اندیکاتور جریان پول (MFI) چیست؟

که در آن:

اندیکاتور MFI

اندیکاتور MFI یا شاخص جریان و گردش نقدینگی، مخفف کلمات (money flow index) می باشد و نشان دهنده‌ی ورود و خروج حجم پول هوشمند و نقدینگی به بازار می‌باشد. از اندیکاتور MFI برای تایید روند و یا بازگشت آن استفاده می‌شود.

البته در برخی موارد از این اندیکاتور برای تعیین نقاط خرید و فروش هیجانی و نقاط ورود و خروج به بازار سرمایه نیز استفاده می‌شود.

اندیکاتور MFI هم مانند RSI و MACD از اندیکاتورهای گروه نوسان نماها یا اسیلاتورها است. اما چون حجم در محاسبه آن لحاظ می‌شود در خانواده اندیکاتور های حجمی قرار می‌گیرد و کاربرد زیادی در تحلیل تکنیکال دارد و شباهت بسیاری با اندیکاتور RSI دارد.

در محاسبه اندیکاتور MFI در کنار قیمت، شاخص حجم معاملات نیز دخیل می شود که عمده تفاوت MFI با RSI از این مسئله می‌باشد در واقع RSI وزن داده شده با حجم نام دیگر اندیکاتور MFI است.

اندیکاتور MFI از ۰ تا ۱۰۰ درجه بندی شده و خطوط تعیین محل اشباع خرید و فروش هیجانی فراتر از ۸۰ و کمتر از ۲۰ در نظر گرفته می‌شود.

اندیکاتور MFI شباهت زیادی با اندیکاتور RSI دارد با این تفاوت که حجم معاملات نیز در محاسبات MFI لحاظ شده است. برخی از تحلیلگران معتقدند که MFI دقیقا همان اندیکاتور RSI می‌باشد، با این تفاوت که حجم نیز در محاسبات آن دخیل شده است. محاسبات اندیکاتور MFI بسیار ساده می‌باشد و در درجه اول قیمت بسته (Close) با بیشترین و کمترین قیمت (High & Low) جمع می‌شود و تقسیم بر سه خواهد شد که به حاصل این میانگین اصطلاحا قیمت تایپیکالی گفته می‌شود.

در قدم دوم جریان نقدینگی محاسبه می‌گردد؛ جریان نقدینگی به سه دسته جریان مثبت، جریان منفی و جریان خنثی تقسیم بندی می‌شود:

جریان نقدینگی مثبت: زمانی که قیمت تایپیکالی از قیمت روز گذشته بالاتر باشد در این حالت جریان نقدینگی مثبت است.

جریان نقدینگی منفی: زمانی که قیمت تایپیکالی از قیمت روز گذشته پایین‌تر باشد در این حالت جریان نقدینگی منفی است.

جریان خنثی نقدینگی: زمانی که قیمت تایپیکالی نسبت به روز گذشته تغییراتی نداشته باشد در این حالت وضعیت خنثی دارد.

در قدم سوم نسبت نقدینگی محاسبه خواهد شد و این نسبت از تقسیم جریان نقدینگی مثبت بر منفی بدست خواهد آمد:

حال تمام داده های مورد نیاز برای محاسبه MFI تکمیل شده است و به راحتی می‌توانیم بر اساس فرمول زیر شاخص جریان نقدینگی را محاسبه کنیم. البته تاکید می‌گردد که تحلیلگران تکنیکال هیچ نیازی به محاسبه MFI ندارند و صرفا جهت آموزش و تفهیم هرچه بهتر موضوع، نحوه محاسبه آن آموزش داده شده است.

1.3 استفاده بر اساس اشباع خریدوفروش :

اگر MFI بالاتر از رقم80 رود، معمولاً به عنوان علامتی از خرید هیجانی تلقی می شود. اگر MFI از بالا، مرز حیطۀ خرید هیجانی را قطع کند، یک سیگنال فروش شکل می گیرد و نیز اگر پایین تر از رقم20 رود، معمولاً به عنوان علامتی از فروش هیجانی تلقی می شود. اگر MFI از پایین مرز حیطۀ فروش هیجانی را قطع کند، یک سیگنال خرید شکل می گیرد. ( تصویر 1 )

تصویر 1 : نقاط اشباع خرید و فروش در اندیکاتور MFI در سهام شرکت ایران خودرو

2.3 اخطار خرید و فروش بر اساس واگرایی ها:

اگر MFI به همراه کاهش قیمت، بالا رود، نشان دهندۀ این است که روند نزولی احتمالاً در حال ضعیف شدن است همچنین اگر MFI به همراه افزایش قیمت، پایین بیاید، نشان دهندۀ این است که روند صعودی احتمالاً در حال ضعیف شدن است.

تصویر 2 : واگرایی معمولی منفی ( RD-) در سهام شرکت پتروشیمی زاگرس

ترکیب اندیکاتور MFI و RSI

تحلیل تکنیکال از پرکاربردترین تحلیل‌های موجود در بازار مالی است که بر حسب شرایط بازار از ابزارهای اندیکاتور، اسیلاتور و . استفاده می‌شود. در این میان، اندیکاتور MFI و RSI هرکدام می‌توانند در یافتن سیگنال‌های خرید و فروش کمک‌کننده باشند اما در نهایت اگر قرار باشد یک سیگنال مطمئن استخراج شود، بهتر است که از ترکیب اندیکاتورها با یکدیگر استفاده نمود. در ادامه به بررسی ترکیب اندیکاتور RSI و MFI خواهیم پرداخت.

اندیکاتور MFI چیست و چه کاربردی دارد؟

اندیکاتور MFI یکی از اندیکاتورهای پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است که نشان‌دهنده شاخص جریان ورود به بازار و جریان خروج نقدینگی می‌باشد. براین‌اساس، زمانی‌که یک سهم خاص در بازار خریداران را به خود جذب می‌کند، شرایط را به‌گونه‌ای تغییر می‌دهد که قیمت‌های سهام افزایش پیدا کند. در مقابل، شرایط بازار گاهی به‌گونه‌ای پیش می‌رود که خروج پول از یک سهام، قیمت سهم موردنظر را کاهش می‌دهد، به‌عبارت‌ دیگر با خروج نقدینگی از بازار مالی، میزان تقاضا و به دنبال آن قیمت سهام کاهش پیدا می‌کند. در ادامه منطقه اشباع خرید و همچنین منطقه اشباع فروش در نماد شپنا نشان داده شده است.

