه می شود که به آن ها “صورت های مالی” گفته می شود. این گزارش ها دارای چهارچوب و شکل خاصی می باشند که برای تهیه آن ها باید اصول حسابداری و استانداردهای مربوطه رعایت شود تا دقیق ترین و جامع ترین گزارشات درباره وضعیت و فعالیت شرکت ارائه گردد.
1- ترازنامه:
ترازنامه وضعیت مالی یک شرکت یا شخص را در یک زمان مشخص نشان می‌دهد. در بخش های مختلف ترازنامه سه گروه دارایی، بدهی و سرمایه مشخص می‌گردد. ترازنامه به زبان ساده مشخص می‌نماید که یک مؤسسه چه میزان دارایی، بدهی و سرمایه دارد.
2- صورت سود و زیان:
صورت سود و زیان، نتیجه فعالیت یک شرکت را با نمایش میزان درآمد و هزینه و سود یا زیان هر شرکت در یک دوره مشخص زمانی نمایش می دهد.
گزارش سود و زیان به دو روش یک و دو مرحله ای تهیه می شود.
- در روش تک مرحله ای ابتدا کلیه درآمد ها و در ادامه کلیه هزینه ها در زیر آن ها آورده می شود و در نهایت از تفاضل آن ها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات نمایش داده می شود.
- در روش دو مرحله ای، ابتدا درآمدهای عملیاتی و سپس هزینه های عملیاتی در زیر آن ها آورده می شود سپس از تفاضل این دو سود یا زیان ناویژه به دست می آید. در مرحله بعد درآمدهای غیر عملیاتی و هزینه های غیر عملیاتی آورده می شود که نتیجه تفاضل این مرحله و مرحله قبل به سود و زیان قبل از کسر مالیات می رسیم.
اقلام با اهمیت صورت حساب سود یا زیان:
اقلام با اهمیت صورت سود و زیان شامل درآمدها و هزینه است.
به صورت کلی درآمد عبارت است از افزایش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به آورده صاحبان سهام مربوط میشود. انواع درآمدها به دو گروه طبقه‌بندی می‌شوند:
درآمدهای عملیاتی: درآمدهایی هستند که در نتیجه از فعالیت شرکت در راستای اساسنامه و با هدف نیل به منظور خاصی که برای آن به وجود آمده است، به دست می‌آیند. این دسته از درآمدها با توجه به اصل تداوم فعالیت شرکت، می‌توانند جنبه دائمی و پایدار داشته باشند. استمرار رشد این گروه از درآمدها می تواند نقطه قوت یا ضعف شرکت باشد.
درآمدهای غیر عملیاتی: گروهی از درآمدهای شرکت که در قالب اهداف اساسنامه شرکت نیستند درآمدها غیر عملیاتی نام دارند. به‌عنوان مثال شرکت زمینی را می‌خرد که مازاد بر نیاز شرکت است، زمانی که زمین را به فروش می‌رساند، درآمد کسب شده در گروه درآمدهای غیر عملیاتی قرار می‌گیرد.
دلیل غیر عملیاتی بودن این گروه از درآمدها:
- تحصیل دارایی به منظور افزایش قیمت در آینده نزدیک و کسب عایدی توسط شرکت پس از فروش نبوده است.
- فروش این بخش از دارایی نتیجه تصمیمات مدیریتی در جهت استفاده از دارایی صورت گرفته است.
- هدف از تأسیس شرکت در اساسنامه خرید و فروش این داراییها نیست.
- این گونه از درآمدها تکرار پذیر نیستند. ناپایدار نیستند و سود حاصل از آنها قابل برنامه‌ریزی نیست.
نکته: گاهی اوقات در برخی از شرکت ها درآمدهای غیر عملیاتی ادامه‌دار و با ثبات می شوند. در این صورت این بخش از درآمد غیر عملیاتی از نظر ماهیتی مانند درآمدهای عملیاتی در نظر گرفته می‌شوند.
مفهوم کلی هزینهها عبارت است از کاهش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به ستانده صاحبان سهام مربوط میشود. انواع هزینهها به شرح زیر است:
بهای تمام شده کالا: این گروه از هزینهها، هزینههایی هستند که شرکت برای تولید محصولات خود مصرف می‌کند و هزینه عملیاتی گفته میشود. این هزینهها به‌صورت مستقیم منتج به تولید گردیده و یا زمینه‌های لازم برای تولید را فراهم می‌کند.
سایر هزینههای غیر عملیاتی: به کلیه هزینههایی که در قالب هزینه بهای تمام شده کالا و هزینههای اداری و مالی و توزیع و فروش قرار نگیرد هزینههای غیرعملیاتی می‌گویند. این دسته از هزینهها دائمی نیستند و با نوع عملکرد شرکت مرتبط نیستند.
سایر هزینههای عملیاتی: این گروه از هزینهها در بردارنده هزینه های فروش، بازاریابی، هزینههای مالی و اداری شرکت هستند که ارتباط مستقیم با تولید شرکت ندارند اما امکان حذف آن ها از سازمان هم وجود ندارد و از الزامات بقای سازمان هستند.
هزینههای مالی: این گروه از هزینهها شامل هزینههای دریافت وام و تأمین مالی شرکت است که بر عهده آن خواهد بود. این هزینهها اهمیت خاصی دارند لذا طبقه‌بندی مستقلی نسبت به سایر هزینهها دارند. بخش بزرگی از این هزینهها شامل هزینه بهره و سایر هزینههای مرتبط با تحصیل وام است.
عناصر تشکیل دهنده بهای تمام شده کالا:
الف- مواد اولیه مستقیم: مواد اولیه مستقیم بخش اصلی محصول را تشکیل می‌دهند.
ب- دستمزد مستقیم تولیدی: حقوق و دستمزد پرداختی به پرسنل واحد تولید است که نتیجه عملکردشان مستقیماً منتج به تولید محصول میشود.
ج- سربار: سایر هزینههای تولیدی به غیر از مواد اولیه مستقیم و دستمزد را هزینههای سربار می‌گویند. به عنوان مثال هزینه تعمیرات و نگهداری ماشین آلات تولیدی. این گروه از هزینهها برای ادامه تولید مورد نیاز هستند اما نمی‌توان این هزینهها را جز به جز به محصول خاصی تخصیص داد.
نکته: نکته حائز اهمیت در بخش هزینه بهای تمام شده کالا، اطلاع از این موضوع است که بیشترین بخش بهای تمام شده شرکت مورد بررسی در کدام ردیف قراردارد. دانستن این موضوع در پیش بینی عملکرد آینده شرکت تاثیر گذار است. برای مثال بیشترین بخش هزینه شرکتهای سیمانی مربوط به بخش هزینههای انرژی است؛ لذا با علم به این موضوع مثلا تغییر در نرخ بهای انرژی می‌تواند در چشم انداز کلی در خصوص صنعت و تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری کمک کند.
حالا با توجه به مطالب ارائه شده صورت سود و زیان یک واحد خدماتی به روش تک مرحله ای به صورت زیر می باشد :
صورت حساب سود و زیان
برای دوره مالی منتهی به 31/2/84
درآمد :
درآمد خدمات آموزشی 5.000.000
کسر می شود هزینه ها :
هزینه اجاره 1.000.000
هزینه حقوق 1.000.000
هزینه آب و برق و تلفن 250.000
جمع هزینه ها 2.250.000
سود و (زیان) قبل از کسر مالیات 2.750.000
مالیات به ماخذ 25% (687.500 (
سود (زیان) ویژه 2.062.500
تهیه صورت مالی سود و زیان در نرم افزار قیاس پلاس به روش زیر می باشد:
1- ابتدا از قسمت گزارشات بر روی منوی حسابداری کلیک نمائید.
2- در فرم گزارشات حسابداری باز شده بر روی صورت مالی کلیک نمائید.