اندیکاتور RSI چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی دیگر از اندیکاتورهایی که در بازارهای مالی به‌منظور افزایش اعتماد به خرید و فروش سهام به کار می‌رود، اندیکاتور RSI است. در کل می‌توان گفت که اندیکاتور RSI شباهت زیادی به اندیکاتور MFI دارد. دو سطح مهم از اندیکاتور RSI که تحلیل سیگنال حول آن انجام می‌گیرد، سطوحی با مقدار 30 و 70 هستند. لازم به ذکر است که قدرت نوسانات قیمتی توسط این اندیکاتور تشخیص‌ داده‌ شده است و به همین علت از این قدرت تشخیص به‌عنوان کاربرد اصلی اندیکاتور RSI نام‌ برده می‌شود.

اهمیت استفاده از اندیکاتور RSI و MFI

همان‌طور که پیش‌ از این بیان کردیم، می‌توان توسط اندیکاتورهای MFI و RSI به سیگنال‌های مهمی در بازار بورس رسید اما فراموش نکنید که این سیگنال‌ها به‌تنهایی شرایط صددرصدی را به وجود نمی‌آورند بلکه تنها در درجه قابل قبولی می‌توان به خروجی آن‌ها تکیه کرد. به‌منظور کاهش خطا و همچنین افزایش اطمینان از روند خرید و فروش سهام، باید به دنبال ترکیبی از چند ابزار مختلف باشید تا جایی که در نهایت به یک شاخص سیگنال مطمئن دست پیدا کنید. یکی از ترکیبات مهم و پرکاربرد در بازارهای مالی، ترکیب دو اندیکاتور MFI و RSI خواهد بود که به میزان کافی تردید معامله‌گران را برطرف می‌کند.
در اندیکاتور MFI، میزان ورود پول و همچنین خروج آن نشان‌ داده‌ شده است که در نهایت دو سطح 20 و 80 به‌عنوان سطوح معیار، مورد بررسی قرار می‌گیرند. بر این‌ اساس قیمت در یک محدوده خاص از مجموع قیمت‌های بسته، بالاترین قیمت و کمترین قیمت تقسیم بر 3 محاسبه می‌شوند. حال مقدار به‌ دست‌ آمده برای قیمت می‌تواند نشان‌دهنده 3 نوع سیگنال جریان نقدینگی مثبت، جریان نقدینگی منفی و همچنین جریان نقدینگی خنثی باشد.

نتایج ترکیب اندیکاتور RSI و MFI

ممکن است هر یک از اندیکاتورهای MFI و RSI به‌ تنهایی نتیجه قابل قبولی را به نمایش بگذارند اما کاربرد جالب‌ توجه آن‌ها، زمانی است که با یکدیگر ترکیب می‌شوند. این 2 اندیکاتور دارای شباهت‌های قابل‌ توجهی هستند که از جمله این شباهت‌ها می‌توان به نوسان در محدوده خاصی اشاره کرد. در محدوده نوسانی اندیکاتور MFI دو سطح 20 و 80 نشان‌دهنده المان‌های مهمی هستند که معامله‌گر بر حسب آن اقدام به تشخیص سیگنال‌های مختلفی می‌کند. بر این‌ اساس نمودار گذشته از سطح 80، سیگنال را به سمت ورود نقدینگی و همچنین نمودار قبل از سطح 20، سیگنال را به سمت خروج نقدینگی هدایت می‌کند که هر دو پارامتر در زمان خرید و فروش مؤثر خواهند بود.

4 حالت در ترکیب اندیکاتور RSI و MFI

با بررسی تحلیل هم‌ زمان دو اندیکاتور MFI و RSI، امکان به‌ وجود آمدن 4 حالت وجود دارد.

• همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، گاهی اوقات، بررسی هر دو اندیکاتور در زمان مشخص نشان می‌دهد که شرایط بازار به‌گونه‌ای پیش رفته است که نمودار به وجود آمده در هر دو حالت به‌صورت صعودی حرکت می‌کند اما پیدایش این دو حالت مشابه، در دو اندیکاتور فوق نشان‌دهنده چیست؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت، زمانی که به شرایط فوق رسیدید، باید به سراغ خرید سهم موردنظر بروید چرا که این نتیجه بهترین زمان و پربازده‌ترین شرایط را در ترکیب اندیکاتور MFI و RSI مشخص می‌کند.
• در مقابل شرایطی نیز وجود دارد که در بازه زمانی مشخصی هر دو اندیکاتور به حالت نزولی قرار می‌گیرند. این حالت هشدار می‌دهد که در بهترین فرصت برای فروش سیگنال قرار دارید. در ادامه یک مثال از این مورد را مشاهده می فرمایید.
• با نگاهی به نمودار زیر می توان گفت که گاهی شرایط بازار در حالت کاملا ایده‌آل قرار می‌گیرد، به این صورت که اندیکاتور MFI در حالت منفی بوده و در مقابل اندیکاتور RSI در شرایط صعودی قرار می‌گیرد. این حالت از ترکیب اندیکاتور MFI و RSI نشان‌دهنده این است که مقاومت شکسته شده است.
• بر خلاف حالت قبل، گاهی شرایط بازار به‌گونه‌ای رقم می‌خورد که حمایت از دست می‌رود و این موضوع به معنای رخ‌دادن روند نزولی بازار در آینده است. این شرایط نامساعد بازار، خود را با روند صعودی در اندیکاتور MFI و روند نزولی در اندیکاتور RSI نمایش می‌دهد. به منظور درک بهتر این موضوع، در ادامه مثالی از دو اندیکاتور MFI و RSI را با شرایط فوق مشاهده می‌کنید.

چند نکته مهم در ترکیب اندیکاتور RSI و MFI

• گاهی پیش می‌آید که قصد خرید سهمی را دارید اما اندیکاتور MFI در سهم مورد نظر روندی صعودی را نشان می‌دهد. در این حالت، ریسک خرید سهم بسیار بالا است و به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که سهم را خریداری نکنید بلکه در انتظار ادامه روند بازار باشید.در مقابل، در شرایطی که سهامدار دارای سهم مشخصی است اما اندیکاتور سهم به حالت نزولی قرار گرفته، در فروش آن صبور باشید و منتظر بمانید که زمان مناسب فرا‌برسد.
• توجه داشته باشید که ترکیب اندیکاتور MFI و RSI، ریسک انجام معاملات را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهند اما این‌گونه نیست که تنها و تنها در بازارهای مالی به این ابزارها تکیه شود، بلکه معیارهای دیگری نیز وجود دارند که در دریافت سیگنال خرید و فروش مؤثر خواهند بود.
• در اندیکاتور RSI دو سطح مهم برای دریافت سیگنال، سطوح 30 و 70 هستند اما همین سطوح در اندیکاتور MFI بر روی اعداد 20 و 80 تشخیص داده می‌شوند.
• یکی از مزایای اندیکاتور MFI این است که پیش از وقوع واگرایی سهم موردنظر، شرایط را پیش‌بینی می‌کند و به همین دلیل معامله‌گر می‌تواند به‌عنوان یک نمودار پیشرو به اندیکاتور MFI توجه داشته باشد.
• اندیکاتور MFI یک اندیکاتور حجمی است به این معنا که در معاملات انجام شده، حجم سهم، مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته می‌شود اما اندیکاتور RSI این‌گونه نیست و حجم معاملاتسهم هیچ تأثیری در روند تشخیص سیگنال نخواهد داشت. به دلیل تفاوت بیان شده، مسئله را این‌گونه شرح می‌دهیم که اندیکاتور RSI دارای انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت به اندیکاتور MFI خواهد بود.

جمع‌بندی

اندیکاتورهای MFI و RSI از ابزارهای پرکاربرد در تحلیل تکنیکال هستند که از آن‌ها برای تشخیص انواع سیگنال‌های خرید و فروش در بازارهای مالی استفاده می‌شود اما نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت خواهد بود این است که این اندیکاتورها به‌تنهایی، اطمینان کافی را در سیگنال‌های دریافتی ایجاد نمی‌کنند. به‌منظور دریافت سیگنال‌های مطمئن‌تر و همچنین کاهش درصد خطا، از ترکیب اندیکاتور MFI و RSI استفاده می‌شود. به این صورت که رفتار هر دو اندیکاتور به‌صورت هم‌زمان با یکدیگر مقایسه می‌شوند و نسبت به قیاس این دو، اقدام به تصمیم‌گیری در معامله می‌شود.

اندیکاتور شاخص جریان پول در تحلیل تکنیکال چیست؟

شاخص جریان پول (Money Flow Index – MFI) یک نوسانگر تکنیکالی است که از قیمت‌ها و اطلاعات حجم معاملاتی برای تشخیص سیگنال‌های خرید افراطی (overbought) یا فروش افراطی (oversold) در قیمت یک دارایی استفاده می‌کند. می‌توان از این اندیکاتور برای تشخیص واگرایی‌ها نیز استفاده کرد بدین‌گونه که این اندیکاتور به ما هشداری در خصوص احتمال تغییر روند می‌دهد. این نوسانگر بین مقادیر 0 تا 100 حرکت می‌کند.

برخلاف نوسانگرهای مرسوم مانند شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI)، شاخص جریان پول از اطلاعات حجم و قیمت (price and volume data) در کنار یکدیگر اندیکاتور جریان پول (MFI) چیست؟ استفاده می‌کند و تنها از اطلاعات قیمت بهره نمی‌برد. به همین دلیل، برخی از تحلیل‌گران اندیکاتور شاخص جریان پول را با نام اندیکاتور RSI با وزن اطلاعات حجم معاملاتی (the volume-weighted RSI) می‌شناسند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندیکاتور شاخص قدرت نسبی می‌توانید از مطلب آموزشی «اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟» دیدن نمایید.

نکات کلیدی:

• شاخص جریان پول (MFI) یک اندیکاتور تکنیکالی است که سیگنال‌های خرید افراطی و فروش افراطی را با استفاده از اطلاعات قیمت و حجم معاملاتی تولید می‌کند.
• مقادیر شاخص جریان پول بالای 80، نشان‌دهندهٔ وضعیت خرید افراطی و مقادیر پایین 20 نشان‌دهندهٔ وضعیت فروش افراطی می‌باشند. همچنین از سطوح 90 و 10 نیز به‌عنوان آستانه استفاده می‌شود.
• یک واگرایی بین اندیکاتور و حرکات قیمت شایان توجه می‌باشد. برای مثال، اگر اندیکاتور در حال افزایش باشد در حالی که قیمت کاهش پیدا کرده و یا افقی حرکت کند، قیمت می‌تواند حرکات صعودی خود را آغاز کند.

فرمول اندیکاتور شاخص جریان پول به شرح زیر است:

که در آن:

زمانی که قیمت از یک دوره به دورهٔ دیگر افزایش یابد، مقدار جریان پول خام (raw money flow) مثبت بوده و به‌میزان جریان پول خام مثبت (positive raw money flow) اضافه می‌شود. وقتی قیمت در یک دوره افت می‌کند، جریان پول خام منفی می‌باشد و به‌جریان پول خام منفی (negative raw money flow) اضافه شده است.

اندیکاتور شاخص جریان پول را چگونه محاسبه کنیم؟

قدم‌های متعددی برای محاسبه شاخص جریان پول وجود دارند.