نکته: توجه داشته باشید که هنگام چیدن کدینگ حسابداری در بخش سر فصل حساب ها حتما ماهیت حساب ها را مشخص نمائید، در غیر این صورت وارد سرفصل حساب ها شده و با انتخاب حساب های معین و ویرایش آن ماهیت حساب را مشخص کنید.
تعریف و روش محاسبه صورت سود و زیان
صورت سود و زیان، صورت درآمد یا صورت عملیات، یک گزارش مالی است که خلاصه‌ای از درآمد، هزینهها، سود و یا زیان شرکت را در یک بازه زمانی مشخص ارائه می‌دهد. صورت سود و زیان، توانایی یک شرکت در تولید فروش، مدیریت هزینهها و ایجاد سود را نشان می‌دهد که از طریق جمع کردن تمام منابع درآمد و کسر کلیه هزینههای کسب و کار از آن محاسبه میشود. صورت سود و زیان، جزئیات عملکرد مالی یک شرکت را برای مدت زمان خاصی مشخص می‌کند. در این پست به معرفی صورت سود و زیان و نحوه محاسبه آن پرداخته شده است. به منظور آگاهی بیشتر در این زمینه به خواندن مطلب ادامه دهید.
هدف از صورت سود و زیان چیست؟
هدف از صورت سود و زیان، ارائه عملکرد مالی شرکت در مدت زمان مشخص است که به دلایل مختلفی به شرح زیر تهیه میشود:
- نشان دادن درآمد و هزینههای شرکت
- دانستن سود یا زیان کسب یا متحمل شده توسط یک تجارت
- تکمیل الزامات قانونی (قانون شرکتها، قانون مشارکت یا هر قانون دیگر)
- ارزیابی سودآوری شرکت
- به دست آوردن نتیجه خالص (خواه کسب و کار شما دارای سود خالص یا ضرر خالص باشد)
- محاسبه بازده سهام شرکت (ROE) و مقایسه درآمد خالص آن با سطح سهام سهامدار نشان داده شده در ترازنامه
چرا صورت سود و زیان برای تجارت شما مفید است؟
صورت سود و زیان برای مشاغل کوچک مفید است، زیرا سود (یا زیان) تولید شده توسط شرکت را برای مدت زمان مشخص نشان می‌دهد. صورت سود و زیان به همراه ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد یکی از صورتهای مالی اساسی برای حسابداری است. پیش بینی‌‌های سه صورت مالی بیان شده، به عنوان یک مبنای مهم برای برنامه تجاری یک شرکت ضروری است.
صورت سود و زیان یک سند مفید تجاری است، زیرا می‌تواند در تحلیل سلامت مالی تجارت به شما کمک کند. این صورت حساب قادر به مقایسه پول خارج شده از تجارت شما با پول وارد شده به آن است. بنابراین، می‌تواند مواردی را به شما نشان دهد که می‌توانید برای افزایش سود خود، هزینهها را کاهش دهید.
صورت سود و زیان می‌تواند به شما یا حسابدارتان کمک کند تا مالیات خود را تعیین کنید. با تهیه صورت سود و زیان برای کل سال مالی، یک سند مفید خواهید داشت که به شما کمک می‌کند تا درآمد و هزینه خود را برای تشکیل پرونده مالیاتی مشخص کنید.
صورت سود و زیان برای ارائه جزئیات درآمد و هزینه به صاحبان مشاغل طراحی شده است. این صورت حساب برای صاحبان مشاغل مختلف اعم از یک کسب و کار کوچک و یا یک مجتمع تجاری بزرگ ضروری است. مانند صورت جریان وجوه نقد، صورت سود و زیان اطلاعات مفصلی در مورد درآمد و هزینههای کسب و کار به شما ارائه می‌دهد.
صورت سود و زیان حتی می‌تواند فرصت مناسبی را برای شما فراهم کند که از طریق آن درآمد و هزینههای شرکت خود را مشاهده کنید. علاوه بر این، می‌تواند ابزاری مفید برای ایجاد بودجه یا محاسبه سرمایه در گردش شما باشد.
ساختار صورت سود و زیان و مولفه‌های اصلی آن
صورت سود و زیان یک شرکت در یک دوره زمانی، به طور معمول به صورت یک ماهه، سه ماهه یا سال مالی به تصویر کشیده میشود که گروه‌های اصلی آن عبارتند از:
- درآمد (یا فروش)
- هزینههای فروش
- عمومی و اداری (SG&A)
- بازاریابی و تبلیغات
- هزینههای تحقیق و توسعه
- هزینه بهره
- درآمد خالص
همانطور که در بالا ذکر شد، صورت سود و زیان به شما اطلاع می‌دهد که آیا کسب و کارتان برای مدت زمان مشخصی به کسب درآمد پرداخته یا ضرر کرده است. کلیه هزینهها، ضررها، درآمد و سودها از اجزای صورتحساب سود و زیان هستند. این صورت حساب، معمولا دارای هفت مولفه اصلی به شرح زیر است:
درآمد (فروش / گردش مالی):
مبلغ درآمد حاصل از فروش کالا یا خدمات انجام شده توسط یک شرکت و قبل از کسر هزینه‌هاست. در عین حال که ممکن است شرکت درآمد خوبی کسب کند، می‌تواند ضرر خالص نیز داشته باشد.
هزینه کالاهای فروخته شده:
هزینه کالاهای فروخته شده (COGS) به هزینههای مستقیم کالاهای فروخته شده توسط یک شرکت در صورت تجارت یا خرید با قیمت عمده فروشی اشاره دارد. به عنوان مثال می‌توان تمام هزینههای مستقیم مربوط به تولید یا خرید کالا را نام برد. لازم به ذکر است که به منظور محاسبه سود ناخالص، COGS از درآمد (فروش) کسر میشود.
سود ناخالص / ضرر:
سود ناخالص یا ضرر نشان دهنده کارآیی تجارت شماست. سود بیشتر نشانه افزایش سودآوری تجارت است. اگر سود ناخالص شما با گذشت زمان کاهش یافت، باید به دنبال دلیل آن باشید و برای افزایش حاشیه سود اقدام کنید.
هزینهها:
تمام هزینههایی که شما صرف کارهای اداری، فروش و توزیع، استهلاک یا هزینههای غیرمستقیم کرده‌اید، باید در این بخش قرار بگیرند. مشاغل سودآور، عموما درآمد کمتری را صرف هزینهها می‌کنند.
سایر درآمدها:
کلیه درآمدهای غیرمستقیم مانند تخفیف دریافتی، کمیسیون دریافتی، درآمد غیرتجاری، سود دریافتی، بازپرداخت بدهی، اجاره دریافتی، سود فروش دارایی و غیره در این بخش قرار می‌گیرند.
مالیات:
اگر مشمول مالیات شوید، تمام مالیات قابل پرداخت و مطالبات باید در این بخش اضافه یا کم شوند.
سود / ضرر خالص:
سود یا ضرر خالص بیانگر میزان سود شما از هر ریال خرج شده است. اگر سود خالص کاهش یابد، این بدان معناست که شما هزینه بیشتری پرداخت می‌کنید، که باید کنترل شود.
نحوه تجزیه و تحلیل صورت سود و زیان (P&L)
یکی از وظایف اصلی یک تحلیلگر حرفه‌ای مالی، تجزیه و تحلیل صورت سود و زیان شرکت است. این آنالیز باید به منظور ارائه توصیه‌‌های ضروری در مورد قدرت مالی شرکت، جذابیت سرمایه‌گذاری در آن یا به دست آوردن کل تجارت انجام شود.