1. قیمت معمول (typical price) برای هر یک از 14 دورهٔ پیشین را محاسبه کنید.
2. برای هر دوره، مشخص کنید که قیمت معمول بالاتر یا پایین‌تر از قیمت دورهٔ پیشین بوده است. این به شما می‌گوید که جریان پول خام مثبت یا منفی بوده است.
3. جریان پول خام را با ضرب قیمت معمول (typical price) در حجم معاملاتی (volume) آن دوره محاسبه کنید. از اعداد مثبت یا منفی، بسته به بالاتر و یا پایین‌تر بودن قیمت در این دوره استفاده کنید (گام بالا را دوباره مرور کنید).
4. نسبت جریان پول (Money Flow Ratio) را با اضافه کردن تمامی مقادیر جریان پول مثبت در طی 14 دورهٔ گذشته و تقسیم آن‌ها بر تمامی جریان پول منفی 14 دورهٔ گذشته، محاسبه کنید.

با استفاده از نسبتی که در قدم 4 به‌دست آمده، شاخص جریان پول را محاسبه کنید.

1. این محاسبات را پس از پایان هر دوره، دوباره تکرار کنید و از اطلاعات 14 دوره استفاده کنید.

شاخص جریان پول چه چیزهایی را به شما می‌گوید؟

یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای استفاده از شاخص جریان پول، استفاده از واگرایی‌ها (divergences) می‌باشند. یک واگرایی زمانی رخ می‌دهد که نوسانگر در جهتی خلاف جهت حرکت قیمت حرکت کند. این اتفاق می‌تواند سیگنالی از یک بازگشت روندی در آینده و تغییر روند قالب باشد.

برای مثال، مقدار شاخص جریان پول از مقادیر بسیار بالای خود پایین آمده و به سطوح زیر 80 حرکت می‌کند در حالی که قیمت دارایی به حرکت صعودی خود ادامه می‌دهد، اتفاقی که باعث صدور یک سیگنال بازگشت احتمالی قیمت به سمت پایین می‌شود. به‌طور عکس، مقادیر بسیار اندک MFI حرکت خود به سطوح بالاتر از 20 را آغاز می‌کنند در حالی که قیمت به حرکت نزولی خود ادامه می‌دهد. در این حالت نیز یک سیگنال بازگشت روند احتمالی صادر می‌شود و احتمال حرکت قیمت به سمت بالا وجود دارد.

همچنین معامله‌گران با استفاده از چندین موج (multiple waves) در قیمت به دنبال واگرایی‌های بزرگ‌تر بین قیمت و MFI می‌باشند. برای مثال، قیمت سهام به قلهٔ خود در 10 دلار می‌رسد و سپس به 8 دلار نزول کرده و دوباره حرکت صعودی خود را تا سطح 12 دلار ادامه می‌دهد. قیمت در این حالت دو قلهٔ متوالی ساخته است که در نقاط 10 دلار و 12 دلار قرارگرفته‌اند. اگر MFI زمانی که قیمت به 12 دلار رسیده یک قلهٔ پایین‌تر ایجاد کند، نشان می‌دهد که اندیکاتور قلهٔ قیمتی جدید را تأیید نمی‌کند. این اتفاق می‌تواند پیش‌بینی کند که در آینده قیمت‌ها کاهش می‌یابند.

سطوح خرید افراطی و فروش افراطی نیز برای یافتن موقعیت‌های احتمالی معاملاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. حرکات به زیر سطح 10 و بالای سطح 90 به‌ندرت اتفاق می‌افتند. در چنین حالاتی معامله‌گران صبر می‌کنند تا اندیکاتور MFI به سطح بالاتر از 10 بازگشته تا سیگنالی در خصوص یک موقعیت معاملاتی خرید (long position) صادر کند و یا به سطوح پایین‌تر از 90 برگردد تا سیگنال فروش (short position signal) بدهد.

حرکات دیگر به خارج از سطوح خریدوفروش افراطی نیز می‌توانند کاربردی باشند. برای مثال، زمانی که قیمت یک دارایی در روند صعودی قرار دارد، افت اندیکاتور به زیر سطح 20 (و یا حتی سطح 30) و یک رالی (rally) به سمت بالا پس از آن می‌تواند نشان‌دهندهٔ این حقیقت باشد که پولبک (pullback) به اتمام رسیده و روند صعودی ادامه‌دار خواهد بود. همین موضوع در خصوص روند نزولی صدق می‌کند. یک رالی کوتاه‌مدت می‌تواند اندیکاتور MFI را به سطوح 70 و یا 80 حرکت دهد، اما پس از آن این اندیکاتور افت کرده که می‌تواند نشان‌دهندهٔ موقعیتی مناسب برای ورود به یک معاملهٔ فروش دیگر و آماده شدن برای یک افت قیمتی دیگر باشد.

تفاوت بین اندیکاتور شاخص جریان پول و شاخص قدرت نسبی

اندیکاتور شاخص جریان پول و شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI) بسیار به یکدیگر شبیه می‌باشند. تفاوت اصلی آن‌ها این است که اندیکاتور شاخص جریان پول از اطلاعات حجم معاملاتی استفاده می‌کنند در حالی‌که اندیکاتور RSI از این اطلاعات بهره نمی‌برد. طرفداران تحلیل حجم معاملاتی باور دارند که حجم یک اندیکاتور برجسته به‌شمار می‌رود. بنابراین، آن‌ها باور دارند که MFI سیگنال‌های معاملاتی و هشدارهای بازگشت احتمالی روند را در زمانی مناسب‌تر نسبت به اندیکاتور RSI صادر می‌کند. هیچ‌یک از این دو اندیکاتور سبت به دیگری برتری ندارد و تنها از اطلاعات و عناصر مختلفی استفاده می‌کنند. بنابراین سیگنال‌ها را در زمان‌هایی متفاوت از یکدیگر صادر می‌کنند.

محدودیت‌های استفاده از شاخص جریان پول

اندیکاتور شاخص جریان پول می‌تواند سیگنال‌های اشتباه (false signal) تولید کنند. تولید سیگنال اشتباه زمانی رخ می‌دهد که اندیکاتور یک موقعیت معاملاتی را به‌عنوان یک موقعیت خوب معرفی می‌کند اما قیمت در جهت مورد انتظار حرکت نمی‌کند و می‌تواند منجر به یک معامله زیان‌دِه شود. برای مثالی از این حالت، می‌توانیم به سیگنال واگرایی‌ای اشاره کنیم که در نهایت منجر به هیچ‌گونه بازگشت روندی نمی‌شود.

اندیکاتور ممکن است در خصوص هشدار برخی از موارد مهم نیز ناکام بماند. برای مثال، با وجود اینکه واگرایی‌ها می‌توانند در برخی از مواقع منجر به تغییر جهت قیمت‌ها شوند، نمی‌توانیم آن‌ها را در تمامی بازگشت‌های قیمتی مشاهده کنیم. به همین دلیل توصیه می‌شود که معامله‌گران از دیگر فرم‌های تحلیل و شیوه‌های کنترل ریسک برای عدم اتکا اندیکاتور جریان پول (MFI) چیست؟ اندیکاتور جریان پول (MFI) چیست؟ بر یک اندیکاتور استفاده کنند.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

شاخص گردش پول یا MFI چیست؟

ما سعی می کنیم در مقاله شاخص گردش پول یا شاخص MFI چیست؟ اطلاعاتی در مورد اندیکاتور MFI برای شما ارائه کنیم و به بررسی نحوه محاسبه شاخص گردش پول بپردازیم و کاربرد اندیکاتور MFI رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم تا اطلاعاتی در این زمینه داشته باشین. بازار ارزهای دیجیتال همانند سایر بازارهای مالی نوسانات قیمتی زیادی داره که همین نوسانات قیمتی فرصت های کسب سود زیادی رو برای معامله گران و تریدرها فراهم می کنه. به این ترتیب، شما نیز می تونین از این فرصت ها استفاده کرده و سودهای زیادی از نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال به دست بیارین. البته به شرطی که آموزش ارز دیجیتال جزو برنامه های شما باشه و بهترین نقاط خرید و فروش رمز ارزها رو شناسایی کنین.

پیش بینی قیمت ارزهای دیجیتال، تجزیه و تحلیل وضعیت کلی بازار و رمز ارزها، تحلیل و بررسی یه معامله قبل از انجام از کارهای مهمی محسوب میشن که شما به عنوان معامله گر حرفه ای باید اون ها رو بلد باشین. همچنین یکی از پارامترهای مهم که در تحلیل تکنیکال موثر هست، شتاب در قیمت هست که اون رو با اندیکاتوری به اسم شاخص گردش پول می شناسن. به همین منظور ما سعی می کنیم در مقاله شاخص گردش پول یا شاخص MFI چیست؟ اطلاعاتی در مورد اندیکاتور MFI برای شما ارائه کنیم و به بررسی نحوه محاسبه شاخص گردش پول بپردازیم و کاربرد اندیکاتور MFI رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم.

شاخص MFI چیست؟

اگه در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشین، احتمالا اسم شاخص MFI یا شاخص گردش پول رو شنیدین و خواستین تا اطلاعاتی در مورد این مفهوم به دست بیارین و شاید این سوال برای شما نیز پیش اومده باشه که شاخص MFI چیست؟ ما می تونیم در پاسخ به این سوال بگیم که شاخص MFI مخفف عبارت Money Flow Index هست که به معنی شاخص جریان نقدینگی یا گردش پول هست. شاخص گردش پول در حقیقت اسلاتوری هست که با استفاده از قیمت و حجم معاملات ساخته میشه و معمولا به عنوان RSI وزن داده شده با حجم شناخته میشه و همانند سایر اندیکاتورها بین 0 تا 100 نوسان می کنه و زمانی که تقاضا زیاد شده و قیمت رشد می کنه به سمت بالا صعودی میشه و زمانی اندیکاتور جریان پول (MFI) چیست؟ که قیمت ریزش می کنه و عرضه زیاد میشه به سمت پایین نزول می کنه.

جالب اینجاست که بدونین شاخص گردش پول یکی از اندیکاتورهای پرکاربرد برای اندازه گیری شتاب قیمت یا مومنتوم در قیمت هست. از این اندیکاتور برای شناسایی شرایط اشباع خرید و اشباع فروش استفاده میشه. به عبارت دیگه، اندیکاتور MFI یه نوسانگر تکنیکالی هست که میزان ورود و خروج پول رو به یه دارایی و طی دوره زمانی اندازه گیری می کنه. همچنین این شاخص برای ارزیابی فشار خرید و فروش در یه بازار مشخص، همیشه دو عامل قیمت و حجم معاملات رو بررسی می کنه. تحلیلگران بازارهای مالی فهمیدن که عامل حجم معاملات به تنهایی قادر به سنجش میزان شتاب و اندازه حرکت نیست.

نحوه محاسبه شاخص گردش پول

بهتره بدونین شاخص گردش پول یا اندیکاتور MFI به صورت دستی محاسبه نمیشه، بلکه این کار توسط پلتفرم هایی مثل پلتفرم تریدینگ ویو به صورت خودکار انجام میشه. با این وجود باید از مراحل محاسبه مطلع باشین. فرایند محاسبه گردش پول در 5 مرحله انجام میشه. به همین منظور ما سعی می کنیم در این قسمت از مقاله شاخص MFI چیست؟ به بررسی مراحل محاسبه شاخص گردش پول بپردازیم.

• یکی از مراحل محاسبه شاخص گردش پول، محاسبه قیمت تیپیکال هست. در این مرحله باید قیمت سقف، کف و قیمت پایانی ارز دیجیتال مورد نظر رو به دست بیارین.
• یکی دیگه از مراحل محاسبه شاخص گردش پول، محاسبه گردش پول اولیه هست. در این مرحله، گردش پول اولیه از ضرب کردن حجم معاملات در قیمت تیپیکال به دست میاد.
• یکی دیگه از مراحل محاسبه شاخص گردش پول، محاسبه جریانات پولی مثبت و منفی هست. بعد از به دست آوردن گردش پول اولیه باید بدونین که نسبت به قبل بیشتر شده یا کمتر که این مثبت و منفی بودن اون رو مشخص می کنه.
• در مرحله چهارم باید نسبت گردش پول رو محاسبه کنین. همچنین باید گردش پول های مثبت رو در 14 دوره زمانی تقسیم بر مجموعه گردش پول های منفی در همون 14 دوره زمانی اخیر کنند.
• در مرحله اخر نیز باید شاخص گردش پول رو محاسبه کنین. به عبارت دیگه، در این مرحله با داشتن نسبت گردش پول می تونین شاخص گردش پول رو به دست بیارین.