نمونههایی از تجزیه و تحلیل صورت حساب سود و زیان به شرح زیر است:
مقایسه اعداد سال به سال (تجزیه و تحلیل افقی) و همچنین معیار گذاری صنعت
نگاهی به حاشیه: حاشیه سود ناخالص، حاشیه عملیاتی، حاشیه سود خالص
تجزیه و تحلیل روند: بهبود یا بدتر شدن معیار‌‌‌‌‌‌ها
نرخ بازده: بازده سهام (ROE)، بازده دارایی (ROA) و غیره
تفاوت بین صورت سود و زیان و ترازنامه چیست؟
در حالی که صورت حساب سود و زیان، درآمد، هزینه و سودآوری یک شرکت را در طی یک دوره زمانی نشان می‌دهد، ترازنامه، تصویری از داراییها و بدهیهای شرکت را از تاریخ مشخص ارائه می‌دهد. سرمایه‌گذاران برای درک قدرت مالی شرکت، از ترازنامه استفاده می‌کنند.
آیا همه شرکتها ملزم به تهیه صورتهای سود و زیان هستند؟
شرکتهای تجاری عمومی موظف به تهیه صورت سود و زیان هستند و باید صورتهای مالی خود را در کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ارائه دهند تا توسط سرمایه‌گذاران، تحلیل‌گران و تنظیم‌کنندگان نظارت دقیق شود. در تهیه این صورت‌حساب‌‌ها، شرکتهای عمومی ملزم به رعایت مجموعه‌ای از قوانین و دستورالعمل‌‌ها معروف به اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) می‌باشند. از طرف دیگر، شرکتهای خصوصی الزاما ملزم به رعایت GAAP نیستند و حتی ممکن است بعضی از شرکتهای کوچک اصلا صورتهای مالی رسمی را تهیه نکنند.
برای تهیه صورت سود و زیان به چه مواردی نیاز دارید؟
همانطور که قبلا بیان شد، صورت سود و زیان یک گزارش مالی است که بیانگر خلاصه درآمدها و هزینههای شرکت برای یک دوره خاص می‌باشد. علاوه بر این، بیانگر توانایی کسب و کار شما در سودآوری بیشتر می‌باشد. در واقع، نشان دهنده فروش‌‌هایی است که به کسب درآمد پرداخته و نحوه مدیریت هزینهها را نشان می‌دهد. به منظور ایجاد صورت سود و زیان، به اطلاعات مالی زیر برای تجارت خود نیاز دارید:
معاملات بانکی
برای ایجاد صورت سود و زیان، به سوابق بانکی از جمله لیست تمام معاملات مربوط به حسابهای بانکی مشاغل و سوابق کارت اعتباری احتیاج دارید.
معاملات نقدی
قبل از تهیه صورت سود و زیان، باید تمام رسید‌‌‌‌‌‌های مربوط به خرید‌‌‌‌‌‌های نقدی را برای کسب و کار خود جمع‌آوری کنید. همچنین، معاملات نقدی خرد (کوچک) را نیز وارد کنید.
لیست‌‌های درآمد
برای ایجاد صورت سود و زیان، به یک حساب از کلیه منابع درآمد خود از جمله پول نقد، چک و پرداخت‌‌های آنلاینی مشتریان به کسب و کار شما، نیاز دارید.
8 مرحله اساسی محاسبه صورت سود و زیان
برخی از شرکتها تمایل دارند تا صورت حساب سود و زیان را به صورت ما‌‌‌‌‌‌هانه تنظیم کنند، در حالی که برخی دیگر ترجیح می‌دهند تا آن را به صورت سه ماهه ارائه دهند. بهترین راه برای ایجاد صورت سود و زیان استفاده از نرم افزار حسابداری است که کلیه مراحل کار را برای شما انجام می‌دهد. چنانچه از نرم‌افزار حسابداری برای ایجاد صورت سود و زیان استفاده نمی‌کنید، باید الگوی مناسبی در اختیار داشته باشید. در این بخش از مقاله، 8 مرحله اساسی برای ایجاد این صورت حساب برای تجارت شما آورده شده است. به منظور آشنایی بیشتر به شما توصیه میشود تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
مرحله 1: درآمد را محاسبه کنید
اولین قدم در ایجاد صورت سود و زیان محاسبه کل درآمدی است که کسب و کار شما دریافت کرده است. مانده حساب جاری را می‌توانید از دفتر کل خود مانند موجودی نقدی و حسابهای جاری دریافتنی دریافت کنید.
اگر در حال ایجاد صورت سود و زیان به صورت ما‌‌‌‌‌‌هانه هستید، تمام درآمد دریافتی در این بازه زمانی را در نظر بگیرید، خواه کسب و کار شما آن درآمد را جمع‌آوری کرده باشد یا خیر. اگر ترجیح می‌دهید صورتحساب را به صورت سه ماهه اجرا کنید، فقط درآمد دریافتی در این بازه زمانی را جمع‌آوری کنید.
هنگام محاسبه درآمد، حتما تمام درآمد دریافتی (چه از طریق فروش محصولات و خدمات یا حتی فروش چاپگر قدیمی خود به سایر مشاغل) را لحاظ کنید.
مرحله 2: هزینه کالاهای فروخته شده را محاسبه کنید
هزینه کالاهای فروخته شده شما بخش مهمی از صورت سود و زیان است. اگر در حال فروش خدمات هستید، باید هزینه زمان کارمند ارائه دهنده خدمات را نیز درج کنید.
مرحله 3: هزینه کالاهای فروخته شده از درآمد را برای تعیین سود ناخالص کم کنید
پس از محاسبه درآمد و هزینه کالاهای فروخته شده، فقط باید هزینه کالاهای فروخته شده را کم کنید تا به عدد سود ناخالص برسید. سود ناخالص سودی است که تجارت شما از فروش محصولات و یا خدمات شما کسب کرده است.
درآمد – هزینه کالاهای فروخته شده = سود ناخالص / ضرر
مرحله 4: هزینههای عملیاتی را محاسبه کنید
مرحله بعدی که برای ایجاد صورت سود و زیان باید انجام دهید این است که تمام هزینههای عملیاتی خود را محاسبه کنید. هزینههای عملیاتی شامل اجاره، مسافرت، حقوق و دستمزد، تجهیزات، آب و برق و هزینه پست است.
مرحله 5: هزینههای عملیاتی را از سود ناخالص کم کنید تا سود عملیاتی را بدست آورید
به منظور بدست آوردن سود عملیاتی، پس از محاسبه هزینههای عملیاتی خود، آن را از سود ناخالص کم کنید تا سود یا زیان عملیاتی کل به دست آید.
سود ناخالص – هزینههای عملیاتی = سود / ضرر عملیاتی
مرحله 6: درآمد اضافی را به سود عملیاتی خود اضافه کنید
اگر درآمد اضافی شما (مانند درآمد سود یا سود سهام سرمایه‌گذاری شده) در مجموع درآمد بالا ذکر نشده است، آنها را در این مرحله اضافه کنید.
EBITDA = سود عملیاتی + (درآمد سود + سود سهام)
مرحله 7: محاسبه بهره، مالیات، استهلاک و استهلاک
مرحله بعدی محاسبه پرداخت سود، مالیات بدهی و همچنین هزینههای استهلاک است.
مرحله 8: برای بدست آوردن سود خالص، سود، مالیات و هزینههای استهلاک را از EBITDA کم کنید
در آخرین مرحله، باید بهره، مالیات و هزینههای استهلاک را برای رسیدن به درآمد یا سود خالص، کسر کنید.
سود / ضرر خالص = EBIDTA – (سود + مالیات + استهلاک)
بهترین نرم افزار حسابداری آنلاین برای حسابداران
مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو یک سیستم تحت وب و آنلاین است که شامل خدماتی از جمله سیستم حضور و غیاب، حقوق و دستمزد، تنخواه گردان و حسابداری آنلاین میشود. آنلاین بودن خدمات فینتو باعث می شود تا کاربران علاوه بر امکان دسترسی آسان از هر مکان و در هر زمان، هزینه های کمتری نسبت به سیستم های قدیمی بپردازند.