کاربرد اندیکاتور MFI چیست؟

نوبت این رسیده تا در این قسمت از مقاله شاخص MFI چیست؟ کاربرد اندیکاتور MFI رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم. بهتره بدونین این اندیکاتور همانند اندیکاتور RSI می تونه ناحیه های اشباع خرید و فروش رو به شما نشون بده که ورود و خروج از این ناحیه ها هر کدوم یه سیگنال معاملاتی خاصی در این اندیکاتور محسوب میشه. بهتره بدونین زمانی که اندیکاتور MFI از ناحیه اشباع خارج میشه، روند قیمتی ارز دیجیتال یا دارایی مالی برای کوتاه مدت تغییر می کنه. از طرف دیگه از این اندیکاتور خط روند می کشین و می تونین در ناحیه هایی که از این خط روندها شکسته میشه، سیگنال ورود و خروج معامله بگیرین.

جالب اینجاست که بدونین نحوه ترسیم این خط روندها و چگونگی اسنفاده از اون در کنار تحلیل تکنیکال کاربردی می تونه به شدت قدرت بالایی به شما در انتخاب ناحیه های ورود و خروج از معامله ارز دیجیتال بده. همچنین استفاده از این اندیکاتور برای پیدا کردن واگرایی مثبت و منفی در ارز دیجیتال نیز استفاده میشه. بنابراین، این شاخص کاربرد زیادی در تحلیل تکنیکال و دریافت سیگنال های معاملاتی داره. به همین دلیل اکثر معامله گران و تریدرهای بازار ارزهای دیجیتال از این اندیکاتور برای انجام معاملات خودشون استفاده می کنند.

جمع بندی و نتیجه:

ما سعی کردیم در مقاله شاخص گردش پول یا شاخص MFI چیست؟ اطلاعاتی در مورد اندیکاتور MFI برای شما ارائه کنیم و به بررسی نحوه محاسبه شاخص گردش پول بپردازیم و کاربرد اندیکاتور MFI رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم تا اطلاعاتی در این زمینه داشته باشین. همونطور که گفتیم، شاخص گردش پول در حقیقت اسلاتوری هست که با استفاده از قیمت و حجم معاملات ساخته میشه و معمولا به عنوان RSI وزن داده شده با حجم شناخته میشه و همانند سایر اندیکاتورها بین 0 تا 100 نوسان می کنه.

بررسی مفهوم اندیکاتور شاخص گردش پول یا MFI

پیش بینی قیمت یک ارز دیجیتال، بررسی وضعیت بازار، تحلیل و بررسی یک معامله قبل از انجام، تجزیه و تحلیل قیمت یک دارایی در بازار و … جزو امور مهمی است که شما به عنوان یک تریدر حرفه‌ای باید قادر به انجام دادن آن‌ها باشید. یکی از پارامترهای مهمی که در تحلیل تکنیکال یک ارز دیجیتال تأثیر زیادی دارد، شتاب در قیمت یا مومنتوم است که آن را با اندیکاتوری تحت عنوان «شاخص گردش پول» اندازه‌گیری و محاسبه می‌کنند. علاوه بر این، موقعیت‌های مختلفی که در بازار ایجاد می‌شود مثل موقعیت اشباع خرید یا اشباع فروش نیز به کمک همین شاخص گردش پول شناسایی می‌شود.

شاخص گردش پول که با علامت اختصاری “MFI” نیز نمایش داده می‌شود، معمولا به وسیله پلتفرم‌های آنلاین یا سیستم‌های هوشمند محاسبه می‌شود. اما تحلیل آن بر عهده خود تریدرها است که البته کار سختی هم نیست. رقم نهایی این شاخص در یک بازه بین صفر تا صد مشخص می‌شود و عموما نشان دهنده احساسات و شرایط کلی بازار نیز خواهد بود. ما در این مقاله به بررسی مفهوم شاخص گردش پول در دنیای کریپتوکارنسی خواهیم پرداخت.

تعریف شاخص گردش پول (MFI)

یکی از اندیکاتورهای محبوب برای اندازه گیری شتاب یا مومنتوم در قیمت، شاخص گردش پول (Money Flow Index) است. زمانی که شرایطی مثل اشباع خرید یا فروش ایجاد شده باشد به کمک این اندیکاتور قابل شناسایی خواهد بود. اشباع خرید زمانی ایجاد می‌شود که دیگر هیچ خریداری وجود نداشته باشد و اشباع فروش نیز درست زمانی اتفاق می‌افتد که دیگر هیچ فردی تحت عنوان فروشنده وجود نداشته باشد.

اندیکاتور شاخص گردش پول یک نوع نوسانگر (Oscillator) تکنیکالی است. در واقع می‌توان گفت که میزان ورود و خروج پول به یک دارایی در یک زمان مشخص به کمک شاخص گردش پول اندازه گیری می‌شود. ضمن اینکه این شاخص برای اینکه بتواند فشار خرید و فروش در یک بازار خاص را ارزیابی کند، باید دو عامل حجم و قیمت معاملات را بررسی کند.

اکنون با حضور تحلیلگران حرفه‌ای بازار ارزهای دیجیتال، تمام مسائل مربوط به رمز ارزها به شکلی تخصصی و کامل مورد بررسی قرار می‌گیرد. از همین رو تحلیلگران بازارهای مالی به این نتیجه رسیدند که برای سنجش میزان شتاب در قیمت، عامل حجم معاملات به تنهایی نمی‌تواند پاسخگو باشد. در واقع نتیجه گیری تحلیلگران بازار رمز ارزها به این صورت بود که تریدرها برای داشتن معاملات ارزی موفق، باید واکنش بازار به تغییرات و نوسانات قیمت را بررسی کنند.

به همین دلیل است که تریدرها برای داشتن معاملات ارزی موفق به شاخص گردش پول نیاز دارند. زیرا این شاخص، حرکات قیمت را بررسی کرده و افزایش شتاب آن به سمت پایین یا بالا را نشان می‌دهد. به عبارتی می‌توان گفت که شاخص گردش پول، نشان‌دهنده احساسات بازار است و در کنار عوامل مؤثری مثل میزان اسپرد، می‌تواند اندیکاتور جریان پول (MFI) چیست؟ روی استراتژی معاملاتی تریدرها تأثیرگذار باشد.

روش کار اندیکاتور شاخص گردش پول

فعالیت اندیکاتور MFI با نوسان در محدوده معین ۰ تا ۱۰۰ خود است. رقمی که در پایان محاسبه به شما ارائه می‌شود، نشان دهنده مناطق اشباع خرید یا فروش است که به صورت خطی ترسیم می‌شود. محاسبه شاخص گردش پول و رسیدن به رقم نهایی ممکن است کار سختی باشد، اما خواندن آن بسیار راحت است. به این صورت که اگر رقم MFI بیشتر از ۸۰ باشد با بازاری اشباع شده از موقعیت‌های خرید و اگر کمتر از ۲۰ باشد، با بازاری اشباع شده از موقعیت‌های فروش روبه‌رو خواهیم بود.

افرادی که در بازار ارزهای دیجیتال تجربه دارند، می‌دانند که در شاخص گردش پول اگر شاهد رقمی بالاتر از ۸۰ یا پایین‌تر از ۲۰ باشیم، قیمت نهایی در بازار معکوس می‌شود. در این صورت تریدرها باید اقداماتی در راستای باز کردن موقعیت‌های جدید انجام دهند. به طور کلی تحلیل بازار رمز ارزها و انجام معاملات ارزی موفق در گرو بررسی عواملی مثل اندیکاتور ایچی موکو، شاخص گردش پول، میزان اسپرد و … خواهد بود.

در راستای پاسخ به سؤال MFI چیست و بررسی شاخص گردش پول، اشاره به این نکته هم خالی از لطف نیست. در بعضی مواقع، موقعیت‌هایی پیش می‌آید که شاخص گردش پول و قیمت یک دارایی، سیگنال‌های کاملا متفاوتی ارائه می‌دهند. به این شرایط «واگرایی» می‌گویند. به عبارت دیگر می‌توان این گونه گفت که زمانی شاهد واگرایی هستیم که روند قیمت یک ارز دیجیتال با روند اندیکاتور در تناقض باشد.

برای مثال شرایطی را تصور کنید که قیمت یک دارایی در حال افزایش است اما شاخص گردش پول در مسیری نزولی حرکت می‌کند. این تناقض نشان دهنده این است که در مدت زمانی کوتاه، شاهد فشار فروش در بازار خواهیم بود. ضمن اینکه حالت برعکس این اتفاق نیز امکان‌پذیر است.

انجام معاملات ارزی با توجه به شاخص گردش پول

داشتن تراکنش‌های پرسود، نیازمند تحلیل و بررسی‌های دقیق بازار و استفاده از دانش و تجربه افراد ماهر و صاحب نظر در این زمینه است. به طور مثال اکثر تریدرهای تازه وارد، هنگام تحلیل شاخص گردش پول این نکته مهم را در نظر نمی‌گیرند که زیر ۲۰ بودن MFI دلیل کافی برای خرید ارز دیجیتال نخواهد بود. همچنین با ورود رقم شاخص گردش پول به ناحیه ۸۰، نباید دارایی‌های خود را بفروشیم. بلکه باید به عوامل تأثیرگذار دیگر مثل واگرایی‌ها، انواع الگوها، شاخص‌ها، سطوح حمایت و بسیاری از موارد دیگر نیز توجه کنیم.

در واقع می‌توان این گونه گفت که این شاخص هم مانند سایر اندیکاتورهای دیگر، ممکن است در بعضی شرایط با محدودیت‌ها و باگ‌های خاصی مواجه شود. برای مثال در شاخص گردش پول، امکان نوسان طولانی مدت در یکی از نواحی اشباع فروش یا اشباع خرید وجود ندارد. در این صورت ممکن است سیگنال‌های کاذب ایجاد شود که نتیجه آن چیزی جز نتیجه‌گیری‌های اشتباه و تحلیل‌های نادرست نخواهد بود.

چرا شاخص گردش پول برای معامله‌گران مهم است؟

شما به عنوان یک معامله‌گر حرفه‌ای باید به ریزترین جزئیاتی که به شما درباره وضعیت بازار، شرایط ارز دیجیتال مورد نظر، آینده بازار و … اطلاعاتی می‌دهد، توجه داشته باشید. شاخص گردش پول نیز یکی دیگر از ابزارهای تجزیه و تحلیل بازار ارزهای دیجیتال است. شما می‌توانید با توجه به این شاخص، مناطق اشباع خرید و فروش را مشخص کنید و سپس به کمک آن، نقاط چرخش احتمالی بازار را حدس بزنید.

یکی دیگر از دلایلی که باعث اهمیت این شاخص برای تریدرها می‌شود این است که احساسات بازار رمز ارزها را حول یک دارایی خاص نشان می‌دهد. درواقع شما با توجه به MFI می‌توانید از اشتیاق و بی‌تفاوتی سایر تریدرها آگاه شوید.

نکته جالب دیگری که وجود دارد این است که شاخص گردش پول یک ابزار مبتنی بر حجم برای تحلیل ارزهای دیجیتال است که یک شاخص پیشرو نیز محسوب می‌شود. تمام اندیکاتورهای پیشرو به این صورت عمل می‌کنند که قبل از شروع یک روند جدید، یک سری سیگنال خاص ارائه می‌کنند. به همین دلیل است که از این شاخص می‌توان در راستای پیش بینی حرکت بازار نیز استفاده کرد. البته توجه داشته باشید که شاخص‌های پیشرو، عموما شاخص‌های خیلی دقیقی نیستند. بنابراین بهتر است از آن‌ها در کنار سایر ابزارهای تجزیه و تحلیل، یک استراتژی خوب برای مدیریت ریسک و برنامه‌های معاملاتی استفاده کرد.