با نرم‌افزار حسابداری آنلاین فینتو، شما به راحتی می‌توانید با نرم‌افزارهای پیچیده خداحافظی کنید و مدیریت تمام نیازهای کسب و کار خود را با یک راه حل حسابداری ساده انجام دهید. فینتو به عنوان نرم‌افزار مبتنی بر ابر، مزایای بیشماری دارد که برای آگاهی بیشتر می توانید به صفحه زیر مراجعه کنید.
محاسبه دقیق سود و زیان در بورس
سود و زیان در بورس شاید مقوله‌ای ساده به‌نظر برسد. یک عدد به‌صورت درصد روی پنل آنلاین نوشته شده و بیشتر افراد، این عدد را به صورت سود و زیان در نظر می‌گیرند. مثلا سهمی را خریده‌اند و در مقابل این سهم، سود 43% ثبت شده است.
اما این عدد، واقعا نشان‌دهنده سود و زیان شما نیست. در این مقاله می‌خواهیم هر چیزی را که لازم است در مورد محاسبه سود و زیان بدانید، به شما بگوییم.
حسابدار خودتان باشید
بیشتر افراد وقتی سهمی را می‌خرند، هیچ چیزی را یادداشت نمی‌کنند. بعدها نمی‌دانند چند سهم را در چه قیمتی خریده و به چه قیمتی فروخته‌اند.
لازم نیست خیلی وارد جزئیات شوید. فقط آمار خریدها و فروش‌های خود را در اکسل وارد کنید.
برای این کار لازم است که تاریخ، تعداد سهم و قیمت را یادداشت کنید.
خوبی استفاده از اکسل این است که بعدها می‌توانید خریدها و فروش‌های خود را مرتب کنید.
علاوه‌بر این، می‌توانید واریزها و دریافت وجه‌های خود را هم در اکسل بنویسید.
محاسبه سود و زیان در بورس
اگر از جمله کسانی هستید که سهم را می‌خرید و از فروش آن سود می‌کنید (و معمولا مجمع نمی‌روید)، سود و زیان به این صورت محاسبه میشود.
محاسبه سود و زیان بورس
کارمزد خرید + (تعداد سهم ⨯ قیمت خرید) = مبلغ خرید
کارمزد فروش و مالیات - (تعداد سهم ⨯ قیمت فروش) = مبلغ فروش
مبلغ خرید – مبلغ فروش = میزان سود نقدی
مبلغ خرید ÷ میزان سود نقدی = درصد سود
فرض کنید من 1000 سهم شمثال را در قیمت 1000 تومان خریده و در 3000 تومان فروخته‌ام.
برای خرید این سهم یک میلیون تومان پرداخت می‌کنم. علاوه‌بر این معادل 0.0049 از مبلغ خرید را به عنوان کارمزد می‌پردازم. یعنی 4900 تومان. پس مبلغ خرید برابر میشود با 1،004،900 تومان.
برای فروش این سهم باید 3 میلیون تومان دریافت کنم. اما باید کارمزد 0.00975 را بپردازم. یعنی 29،250 تومان. پس در نهایت مبلغ 2،970،750 تومان دریافت می‌کنم.
از این معامله به اندازه 1,965,850 سود می‌کنم. (نه 2 میلیون تومان)
با تقسیم این عدد بر مبلغ خرید به عدد 1.95 درصد می‌رسم. یعنی 195 درصد سود کرده‌ام.
مشکل شروع میشود
همیشه کار به همین سادگی که گفتیم نیست. فرض کنید قیمت همین سهم به 3 هزار تومان رسیده است. شرکت افزایش سرمایه می‌دهد، قیمت سهم به هزار و ششصد تومان کاهش پیدا می‌کند، اما حق‌تقدم دریافت کرده‌ام. بعد شرکت 300 تومان سود نقدی می‌دهد و قیمت سهم پس از بازگشایی 1500 تومان میشود. حالا من چقدر سود کرده‌ام؟
در سامانه آنلاین ممکن است عددی نزدیک به 50 درصد سود را ببینید. چون قیمت از 1000 تومان به 1500 تومان رسیده. اما سود واقعی 50 درصد نیست. بیایید ببینیم در این حالت چقدر سود کرده‌ام.
محاسبه سود و زیان بورس
برای خرید این سهم 1،004،900 هزار تومان پرداخته‌ام.
1000 سهم 1500 تومانی دارم، یعنی 1.5 میلیون تومان که برای فروش آن باید 14625 تومان کارمزد بپردازم. 1,485,375 تومان می‌ماند.
1000 حق تقدم دارم که مثلا 1400 تومان هستند. با احتساب کارمزد 13650 تومانی، 1,386,350 تومان از فروش حق‌تقدم به‌دست می‌آورم.
300 هزار تومان هم سود نقدی دریافت کرده‌ام.
جمع این اعداد برابر میشود با 3,171,725 تومان.
مبلغ سود نقدی من حاصل کسر همین عدد از مبلغ فروش است، یعنی 2,166,825 تومان.
در این حالت من 215 درصد سود کرده‌ام، نه 50 درصد.
یک خوبی دیگر اکسل این است که می‌توانید برای مبلغ ریالی سود و درصد سود، فرمول بنویسید.
چطور این مشکل را حل کنیم؟ به‌سادگی و با نوشتن خریدها و فروش‌ها در اکسل. یک خوبی دیگر اکسل این است که می‌توانید برای مبلغ ریالی سود و درصد سود، فرمول بنویسید. در این صورت فقط کافی است مبلغ فروش را به‌روز کنید تا تمام درصدها به صورت خودکار محاسبه شوند.
زمان، عاملی که اهمیت دارد
تصور کنید دو سهم دارم. یکی شمثال و دومی خسوال.
هر دو سهم را هزار تومان خریده‌ام.
هر دو سهم امروز 3 هزار تومان هستند.
شمثال را یک سال پیش خریده‌ام و خسوال را سه سال پیش.
آیا از این دو سرمایه‌گذاری، به یک میزان سود کرده‌ام؟
قطعا خیر. نمی‌شود گفت دویست‌درصد رشد قیمت طی یک سال و سه سال، دقیقا عملکردی مشابه به هم هستند.
برای این کار باید مقدار تنزیل‌یافته سود رو محاسبه کنیم.
برای این کار، ابتدا باید نرخ تنزیل را حساب کنیم. فرض کنید بهره بانکی حدود 17 درصد باشد. یعنی اگر پول را در بانک می‌گذاشتیم، در پایان سال 17 درصد سود می‌گرفتیم و پول ما برابر می‌شد با یک میلیون به علاوه 17 درصد از این مبلغ.
از نظر ریاضی این اتفاق شبیه به این بود که هر سال، پول خود را در 1.17 ضرب کنیم. (1+r که در آن r نرخ بهره است).
برای این که سود تنزیل یافته را حساب کنیم از این فرمول استفاده می‌کنیم.
تعداد سال ^ (r + 1) / مبلغ سود
این حرف یعنی چه؟ اگر قرار است یک میلیون تومان را یک سال دیگر به من بدهید، باید آن را بر 1.17 تقسیم کنم، که برابر میشود با 854 هزار تومان. یعنی با نرخ بهره 17 درصد، اگر یک میلیون تومان را یک سال دیگر به من بدهید، به همان اندازه ارزش دارد که 854 هزار تومان را الان پرداخت کنید.
اگر قرار است همین پول را دو سال دیگر بدهید، باید بر 1.17 به توان 2 تقسیم شود.
اگر مبلغ، 1،004،900 بعد از یک سال به 2،970،750 تومان رسیده، با نرخ بهره 17 درصد، در عمل 2,539,102 سود کرده‌ام. اگر همین پول سه سال بعد محقق شده باشد، در عمل مثل این است که به مبلغ 1,854,848 تومان رسیده باشم.
پس اگر سهمی در یک سال از 1000 تومان به 3000 تومان رسیده باشد، در واقع 152 دو درصد سود کرده‌ام. اگر همین رشد طی سه‌سال رخ داده باشد، در نهایت 84 درصد.
چه کسی پنیر مرا خورده است؟
شاید احساس کنید کمی بحث پیچیده شده است. یک سهم را خریده‌اید، قیمت آن 3 برابر شده، اما 84 درصد سود کرده‌اید؟ دلیل این ماجرا چیست؟
فرض کنید الان 1 میلیون و 840 هزار تومان را در بانک بگذارم و سود ثابت بگیرم. بعد از 3 سال حدود 3 میلیون تومان در بانک دارم. اما دقت کنید که من امروز دارم از 1 میلیون تومانم می‌گذرم که در آینده به این سود برسم. پس اگر الان 1 میلیون تومان را در بورس بگذارم و بعد از سه سال، 3 برابر شود، مثل این است که الان 1.8 میلیون را در بانک گذاشته‌ام. اختلاف این عدد با مبلغ سرمایه‌گذاری، 800 هزار تومان است.
مثالی برای درک ارزش زمانی پول
برای این که موضوع روشن شود، بگذارید دو حالت را با هم مقایسه کنیم.
دو سهم به شما معرفی می‌کنم که هر دو هزار تومان هستند.
سهم اول، شمثال، این سهم پس از یک سال 3 برابر میشود.
سهم دوم، خسوال، این سهم پس از پنج سال، 4 برابر میشود.
کدام سهم را انتخاب می‌کنید؟ درست است که سود خسوال بیشتر به نظر می‌رسد. اما برای رسیدن به این پول باید 5 سال صبر کنید. پنج سال دیگر، 4 میلیون تومان شما چقدر ارزش دارد؟ اما اطمینان دارید که تورم 200 درصد نخواهد بود و در آن زمان، 3 میلیون قدرت خرید بیشتری نسبت به 1 میلیون امروز دارد. پس شمثال را انتخاب می‌کنید.
حالا اگر برای هر دو، سود تنزیل یافته را (با نرخ 17 درصد) محاسبه کنیم، دلیل انتخاب خود را متوجه خواهید شد.
سهم شمثال، طی یک سال 171 درصد سود تنزیل یافته محقق می‌کند.
خسوال طی پنج سال 136 درصد سود تنزیل یافته می‌دهد.
واضح است که 171 درصد از 136 درصد بهتر است.
پس انتخاب شمثال یک انتخاب منطقی است و شما را به سود بیشتری می‌رساند.
هزینه فرصت، یک هزینه واقعی
به سه نفر، نفری بیست میلیون تومان می‌دهیم و از آنها می‌خواهیم در یک بازار سرمایه‌گذاری کنند. یک نفر سکه، یک نفر دلار و دیگری سهام.
بعد از مدتی عملکرد هر سه فرد را می‌سنجیم.
سکه: کسی که در سکه سرمایه‌گذاری کرده بود، توانسته 50 درصد سود بگیرد.
دلار: این فرد توانسته پول خود را به ریال 25 درصد افزایش دهد.
سهام: این شخص موفق شده 84 درصد سود بگیرد.
اگر سرمایه‌گذاری این افراد را به دلار تعدیل کنیم، وضعیت چطور میشود؟
سکه: به او هزار دلار داده بودیم، حالا دلار به 25 چگونه سود و زیان را محاسبه کنم؟ هزار تومان رسیده است. او به ریال، 30 میلیون تومان معادل 1200 دلار دارد. پس او 20 درصد سود دلاری کرده است.
دلار: این فرد هزار دلار داشت، الان هم هزار دلار دارد. پس او به دلار سودی نکرده است.
سهام: در پایان سرمایه‌گذاری، او 37 میلیون تومان دارد. یعنی 1472 دلار. پس او به دلار، توانسته 47.2 درصد سود کند.
از آنجایی که بازه زمانی سرمایه‌گذاری هر سه‌نفر یکی بوده، برای مقایسه به تنزیل نیاز نداریم.
چرا این محاسبات مهم است؟ در ابتدای سرمایه‌گذاری می‌توانستیم 20 میلیون تومان را بدهیم و یک گوشی آیفون جدید بخریم. در پایان سرمایه‌گذاری، به‌خاطر افزایش قیمت دلار، گوشی آیفون 25 میلیون تومان شده بود. کسی که به ریال 100% سود گرفته باشد، در این زمان نمی‌تواند 2 آیفون بخرد. پس نمی‌تواند مدعی شود که واقعا پولش دوبرابر شده است.
اما دقت کنید کسی که پولش را روی دلار یا سکه سرمایه‌گذاری کرده، در عمل زیان کرده است. چرا که می‌توانست سهام بخرد و سود خوبی ببرد. اما حالا این سود را از دست داده است. به این سود از دست رفته، هزینه فرصت می‌گویند.
بورس، مسابقه نیست
موضوع هزینه فرصت خیلی‌ها را گمراه می‌کند. مثلا شخصی که در بورس بیشتر از شاخص سود کرده، شاید به یک سهم خاص نگاه کند و بگوید اگر این سهم را خریده بودم، الان پولم 10 برابر شده بود. آیا با احتساب هزینه فرصت، این فرد زیان کرده است؟ خیر.
صورت سود و زیان چیست؟
صورت سود و زیان (Income Statement) میزان درآمدها، هزینهها، و همچنین سود و زیان انتهای دوره را که حاصل فعالیت‌های عملیاتی و غیرعملیاتی هستند را گزارش می‌کند. نام دیگر صورت سود و زیان، صورت درآمد و هزینه است. صورت سود وزیان، یکی از صورتهای مالی حسابداری است؛ اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد انواع صورتهای مالی حسابداری به دست بیاورید مقاله صورت های مالی را از دست ندهید.
صورت حساب سود و زیان بر مبنای حسابداری تعهدی تهیه میشود. این یعنی اینکه درآمدها زمانی شناسایی می‌شوند که تحقق‌یافته باشند، به عبارت دیگر زمانی که وجه نقد دریافت گردید درآمد هم شناسایی میشود. هزینهها هم در این روش زمانی شناسایی می‌شوند که پرداخت شده باشند، خواه برای هزینههای گذشته باشد و یا هزینههای آتی.
همچنین در محاسبه سود و زیان، سود سهام پرداخت شده به سهامداران عادی به‌عنوان هزینه و درآمد حاصل از صدور سهام به‌عنوان یک درآمد شناسایی نمی‌شوند. مبادلات بین موسسه و مالکانش به‌طور جداگانه در گزارش حقوق صاحبان سهام نمایش داده میشود.
صورتحساب سود و زیان، به‌خوبی بیانگر میزان سود یک شرکت در پایان سال مالی است و شرکتها موظف‌اند در پایان سال مالی، صورت سود وزیان خود را منتشر و با گزارش سود و زیان، میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند. در صورت سود و زیان، مواردی مانند میزان فروش شرکتها، میزان هزینههای آنها و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت قابل‌مشاهده است. حالا که می‌دانید صورت سود و زیان چیست، باید در مورد این گزارش و نحوه محاسبه فرمول سود و زیان اطلاعات کسب کنید.
مراحل تهیه گزارش سود و زیان چیست؟
گزارش و تهیه صورت سود و زیان به دو روش یک و دومرحله‌ای تهیه میشود.
- در صورت سود و زیان یک مرحله ای ابتدا کلیه درآمدها و در ادامه کلیه هزینهها در زیر آنها آورده میشود و در نهایت از تفاضل آنها، سود یا زیان قبل از کسر مالیات نمایش داده میشود.