نحوه محاسبه شاخص گردش پول

شاخص گردش پول جزو اندیکاتورهایی است که به راحتی توسط پلتفرم‌ها یا سیستم‌های آنلاینی مثل تریدینگ ویو (Trading view) محاسبه می‌شود. قابلیت جالبی که در چنین سیستم‌هایی وجود دارد باعث می‌شود که بتوانید MFI را به نمودار تحلیلی مورد نظر خود اضافه کنید و بررسی‌های لازم را انجام دهید. با وجود تمام این موارد، دانستن روش محاسبه این شاخص به درک بهتر مفهوم آن کمک شایانی می‌کند. فرایند محاسبه شاخص گردش پول شامل پنج مرحله است که به بررسی آن خواهیم پرداخت.

مرحله اول: محاسبه قیمت عادی

برای اینکه بتوانید قیمت معمولی هر دوره معاملاتی را محاسبه کنید به سه فاکتور زیر نیاز دارید:

• پایین‌ترین قیمت یک صرافی
• بالاترین قیمت یک صرافی
• قیمت نهایی (بسته شدن یا Close)

اگر میانگین سه قیمت بالا را حساب کنید در واقع قیمت معمولی یک دوره معاملاتی را محاسبه کرده‌اید.

مرحله دوم: حساب کردن جریان پول خام

برای محاسبه شاخص گردش پول به شکل دستی، به جریان پول خام نیز نیاز خواهید داشت. میزان سرمایه منتقل شده به بازار در یک دوره معین، یک عدد تقریبی است که برابر با جریان پول خام است. حال منظور از سرمایه منتقل شده میزان دارایی است که یا تغییر مالکیت داده شده یا در بازار دست به دست شده است. در نهایت برای اینکه بتوانید جریان پول خام را محاسبه کنید، باید قیمت معمولی یک دوره معاملاتی را در حجم آن دوره ضرب کنید.

مرحله سوم: تعیین جریان منفی و مثبت

در راستای محاسبه شاخص گردش پول و حال که جریان پول خام را حساب کرده‌اید، می‌توانید جریان مثبت و منفی آن را نیز تعیین کنید. برای این کار با مقایسه جریان پول خام در دوره‌های مختلف انجام می‌شود. نکته جالبی که وجود دارد این است که برای تعیین این جریان از قیمت معمولی یک دوره معاملاتی نیز می‌توان استفاده کرد.

زیرا قیمت معمولی خود به تنهایی جزو مشتقات جریان پول خام است. این تعیین جریان به این صورت است که اگر قیمت معمولی برای یک دوره معاملاتی مشخص از دوره قبل آن بیشتر باشد، جریان پول مثبت و اگر از دوره قبل آن کمتر باشد، جریان پول، منفی در نظر گرفته می‌شود.

مرحله چهارم: حساب کردن نسبت گردش پول

یکی دیگر از پارامترهایی که برای محاسبه شاخص گردش پول به آن نیاز دارید، نسبت گردش پول است. برای اینکه این نسبت را محاسبه کنید، باید مجموع جریان‌های مثبت پولی که در ۱۴ دوره گذشته محاسبه کردید را بر تمام جریان‌های منفی پولی ۱۴ دوره گذشته تقسیم کنید.

مرحله پنجم: حساب کردن شاخص گردش پول

حال که تمام مراحل را پشت سر گذاشته‌اید، می‌توانید شاخص گردش پول را حساب کنید. برای این کار در مرحله آخر یک فرمول ساده وجود دارد که به شکل زیر است:

(نسبت گردش پول + ۱ /۱۰۰) – ۱۰۰ = شاخص گردش پول

در راستای تحلیل و تفسیر عدد نهایی به دست آمده نیز می‌توان این گونه گفت که در صورت مثبت بودن رقم نهایی، ارزش دارایی مورد نظر در ۱۴ دوره گذشته بیشتر به شکل صعودی بوده است و این موضوع نشان دهنده فشار خرید در بازار است. همچنین اگر رقم نهایی عددی منفی باشد، پس قیمت دارایی تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است و این موضوع بیانگر فشار فروش در بازار است.

شاخص گردش پول، ابزاری برای تجزیه و تحلیل در بازار رمز ارزها

شاخص گردش پول را در بسیاری از پلتفرم‌های آنلاین می‌توانید به راحتی و در زمانی کوتاه محاسبه کنید. امکان محاسبه این شاخص به شکل دستی هم وجود دارد که ما در این مقاله روش انجام آن را به طور کامل توضیح دادیم. شما برای اینکه بتوانید معامله‌ای موفق در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشید، باید شرایط بازار و ارز مورد نظر خود را از تمام جوانب تحلیل و بررسی کنید. شاخص گردش پول یکی از اندیکاتورهایی است که به شما در این زمینه کمک شایانی می‌کند.

سؤالات متداول

شاخص گردش پول (MFI) یکی از اندیکاتورهای محبوب دنیای ارزهای دیجیتال، برای محاسبه شتاب در قیمت یا مومنتوم است که شرایط خاصی مثل اشباع خرید یا اشباع فروش در بازار را شناسایی می‌کند.

اندیکاتور MFI در یک بازه عددی بین ۰ و ۱۰۰ نشان داده می‌شود. اگر این عدد کمتر از ۲۰ باشد، شرایط حاکم در بازار در حالت اشباع فروش و اگر بیشتر از ۸۰ باشد، شرایط حاکم در بازار در حالت اشباع خرید قرار دارد.

خیر. شاخص گردش پول به عنوان یک ابزار تحلیلی مبتنی بر حجم، یک شاخص پیشرو نیز محسوب می‌شود و شاخص‌های پیشرو خیلی دقیق نیستند. به همین دلیل برای انجام یک معامله ارزی موفق، علاوه بر MFI باید به سایر عوامل تحلیلی نیز توجه کنید.