- در صورت سود و زیان چند مرحله ای، ابتدا درآمدهای عملیاتی و سپس هزینههای عملیاتی در زیر آنها آورده میشود سپس از تفاضل این دو سود یا زیان ناویژه به دست می‌آید. در مرحله بعد درآمدهای غیرعملیاتی و هزینههای غیرعملیاتی آورده میشود که نتیجه تفاضل این مرحله و مرحله قبل به سود و زیان قبل از کسر مالیات می‌رسیم.
فرمول سود و زیان چیست؟
در محاسبه سود و زیان در حسابداری، ابتدا درآمدها محاسبه میشود و سپس هزینهها از آن کسر می‌گردد.
⌈هزینههای دوره مالی – درآمد دوره مالی = سود دوره مالی⌉
در صورت فزونی درآمد به هزینه شرکت سود داشته است.
⌈درآمدهای دوره مالی – هزینه دوره مالی = زیان دوره مالی⌉
با در نظر گرفتن این فرمول می‌توانید به پاسخ پرسش با کسر هزینه ها از درامد چه چیزی به دست می اید برسید؛ در صورت فزونی هزینه به درآمد شرکت متحمل زیان شده است. بعد از آشنایی با نحوه محاسبه سود و زیان، به بحث انواع سود حسابداری می‌پردازیم.
معرفی انواع سود حسابداری+سود حسابداری چگونه محاسبه میشود؟
منظور از عملکرد مالی، فعالیت‌هایی است که به‌نوعی چگونه سود و زیان را محاسبه کنم؟ باعث تغییر در دارایی، بدهیها و سرمایه گردد. همچنین انواع سود در صورت سود و زیان به سه دسته تقسیم میشود:
1- سود ناخالص در صورت سود و زیان: برای رسیدن به پاسخ پرسش سود ناخالص در صورت سود و زیان بیانگر چیست، باید فرمول و نحوه محاسبه آن را بدانید. سود ناخالص در صورت سود و زیان، از کسر میزان فروش کالا از هزینه تمام‌شده کالا به دست می‌آید و معادله آن به شکل زیر است:
⌈سود ناخالص = هزینه تمام‌شده کالا – میزان فروش کالا⌉
2- سود عملیاتی: سود عملیاتی در حسابداری یا سود قبل از کسر مالیات، از کسر سود ناخالص از هزینههای هزینه های اداری عمومی فروش و هزینههای استهلاک ساختمان و اثاثیه به دست می‌آید. فرمول سود عملیاتی به‌صورت زیر است.
⌈سود عملیات= هزینه استهلاک – هزینههای هزینه های اداری عمومی فروش – سود ناخالص⌉
3- سود خالص چیست: محاسبه سود خالص با کسر مالیات از درآمدهای غیرعملیاتی (مواردی نظیر سود بانکی) بعلاوه هزینههای غیرعملیاتی کسر از سود عملیاتی به دست می‌آید. فرمول سود خالص به صورت زیر است:
⌈سود خالص = مالیات – درآمدهای غیرعملیاتی + هزینههای غیرعملیاتی – سود عملیاتی⌉
مهم‌ترین بخش حساب سود و زیان قسمت پایانی آن، یعنی محاسبه سود شرکت یا زیان ویژه است که نتیجه فعالیت یک شرکت را نشان می‌دهد و با مطالعه آن می‌توان فهمید که نتایج فعالیت کسب و کار سودآور بوده یا زیان ده.
اقلام صورت سود و زیان چیست؟
در ادامه شما را با اقلام و اجزای صورت سود و زیان آشنا می‌کنیم:
1- درآمد یا میزان فروش در جدول صورت سود و زیان
درآمد فروش بیانگر عایدی شرکت از فروش محصول یا خدمات است که در قسمت بالای صورت نوشته میشود. این مقدار ناخالص بوده و هزینه های مرتبط با تولید کالای فروخته شده یا ارائه خدمات در ان لحاظ نمی‌شود. در این بین برخی از شرکتها نیز دارای درآمد چندگانه هستند که مجموع این درآمدها به کل درآمد اضافه می شود.
درآمد حاصل از فعالیت اصلی موسسه در صورت سود زیان نوشته میشود. سؤال اصلی اینجاست که درآمد اصلی و فرعی چیست؟ برای روشن شدن موضوع را با مثالی ادامه می‌دهیم؛ صاحب یک پمپ‌بنزین را فرض کنید، درآمد اصلی حاصل از فروش بنزین به دست می‌آید همچنین در کنار جایگاه بنزین یک مغازه نیز وجود دارد که درآمد حاصل از آن به‌عنوان درآمد فرعی ثبت میشود.
2- بهای تمام‌شده کالای فروش رفته یا هزینههای فروش
هزینههای فروش نشان‌دهنده هزینه کالاهای فروخته‌شده، و یا خدمات ارائه‌شده در طول دوره حسابداری است. از این رو برای یک موسسه خرده‌فروشی، هزینه فروش برابر خواهد بود با مجموع موجودی در آغاز دوره به اضافه خرید در طول دوره منهای موجودی انتهای دوره. بهای تمام شده کالای فروخته شده نشان دهنده، هزینههای مستقیم مرتبط با تولید و فروش محصولات است.
همچنین اگر شرکت ارائه دهنده خدمات باشد، این بخش یه عنوان هزینه فروش ثبت میشود. این بخش از جدول صورت سود و زیان خروجی حسابداری صنعتی یک شرکت است. بهای تمام شده عمدتا شامل نیروی انسانی، مواد اولیه، سربار تولید و سایر هزینه های دیگر مانند هزینه استهلاک در صورت سود و زیان است.در صورتی که موسسه تولیدکننده محصولی باشد هزینههای فروش علاوه بر موارد بالا شامل هزینههای محتمل شده برای تولید محصول که در طول دوره است. هزینههای تولید مانند: دستمزد مستقیم یا کار مستقیم، مصرف مواد مستقیم، استهلاک کارخانه و ماشین‌آلات، سربار ساخت و …
3- سایر درآمدها در جدول سود و زیان
سایر درآمدها شامل درآمدی میشود که از فعالیت اصلی موسسه، به دست نمی‌آید به عبارت دیگر فعالیت فرعی موسسه است. به‌طور مثال درآمد مغازه کنار جایگاه پمپ‌بنزین فروشی.
نکته: درآمد حاصل از سود سپرده موسسه در بانک و یا درآمد حاصل از فروش ارزهای خارجی جزو درآمد فرعی موسسه است.
4- هزینههای توزیع و فروش در صورت سودوزیان
هزینههای توزیع و فروش شامل هزینههای محتمل شده برای ارائه کالا از محل موسسه به مشتریان است مانند: هزینه بازاریابی و نقل و انتقال محصول. اکثر کسب و کارها هزینههایی مربوط به فروش کالاها یا ارائه خدمات دارند. این هزینهها عمدتا شامل بازاریابی، تبلیغات و ترویج مصرف است که با یکدیگر گروه بندی می شوند زیرا تمامی آنها هزینه های مشابه صرف شده جهت افزایش فروش است.
5- هزینههای اداری
هزینههای اداری به‌طور کلی از هزینههایی است که به‌طور مستقیم در تولید و عرضه کالا و خدمات ارائه‌شده توسط موسسه نیست. مانند هزینههای مربوط به مدیریت و پشتیبانی. هزینه های عمومی و اداری عمدتا شامل هزینههای بخش فروش، خدمات عمومی و بخش اداری است. این بخش از هزینه ها دربرگیرنده تمام هزینههای غیرمستقیم دیگر مرتبط با اداره کسب و کار است. اصلی ترین بخش‌های آن شامل حقوق و دستمزد کارکنان غیر تولیدی، هزینههای جاری اعم از بیمه و هزینههای ماموریت و… است. هزینه استهلاک نیز گاهی در این بخش لحاظ میشود اما بسته به تصمیمات شرکت متفاوت است.
نمونههایی از هزینههای اداری در صورتحساب سود و زیان در حسابداری عبارت‌اند از:
- هزینه حقوق و دستمزد مدیریت اجرایی
- هزینههای حقوقی و حرفه‌ای
- استهلاک ساختمان اداری
- اجاره بهای دفاتر مورداستفاده برای مدیریت
- هزینه بخش‌های مالی، بخش منابع انسانی و بخش مدیریت
6- سایر هزینهها
شامل هزینههایی است که در دسته هزینهها آورده نمی‌شود.کسب و کارها غالباً هزینه های دیگری دارند که مختص صنعت آنها است. هزینه های دیگر ممکن است شامل مواردی از قبیل توسعه فناوری، تحقیق و توسعه (R&D)، غرامت مبتنی بر سهام یا Stock-Based Compensation که بطور خلاصه با SBC نمایش داده می شود. هزینه های اختلال در ارزش، سود و زیان ناشی از فروش سرمایه گذاری‌ها و بسیاری از هزینه های دیگر باشد که خاص یک صنعت یا شرکت است.
7- هزینههای مالی
هزینههای مالی معمولاً از بهره وام‌های دریافتی و بهره اوراق قرضه تشکیل می‌شوند.
8- مالیات بر درآمد
هزینه مالیات بردرآمد شناسایی‌شده در طول دوره به‌طور کلی از سه عنصر زیر تشکیل شده است:
- مالیات برآوردی دوره فعلی
- مالیات دوره قبل
- هزینه مالیات معوق
9- هزینه استهلاک در صورت سود و زیان
استهلاک بیانگر هزینههای غیر نقدی است که توسط حسابداران ایجاد گردیده‌است. دلیل استفاده از این نوع از هرینه که عملا به صورت نقدی پرداخت نمی‌شود بحث مالیات است. با کسر این هزینه از سود خالص می‌توان مالیات پرداختی شرکت را کاهش داد. این هزینه توسط روش‌های استاندارد ارائه شده و بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم و غیر مستقیم محاسبه می‌گردد. دارایی‌های بلند مدت یک شرکت همچون تجهیزات، ساختمان‌ها، وسایل نقلیه و … ممکن است در طول زمان دچار کاهش ارزش شده و هزینه استهلاک به آن تعلق گیرد.
هدف استفاده از صورتحساب سود وزیان چیست؟
اقلام با اهمیت صورت سود و زیان شامل درآمدها و هزینه است. صورت سود و زیان اندازه‌گیری عملکرد یک نهاد در طول دوره حسابداری را فراهم می‌نماید. عملکرد یک نهاد را در صورت سود و زیان می‌توان در شرایط زیر ارزیابی نمود به عبارت دیگر کاربرد و دلیل طبقه بندی در صورت سود و زیان در موارد زیر است:
- تغییر در درآمد فروش در دوره در مقایسه با رشد صنعت
- تغییر در حاشیه سود ناخالص، عامل حاشیه سود خالص و ناخالص در طول دوره
- افزایش یا کاهش در سود خالص، سود عملیاتی و سود ناخالص در دوره
- مقایسه سودآوری واحد تجاری با دیگر سازمان‌های فعال در صنایع و یا بخش مشابه
موجودی کالا در صورت سود و زیان
موجودی کالا در مؤسسات بازرگانی قسمت عمده و قابل‌توجه دارایی‌های موسسه را تشکیل می‌دهد. موجودی کالا هم در ترازنامه به‌عنوان دارایی و هم در سود و زیان به‌عنوان بهای تمام‌شده کالای فروش رفته محاسبه می‌گردد، به همین دلیل موجودی کالا در صورت سود و زیان از اهمیت بالایی برخوردار است.
صورت سود و زیان جامع چیست؟
صورت سودوزیان جامع یکی از صورتهای مالی مهم است که تمامی درآمدها و هزینههای شناسایی‌شده را به تفکیک اجزای تشکیل دهند آنها نمایش می‌دهد. این درآمد و هزینهها قابل انتساب به صاحبان سرمایه هستند. هدف آن ارائه کلیه درآمدها و هزینههای شناسایی‌شده در یک دوره مالی است و تمرکز اصلی آن بر هزینه های عملیاتی در صورت سود و زیان است.
در اینجا صورت سود و زیان دربرگیرنده کلیه درآمدها و هزینههای شناسایی‌شده طی دوره ازجمله درآمدها و هزینههای تحقق‌نیافته است.اما اگر اجزای صورت سود و زیان جامع محدود به سود یا زیان خالص دوره و تعدیلات سنواتی باشد، ارائـه صورت حساب سود و زیان جامع ضرورتی ندارد. در این موارد باید یادداشتی ذیل صورت سود و زیان دوره، مبنی بر عدم لزوم ارائـه صورت سود و زیان جامع الصاق شود.
از آنجا که تهیه سود و زیان جامع دربرگیرنده کلیه درآمدها و هزینههای شناسایی شده، اعم از تحقق یافته و تحقق نیافته است، سود یا زیان خالص دوره مالی به عنوان اولین قلم در صورت سود و زیان جامع انعکاس می‌یابد. این بدان معنی است که صورت سود و زیان در حسابداری دوره، یکی از اقلام صورت سود و زیان جامع را به تفصیل نشان می‌دهد و سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده، به‌طور جداگانه در صورت سود زیان جامع انعکاس می‌یابد. سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده شامل موارد زیر است:
الف. درآمدها و هزینههای تحقق نیافته ناشی از چگونه سود و زیان را محاسبه کنم؟ تغییرات ارزش داراییها و بدهی‌هایی که اساساً به منظور قادر ساختن واحد تجاری به انجام عملیات به نحو مستمر نگهداری می‌شـود و به موجب استانداردهای حسابداری مربوط مستقیماً به حقـوق صاحبـان سرمایـه منظـور میشود (از قبیل درآمدهـا و هزینههای ناشی از تجـدیـد ارزیابی دارایی‌های ثابت مشهود).
ب. درآمدها و هزینههایی که طبق استانداردهای حسابداری به استناد قوانین آمره مستقیماً در حقوق صاحبان سرمایه منظور میشود (از قبیل مابه‌التفاوت‌های حاصل از تسعیر داراییها و بدهیهای ارزی موضوع ماده 136 قانون محاسبات عمومی).
موارد مندرج در ردیفهای الف و ب، سود یا زیان جامع سال را تشکیل می‌دهد. تعدیلات سنواتی (مشتمل‌بر آثار انباشته تغییر در رویه‌های حسابداری و اصلاح اشتباه) حسب مورد از سود یا زیان جامع سال کسر یا به آن اضافه میشود تا سود وزیان جامع شناسایی شده در فاصله تاریخ صورتهای مالی دوره قبل و پایان دوره مالی جاری به‌دست آید. برای درک بهتر و بیشتر صورت سود و زیان جامع، مقاله تجزیه و تحلیل صورتهای مالی به زبان ساده را مطالعه کنید.
تفاوت ترازنامه و صورت سود و زیان
تفاوت ترازنامه و صورت سود و زیان در این است که ترازنامه تصویری لحظه‌ای از عملکرد کسب و کار ارائه می‌کند به این معنی که وضعیت مالی یک بنگاه اقتصادی را در یک‌لحظه مشخص می‌کند و فقط در همان تاریخ نشان می‌دهد. در ترازنامه ستونی با نام تاریخ وجود دارد که نشان‌دهنده تاریخ وقوع یک رویداد مشخص است. اما صورت سود زیان وضعیت مالی بنگاه اقتصادی را در یک بازه زمانی یا دوره مالی نشان می‌دهد. در واقع صورت سود و زیان تمام وقایع منتهی به دوره مالی را گزارش می‌کند.
تمام نکاتی که باید درباره صورت حساب سود و زیان بدانید!
در این مقاله به پاسخ پرسش صورت سود زیان چیست پرداختیم و اشاره کردیم که سود و زیان چگونه محاسبه میشود. اگر هنوز سوالی در رابطه با صورت سود زیان دارید، که در این مقاله به آن اشاره نشده حتما در بخش نظرات آن را با ما به اشتراک بگذارید. همکاران ما در سپیدار سیستم، پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
نرم افزار حسابداری شرکتی سپیدار همکاران سیستم، با چهار بسته‌‌ی تولیدی، خدماتی، بازرگانی و پیمانکاری، برای مدیریت چابک‌تر شرکتهای کوچک طراحی شده است و متناسب با نیازهای این کسب‌وکارها، کاربری بسیار ساده‌ای دارد.
صورت سود و زیان
صورت سود و زیان یکی از اصلی‌ترین صورتهای مالی کسب‌وکارها است که سود و زیان آنها را در طی یک دوره زمانی نشان می‌دهد. سود یا زیان با محاسبه کلیه درآمدها و کسر کلیه هزینهها از فعالیت‌های عملیاتی و غیر عملیاتی تعیین میشود.
صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد (یا صورت جریان‌های نقدی) از صورت های مالی اساسی در حسابداری هستند.
ضرورت تهیه صورت سود و زیان
هدف از صورت سود و زیان نشان دادن عملکرد مالی شرکت در یک دوره است. این صورت تصویری از عملکرد مالی یک کسب‌وکار ارائه می‌دهد. از طریق صورت سود و زیان و سایر اسناد مالی مانند صورت جریان وجه نقد، ترازنامه و گزارش سالانه، می‌توانید سودآوری کسب‌وکارتان را تعیین کنید.
مشاغل کوچک معمولاً زمانی شروع به تهیه صورت سود و زیان می‌کنند که یک بانک یا سرمایه‌گذار بخواهد ببیند تجارتشان چقدر سودآور است.
حسابداران، سرمایه‌گذاران و صاحبان کسب‌وکارها به طور مرتب صورتهای درآمد را بررسی می‌کنند تا بدانند تجارتشان چقدر در عملکرد مورد انتظار خود خوب عمل می‌کند و از این مورد برای تنظیم اقدامات بعدی خود استفاده می‌کنند. مالک کسب‌وکاری که شرکتش به اهداف مالی خود دست نیافته است، استراتژی محوری خود را برای بهبود در سه ماهه بعدی تعیین می‌کند. به همین ترتیب، یک سرمایه‌گذار ممکن است تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیرد یا سرمایه‌اش را بیرون بکشد.
اگر کسب‌وکاری به سود مدنظرش دست نیابد، بانکدار یا وام‌دهنده نسبت به دادن اعتبار اضافی دچار شک و تردید میشود. از طرفی شرکتی که سودآوری داشته باشد، با تهیه صورت سود و زیان توانایی خود در سرمایه‌گذاری به روشی موفق را نشان می‌دهد. توانایی یک شرکت برای فعالیت سودآور برای وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران فعلی، وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران بالقوه، مدیریت شرکت، رقبا، سازمان‌های دولتی، اتحادیه‌های کارگری و دیگران مهم است.
انواع صورت سود و زیان
صورت سود و زیان جامع
درآمد جامع برای یک کسب‌وکار ترکیبی از مقادیر زیر است که در یک دوره زمانی خاص مانند یک ساله، سه ماهه و غیره رخ می‌دهد:
سود خالص یا ضرر خالص (جزئیات آن در صورت سود و زیان کسب‌وکار گزارش میشود)، به علاوه سایر درآمد جامع (در صورت وجود داشتن)
برای به دست آوردن سود و زیان دقیق شرکت، باید در صورت سود و زیان عادی تغییراتی ایجاد شود و این تغییرات در قالب صورت سود و زیان جامع نمایش داده می‌شوند؛ بنابراین صورت سود و زیان جامع تغییرات حقوق صاحبان سرمایه را نشان می‌دهد. البته این تغییرات ممکن است افزایشی یا کاهشی باشند. چه هزینههای مالی شرکت تحقق یافته باشد یا خیر. در هر صورت تمام هزینهها و درآمدهای مالی بر حقوق صاحبان سرمایه اثر می‌گذارند.
در صورت سود و زیان جامع، سود و زیان خالص مطابق عددی است که در صورت سود و زیان عادی به دست آمده است و در ردیف اول گزارش درج میشود. پس از آن سایر هزینهها و درآمدهای شناسایی شده (مانند سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، سود و زیان تحقق نیافته و…) از مبلغ سود و زیان کسر شده و یا به آن افزوده می‌شوند.
اطلاعاتی که در صورت سود و زیان جامع درج می‌شوند، عبارت‌اند از:
- سود یا زیان خالص دوره مطابق صورت سود و زیان
- تعدیلات سنواتی
- سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده به تفکیک
با چگونه سود و زیان را محاسبه کنم؟ توجه به این که صورت سود و زیان شامل تمام درآمدها و هزینههای شناسایی شده (تحقق یافته یا تحقق نیافته) میشود، سود و زیان خالص دوره مالی نخستین موردی است که در صورت سود و زیان جامع قرار می‌گیرد. بنابراین سود و زیان دوره در صورت سود و زیان جامع به تفصیل نشان داده میشود.
سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده نیز به صورت جداگانه در صورت سود و زیان جامع نشان داده می‌شوند. این درآمدها و هزینهها شامل دو دسته می‌شوند. دسته اول هزینه و درآمدهایی هستند که به دلیل بروز تغییرات در ارزش داراییها و بدهیها تحقق نیافته‌اند. دسته دوم درآمدها و هزینههایی که مطابق استانداردهای حسابداری، مستقیم در حقوق صاحبان سرمایه لحاظ می‌شوند.
صورت سود و زیان تلفیقی
صورت سود و زیان تلفیقی با ترکیب درآمدها و هزینههای شرکت اصلی و تابعه، به دست می‌آید.
در صورتهای سود و زیان تلفیقی درآمدها و هزینههایی که از طریق معاملات بین شرکتهای گروه کسب شده‌اند، کسر خواهد شد. سود و زیان تلفیقی بیانگر این است که هزینهها و درآمدهای ناشی از معاملات بین شرکتی گروه به معنای انتقال دارایی از یک شرکت به شرکت دیگر است و بر روی دارایی‌های گروه تاثیر نمی‌گذارد.
هزینههای اجاره، درآمدهای اجاره، درآمدهای کسب شده بابت بهره وام اعطا شده به شرکتهای گروه، هزینههای دریافت شده بابت بهره وام دریافت شده از شرکتهای گروه، فروش و بهای دریافت شده بابت کالاهای به فروش رفته در گروه، سایر هزینههای پرداخت شده و سایر هزینههای دریافتی از جمله مواردی هستند که به هنگام تهیه صورت سود و زیان تلفیقی حذف می‌شوند.
سود و زیان انباشته
حساب سود و زیان انباشته یا سود و زیان سنواتی حساب دائمی است که مانده‌ی آن به سال بعد منتقل میشود و در تمامی شرکتها از جمله سهامی و غیره سهامی با این حساب به یک شیوه برخورد میشود؛ اما شایان ذکر است از آنجایی که حساب سود و زیان انباشته حسابی است که ماهیت خنثی دارد، می‌تواند هم در طول دوره و یا در پایان دوره بدهکار و یا بستانکار شود و این موضوع به اتفاقات روی داده در طول سالی مالی بستگی دارد. (ماهیت خنثی یکی از انواع ماهیت حساب ها در حسابداری می باشد.) مثال: اگر شرکتی مالیات سال‌های قبل خود را امسال پرداخت کند این پرداخت باید در حساب سود و زیان انباشته بدهکار شود.
فرمول نحوه محاسبه سود و زیان انباشته
سود انباشته = سود انباشته‌ی ابتدایی دوره + خالص سود و زیان – سود سهام نقدی – سود سهمی
دیدگاه شما